Την διαβεβαίωση ότι θα εγκαινιαστεί το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά εντός του 2012 έδωσε ο Β. Μιχαλολιάκος σε συνέντευξη του (στο Κ-1), προσθέτοντας ότι ο δήμος (και) λόγω της οικονομικής κατάστασης «δεν θα διστάσει» να συνεργαστεί και με τον ιδιωτικό τομέα «προκειμένου να δώσουμε πολιτιστική ποιότητα στον Πειραϊκό λαό και όχι μόνο», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ο δήμαρχος Πειραιά τόνισε χαρακτηριστικά πως στόχος είναι η σύνδεση του Δημοτικού Θεάτρου με τους επισκέπτες της πόλης και τους επιβάτες της κρουαζιέρας. «Να κάνουμε το Δημοτικό Θέατρο ελκυστικό παράγοντα υψηλού πολιτισμού, όχι μόνο του λεκανοπεδίου Αττικής, αλλά για όλους τους κατοίκους της Ελλάδας, να συνδέσουμε το Δημοτικό Θέατρο και με τις γειτονιές του Πειραιά και με άλλους θεατρικούς χώρους και με άλλα Εθνικά θέατρα της χώρας», υπογράμμισε σχετικά ο Β. Μιχαλολιάκος, δίνοντας έτσι ένα «στίγμα» των προσεχών κινήσεων της δημοτικής του αρχής εν όψει της επαναλειτουργίας του μοναδικού αυτού στολιδιού – πολιτιστικού μνημείου.
Ιστορία
Το πολύπαθο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά ανήκει στα αξιολογότερα μνημεία της δημόσιας αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα του δήμου Πειραιά Ι. Λαζαρίμο, που έχει υπογράψει και άλλα έργα στη γενέτειρά του, όπως τους μεγαλοπρεπείς ναούς των Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίου Νικολάου. Πειραιώτης και με υδραίικες ρίζες, είχε σπουδάσει στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού και στο Πολυτεχνείο Βερολίνου. Το θέατρο αποπνέει κυρίως γαλλικό άρωμα και θυμίζει σε πολλά σημεία το περίφημο «Οντεόν» της γαλλικής πρωτεύουσας, αλλά δανείζεται και κάποια διακοσμητικά στοιχεία από το Εθνικό Θέατρο του Μονάχου. Κτίστηκε μεταξύ των ετών 1884 και 1895.
Γνώρισε μέρες δόξας, καθώς από τη σκηνή του παρέλασαν σημαντικοί άνθρωποι του θεάτρου, από τον Δημήτρη Ροντήρη, τον Αιμίλιο Βεάκη, τη Μαρίκα Κοτοπούλη, τον Αλέξη Σολομό μέχρι τον Κάρολο Κουν, τον Μάνο Κατράκη, τον Βασίλη Διαμαντόπουλο και τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Την περίοδο της χούντας φιλοξένησε καλλιστεία και ομαδικούς γάμους, ενώ τα τελευταία χρόνια υποδέχθηκε από θιάσους δευτέρας διαλογής μέχρι συλλόγους για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας.
Σκηνή – μνημείο ιστορίας της τεχνολογίας
Χτυπημένο από τους σεισμούς του 1981 και του 1999, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά έκλεισε για να επισκευαστεί. Μετά από πολλές καθυστερήσεις, τα έργα στερέωσης και αποκατάστασης ξεκίνησαν το 2008. Τότε αποκαλύφτηκε η μοναδική σκηνή του, που κηρύχτηκε διατηρητέα από το υπουργείο Πολιτισμού, ως μνημείο της ιστορίας της τεχνολογίας. Διασώθηκε σχεδόν αλώβητη και αναδύθηκε σε όλο το παλιό μεγαλείο της. Θεωρείται ένα από τα ελάχιστα δείγματα της εποχής στην Ευρώπη. Διασώζονται άλλες δύο, στην Τσεχία και την Ιταλία. Ο σκηνογράφος και αρχιτέκτων θεάτρων Νίκος Πετρόπουλος, με μεγάλη πείρα από θεατρικές σκηνές ιστορικών ευρωπαϊκών θεάτρων, επισήμανε την αξία της και προχώρησε στο σχεδιασμό της σκηνής και των μηχανισμών της.
Περίτεχνη είναι και η διακόσμηση, ιδιαίτερα εκείνη που αποκαλύφθηκε κατά τις εργασίες. Διασώθηκαν η ζωγραφιστή αυλαία της σκηνής και ο διάκοσμος στα στηθαία των θεωρείων, ενώ οι παραστάσεις στην ψευδοροφή της κυρίως αίθουσας με γεωμετρικό και φυτικό διάκοσμο, αν και αλλοιώθηκαν από νεότερες επεμβάσεις, θα είναι ορατές. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ο Γιάννης Τσαρούχης είχε προσφερθεί να τις ζωγραφίσει πάλι, αλλά η πρότασή του δεν αξιοποιήθηκε από την τότε δημοτική αρχή. Σώζεται πάντως ο τεράστιος επιβλητικός πολυέλαιος της πλατείας που άναβε παλιά με γκάζι. Κυρίαρχο χρώμα στο θέατρο είναι το βαθύ κόκκινο, Διαθέτει δύο φουαγιέ, με ισάριθμα καφενεία, 600 καθίσματα, σύγχρονα καμαρίνια με δικό τους κυλικείο, 23 θεωρεία, ενώ στον ξύλινο θόλο της οροφής, μνημείο από μόνος του, θα λειτουργήσει μικρό αναγνωστήριο και βιβλιοθήκη. Από τα 25 καταστήματα, θα διατηρηθούν τέσσερα που θα δοθούν προς εκμετάλλευση.
Συνοπτική ιστορία
1884 Ξεκινούν οι εκσκαφές των θεμελίων. Οι εργασίες διακόπτονται για δέκα χρόνια, λόγω έλλειψης χρημάτων και εντοπισμού αρχαίων.
1895 Εγκαινιάζεται τον Απρίλιο και ένα μήνα μετά ανεβαίνει το έργο «Μαρία Δοξαπατρή» του Δ. Βερναρδάκη.
1897-8 Κλείνει λόγω εργασιών και επισκευών, που διήρκεσαν ώς το 1898.
1922 Χρησιμοποιείται για στέγαση προσφύγων.
1942 Επιτάσσεται από τις δυνάμεις κατοχής και βομβαρδίζεται το 1944.
1957 Στεγάζει το Πειραϊκό Θέατρο Ροντήρη, για μια διετία.
1966 Φιλοξενεί τη Δημοτική Συμφωνική Ορχήστρα, υπό τον Μίκη Θεοδωράκη.
1981 Πλήττεται από τους σεισμούς και χαρακτηρίζεται επικινδύνως ετοιμόρροπο.
1984 Ξεκινούν οι πρώτες μελέτες.
1985 Κηρύσσεται διατηρητέο μνημείο.
2008 Ξεκινούν τα έργα αποκατάστασης, έπειτα από πολλές περιπέτειες με τις μελέτες.
