Η δικαστική αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού, που έχει προγραμματιστεί να φιλοξενήσει, από την Δευτέρα 20 Απρίλη, την δίκη της «Χρυσής Αυγής» θα μπορούσε να ονομαστεί η αίθουσα των μεγάλων δικών.

Από το 1975, οπότε ο χώρος επισκεπτηρίου των γυναικείων φυλακών διαμορφώθηκε σε δικαστική αίθουσα, για να φιλοξενήσει, τότε, την δίκη των πρωταιτίων της Χούντας, έχει φιλοξενήσει μια σειρά μεγάλες δίκες, πολλές φορές με παγκόσμιο ενδιαφέρον. 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Ανάμεσα στις δίκες, που έχουν διεξαχθεί εκεί ήταν το 1978 η πολύκροτη δίκη τουΓιάννη Σερίφη, ο οποίος είχε αθωωθεί από την κατηγορία της «ανθρωποκτονίας από αμέλεια» του Μιχάλη Κασσίμη, έξω από το εργοστάσιο της AEG, κοντά στην λαχαναγορά, στον  Αγ. Ιωάννη Ρέντη αλλά και την «απόπειρα ανθρωποκτονίας», που κατηγορήθηκε ότι είχε διαπράξει σε βάρος αστυνομικών.

Ο 77χρονος, σήμερα, κοινωνικός αγωνιστής θα πρέπει να είναι ο άνθρωπος, που έχει καθίσει τις περισσότερες φορές στο εδώλιο αυτής της αίθουσας. Πάντα, όμως, αθωώθηκε.

Μετά την δίκη της υπόθεσης Κασσίμη, ο Γιάννης Σερίφης βρέθηκε κατηγορούμενος το 2003 στη δίκη της «17 Νοέμβρη», για την οποία κάθισε και δεύτερη φορά στο εδώλιο μετά από έφεση του εισαγγελέα. Ωστόσο, και τις δύο φορές αθωώθηκε.

Σε αυτό τον χώρο έγιναν, αργότερα, οι δίκες του ΕΛΑ πρόσφατα (2014) των «Πυρήνων της Φωτιάς».

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Είχε προηγηθεί, τον Ιανουάριο του 1998, η δίκη κρατούμενων για την άγρια δολοφονία συγκρατούμενού τους  σε εξέγερση του 1995 ενώ το Νοέμβριο του 2013 διεξήχθη η μεγάλη δίκη των «νονών της νύχτας» με περίπου 100 κατηγορούμενους,

Ιούλιος 1975: Η ώρα της δίκης των πρωταιτίων της Χούντας πλησιάζει. Η τότε κυβέρνηση Καραμανλή θέλει η δίκη να γίνει, με τα αυστηρότερα μέτρα ασφαλείας, κυρίως για να μην εκδηλωθούν αντιδράσεις κατά των κατηγορούμενων από ένα λαό, που φώναζε σε κάθε δημόσια εκδήλωση το σύνθημα: «Δώστε τη Χούντα στο λαό».

Έτσι, αποφασίζεται να διαμορφωθεί σε δικαστική αίθουσα η αίθουσα επισκεπτηρίου των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού, οι οποίες μεταφέρθηκαν στο νεόκτιστο χώρο, στην διάρκεια της Χούντας, μετά το 1971, οπότε έκλεισαν οι φυλακές Αβέρωφ.

Η «Ελευθεροτυπία» στο πρώτο φύλλο της, που κυκλοφόρησε στις 21 Ιουλίου 1975, με τίτλο «Πανέτοιμη η αίθουσα Κορυδαλλού, όπου θα δικαστεί η Χούντα» αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι ο χώρος επισκέψεων των φυλακών Κορυδαλλού έχει διαμορφωθεί σε αίθουσα συνεδριάσεων.

Οι περισσότερες από τις σελίδες των εφημερίδων της εποχής είναι γεμάτες με ρεπορτάζ από δίκες χουντικών, κυρίως στο Στρατοδικείο αλλά και διάφορα ντοκουμέντα, που έβλεπαν, για πρώτη φορά, την δημοσιότητα, φανερώνοντας τις αθέατες πλευρές της μαύρης 7ετίας, που «εξαφάνιζε» η λογοκρισία.

Η δίκη προσδιορίζεται για να αρχίσει στις 28 Ιουλίου 1975. 

Το Σάββατο 26 Ιουλίου η «Ελευθεροτυπία» κυκλοφορεί με πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ του παλαίμαχου δημοσιογράφου Γιάννη Φύτρα και αποκλειστικό φωτορεπορτάζ του αείμνηστου φωτορεπόρτερ Δημήτρη Πουλακίδα για την «πρόβα τζενεράλε» των αρχών για την «μεγαλύτερη πολιτική δίκη της τελευταίας 50ετίας», όπως γράφει σε «πλάγιο» τίτλο η εφημερίδα.

«Οι άνδρες της Χωροφυλακής σχηματίζουν ένα ανθρώπινο τείχος αφήνοντας ανάμεσά τους 20 άδεια καθίσματα στα οποία θα πάρουν την θέση τους οι Παπαδόπουλος, Ιωαννίδης, Πατακός κ.α», διαβάζουμε στο ρεπορτάζ  (σ.σ. περίπου 30 χρόνια αργότερα, στη δίκη της «17 Νοέμβρη» θα γίνει προσπάθεια το τότε «ανθρώπινο τείχος» να μετατραπεί σε ένα «κλουβί» με αλεξίσφαιρα τζάμια, αλλά το δικαστήριο θα διατάξει να «ξηλωθεί» το μεγαλύτερο μέρος του).

Στο ρεπορτάζ ακόμα διαβάζουμε ότι στην αίθουσα υπάρχουν 36 ξύλινα καλογυαλισμένα καθίσματα, στα οποία θα καθίσουν οι 20 κατηγορούμενοι έχοντας δίπλα τους συνολικά 16 άνδρες της Χωροφυλακής, οι οποίοι θα κάθονταν 4 σε κάθε πλευρά σχηματίζοντας ανθρώπινο τείχος.

Οι κατηγορούμενοι από την πίσω πόρτα διασχίζουν τον διάδρομο, που οδηγεί στην αίθουσα διασκέψεων και θα μπαίνουν στην αίθουσα συνεδριάσεων. Η απόσταση από τα κελιά τους ήταν περίπου 100 μέτρα.

Στην αίθουσα- διαβάζουμε- ότι είχαν τοποθετηθεί 16 αιρ κοντίσιον, ο μικρός κήπος, στο πλάι της δικαστικής αίθουσας,  είχε μετατραπεί σε χώρο αναμονής των μαρτύρων ενώ στη μια πλευρά είχε δημιουργηθεί κυλικείο. Επίσης, διαμορφώθηκε μια μικρή αίθουσα για τους δημοσιογράφους ενώ είχαν τοποθετηθεί- απαραίτητες, τότε για τις ανάγκες επικοινωνίας- 10 τηλεφωνικές συσκευές.

Στην αίθουσα υπήρχαν 40 θέσεις για δημοσιογράφους, καθώς κάθε εφημερίδα θα έστελνε 5 δημοσιογράφους, που θα εναλλάσσονταν κάθε δύο ώρες, ώστε να τηρούνται πλήρη πρακτικά, τα μεταδίδονται γρήγορα στην εφημερίδα και να δημοσιεύονται, αναλυτικά, την επόμενη ημέρα.

Για την πρώτη μέρα της δίκης διαβάζουμε στο βιβλίο του Προέδρου του Δικαστηρίου, που δίκασε τους πρωταίτιους της Χούντας, Γιάννη Ντεγιάννη, του Εθνικού Δικαστή, όπως αποκλήθηκε, αργότερα.

«Ξημέρωσε επιτέλους η 28η Ιουλίου 1975, η πρώτη μέρα της Δίκης. Από διαφορετικές αφετηρίες, από διαφορετικούς δρόμους φθάσαμε στις φυλακές Κορυδαλλού… κάποιες αίθουσες τους είχαν διαρρυθμιστεί για τη Δίκη (αίθουσα συνεδριάσεων, μαρτύρων κ.λπ). Πολύς κόσμος περίμενε στην  ουρά. Η αίθουσα συνεδριάσεων χωρούσε περίπου πεντακόσιους ακροατές. Πρόλαβαν να περάσουν μέσα όσοι είχαν στηθεί στην ουρά από τα βαθιά χαράματα, οι άλλοι έμειναν με την κούραση. Η ώρα περνούσε, ήταν πια εννιά και κάτι λεπτά. Οι εφέτες (πέντε τακτικοί και δύο αναπληρωματικοί, αν κάποιος από εμάς αρρωστούσε0, οι δύο εισαγγελείς, ο γραμματέας περάσαμε στην αίθουσα συνεδριάσεων. Σηκώθηκαν όλοι όρθιοι, πρώτοι οι κατηγορούμενοι, Σχεδόν όλους τους έβλεπα για πρώτη φορά. (….)
Πριν από την είσοδό μας η αίθουσα ήταν ηφαίστειο θορύβου, που σταμάτησε για λίγο. Ξανάρχισε πάλι. Αυτοκρατορία της αταξίας. Δικηγόροι, δημοσιογράφοι, φωτογράφοι, ακροατές, άνδρες για την ασφάλεια στην αίθουσα. Όλοι φώναζαν , έσπρωχναν, αγωνίζονταν να κατακτήσουν μια θέση που να τους είναι πιο βολική. Με πολλή δυσκολία, ύστερα από βροντερές φωνές, έγινε η ποθητή γαλήνη και τάξη.
Πάλι νέα φευγαλέα ματιά στους κατηγορούμενους. Πρόσωπα σφιγμένα που αγωνίζονταν να επιδείξουν ψυχραιμία και αδιαφορία, έκρυβαν την ταραχή τους κάτω από χαμόγελα πετρωμένα. Μερικοί φανερά σαστισμένοι, άλλοι καταπονημένοι. Δύο- τρεις από την αδυναμία περίσσευαν στα ρούχα τους (….) Ήξεραν πως ήταν κατηγορούμενοι, μα προσπαθούσαν να μην το δείχνουν… όσο μπορούσαν
(….) Έβαλα τους είκοσι κατηγορούμενους να καθίσουν με την σειρά που ήταν γραμμένοι στο κατηγορητήριο. Έπειτα τους κάλεσα να δώσουν τα στοιχεία ταυτότητας, όνομα, επώνυμο, επάγγελμα, ηλικία κ.λπ. Συμμορφώθηκα με κάποιον τύπο, όχι περιττό».

(Από το βιβλίο του Γιάννη Ντεγιάννη «Η Δίκη»- Εκδόσεις «Γνώση»- Αθήνα 1991)»

18 Δεκεμβρίου 1978: Το Κακουργιοδικείο Πειραιά (Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο) μεταβαίνει στην διαμορφωμένη, πλέον, αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού για να γίνει η δίκη, μιας άλλης πολύκροτης- τότε- υπόθεσης, με κατηγορούμενο τον Γιάννη Σερίφη.

Ο κοινωνικός αγωνιστής κατηγορείται για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας» του αγωνιστή Μιχάλη Κασσίμη και για απόπειρα ανθρωποκτονίας εναντίον αστυνομικών. Οι κατηγορίες βαριές. Όμως, η κοινωνία βοά για μια μεγάλη σκευωρία σε βάρος του Γιάννη Σερίφη, που φωνάζει για την αθωότητά  του. 

Πραγματικά, στην διάρκεια της δίκης αποδεικνύεται περίτρανα η αθωότητα του Γιάννη Σερίφη, καταρρίπτεται η αστυνομική σκευωρία και τον Ιανουάριο του 1979 ο Γιάννης Σερίφης είναι ελεύθερος. Όμως όλες οι πόρτες για δουλειά είναι κλειστές. Πολύ αργότερα θα μπορέσει να βρει δουλειά και να εργαστεί στα ΗΛΠΑΠ (τρόλεϊ), όπου ανέπτυξε συνδικαλιστική δράση.

Και δίκη ποινικών…

Ιανουάριος 1998: Αυτή την φορά στην αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού γίνεται μια δίκη με κατηγορούμενους κρατούμενους, οι οποίοι κατηγορούνται για τη δολοφονία του Β. Καραμούτη στις φυλακές κατά την πολυήμερη εξέγερση του 1995.

Η δίκη γινόταν στο Κακουργιοδικείο Πειραιά και η διεξαγωγή της στην αίθουσα των φυλακών κρίθηκε αναγκαία για  λόγους ασφαλείας ώστε, να αποφεύγεται η μεταγωγή πολλών κρατούμενων, ιδιαίτερα επικίνδυνων

Η δίκη της 17 Νοέμβρη

Η δίκη της 17 Νοέμβρη: 3/3/2003: Ξεκινά στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού η δίκη της «17 Νοέμβρη». Την πρώτη ημέρα, κυριαρχεί το θέμα της τοποθέτησης ενός «κλωβού» με αλεξίσφαιρα τζάμια, γύρω από τους κατηγορούμενους.

Δημοσιεύματα κάνουν αναφορά ότι το γυάλινο αλεξίσφαιρο κλουβί προστασίας στη δίκη της «17 Νοέμβρη», κόστισε 700 εκατ. δρχ. ή 2.054.292 ευρώ»
«Ο κατασκευαστικός κόσμος απορεί και εξίσταται, πώς είναι δυνατόν να έχει κοστίσει τέτοιο μεγάλο ποσό ένα μικρό έργο, όταν με 700 εκατ. δρχ. ή 2.054.292 ευρώ, ανεγείρονται 4.000 τετραγωνικά μέτρα κτιρίων κατοικιών, ενός αστικού προαστίου ή τμήματος 4.000 τ.μ. κατοικιών του Ολυμπιακού Χωριού», αναφέρεται σε άλλο δημοσίευμα.

Οι συνήγοροι των κατηγορούμενων από τα πρώτα θέματα που έθεσαν ήταν η απομάκρυνση αυτού του… απίστευτου «κλωβού». 

Ο κ. Γιάννης Ραχιώτης είχε υπογραμμίσει  ότι κανένας κατηγορούμενος δεν έθεσε θέμα ειδικής προστασίας. «Είναι προφανές ότι πρόκειται για ένα επικοινωνιακό μήνυμα, που απευθύνεται εκτός της αίθουσας. Αυτό το κλουβί συνιστά υπόμνηση ειδικού καθεστώτος. Δεν χρειαζόμαστε έκτακτα μέτρα. Με αυτού του είδους τα μέτρα γίνονται συνειρμοί με αυτά που κρίναμε ως βάρβαρα σε άλλες χώρες». 

Το δικαστήριο έκανε δεκτό το αίτημα και το κουβούκλιο απομακρύνεται. Απέμεινε μόνο το πίσω μέρος από το κουβούκλιο που χωρίζει τους κατηγορούμενους με τους δημοσιογράφους και τους μάρτυρες, και ο σκελετός από το πλαϊνό τμήμα, ο οποίος όμως θα απομακρυνθεί εντός των επόμενων ημερών. 
Τελικά, μάλλον τα χρήματα…. πετάχτηκαν (Και να ήταν τα μόνα…)

Πάντως, όπως και σε κάθε μεγάλη δίκη, την παραμονή επισκέφθηκαν και επιθεώρησαν το χώρο, ο πρόεδρος του Δικαστηρίου Μιχάλης Μαργαρίτης μαζί με τον προϊστάμενο του Εφετείου Αθηνών Χαρ. Παπαδάκη, τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Δημήτρη Παξινό και τη ΓΓ Τύπου Δέσποινα Σπηλιωπούλου.
Κατά την επίσκεψη ζήτησαν και είχαν ενημέρωση για τα τεχνικά ζητήματα διεξαγωγής της δίκης και τα μέτρα ασφαλείας από τους εκπροσώπους της κατασκευαστικής εταιρίας και τη Διεύθυνση των φυλακών.

Από τις…. καινοτομίες της εποχής ήταν και η διαμόρφωση κοινής αίθουσας δικηγόρων- δημοσιογράφων, εκεί που υπήρχε η αίθουσα δημοσιογράφων στην διάρκεια της δίκης της Χούντας.

Φεβρουάριος 2004: Αρχίζει η πρώτη δίκη του ΕΛΑ που ολοκληρώνεται τον Οκτώβρη του ίδιου έτους. Αργότερα, θα γίνει το Εφετείο, όπου θα αθωωθούν όλοι οι κατηγορούμενοι.

12/11/13: Η  δίκη των νονών της νύχτας. Κατηγορούνταν, μαζί με αστυνομικούς, για εκβιασμούς σε καταστηματάρχες και επιχειρηματίες.

17/5/2014 Γίνεται η δίκη 10 κατηγορούμενων για συμμετοχή στη «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς» 
Να σημειωθεί ότι τον Ιανουάριο του 2011 ο τότε Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιωάννης Τέντες είχε ζητήσει από την ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης «να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για τη διαμόρφωση μιας τουλάχιστον ακόμα αίθουσας συνεδριάσεων στον χώρο των φυλακών Κορυδαλλού, πράγμα που θα συνέβαλε στην ταχύτερη εκδίκαση των σοβαρών υποθέσεων».

  • Οι φωτογραφίες των τόμων των εφημερίδων είναι από την Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά

Pireas2day

σχόλια αναγνωστών
oδηγός χρήσης