Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, έχοντας στόχο την καλλιέργεια της θεατρικής παιδείας αγκαλιάζει τα παιδιά και τους νέους, διαφορετικών σχολικών βαθμίδων, υιοθετώντας ένα ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό πρόγραμμα το οποίο τους δίνει τη δυνατότητα, να «μυηθούν» στο θέατρο και στην ουσία της θεατρικής πράξης.
Το Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Εισαγωγή στη Νέα Εκπαιδευτική εποχή για τα παιδιά μέσω του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά – Ανάπτυξη βιωματικών εκπαιδευτικών εφαρμογών πολιτιστικού περιεχομένου», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» ΕΣΠΑ (2007-2013) , εξελίσσεται μέσα από τρεις άξονες:
o μια βιωματική ξενάγηση από μια έμπειρη ομάδα θεατρολόγων-παιδαγωγών, ηθοποιών και μουσικών, στους χώρους του θεάτρου
o την παρακολούθηση της μονόπρακτης θεατρικής παράστασης της Όλιας Λαζαρίδου «Μια Ημέρα στο Θέατρο»
o την έκθεση «Το θέατρο και το δάκρυ»
Πρόκειται για ένα πρωτοπόρο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά ως προς τη σημασία της θεατρικής λειτουργίας, να κινητοποιήσει δημιουργικά το νου, το σώμα, το συναίσθημα και τη φαντασία τους και να τα φέρει σε επαφή με όλες εκείνες τις παραμέτρους που συνθέτουν τον κόσμο των παραστατικών τεχνών, προετοιμάζοντας με αυτόν τον τρόπο τους ενεργούς θεατές του αύριο.
Παράλληλα, πρόκειται για μια μοναδική εμπειρία που δίνει τη δυνατότητα στους μικρούς μαθητές να γνωρίσουν από κοντά ένα εντυπωσιακό θεατρικό οικοδόμημα-μνημείο, ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονήματα της σύγχρονης Ελλάδας: το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. ελάχιστα σωζόμενα δείγματα της εποχής μπαρόκ σε ολόκληρη την Ευρώπη- μερικές από τις πιο σπουδαίες καλλιτεχνικές προσωπικότητες της σύγχρονης ιστορίας.
Το πρόγραμμα είναι δωρεάν, απευθύνεται σε μαθητές 9 – 15 ετών (Δ΄ Δημοτικού – Α΄ Λυκείου, έχει δίωρη διάρκεια και πραγματοποιείται καθημερινά (Δευτέρα – Παρασκευή), τις πρωινές ώρες
Βιωματική ξενάγηση
Η βιωματική ξενάγηση πραγματοποιείται στους πιο ενδιαφέροντες χώρους του θεάτρου, όπως το εντυπωσιακό φουαγιέ, τα θεωρεία, η πλατεία και τα παρασκήνια, με στόχο την ανάδειξη της θεατρικής πρακτικής.
Μια έμπειρη ομάδα θεατρολόγων-παιδαγωγών και ηθοποιών μέσα από την ζωντανή, θεατρική αφήγηση ιστορικών στοιχείων αλλά και πραγματικών περιστατικών που συνδέονται με την Ιστορία του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, προκαλεί τα παιδιά να συνομιλήσουν με το θέατρο – μνημείο, να μπολιαστούν με την θεατρική πρακτική και να πάρουν μέρος σε θεατρο – παιδαγωγικές δράσεις και παιχνίδια.
Η συγκεκριμένη ενότητα αποτελεί τη βάση για περαιτέρω συζήτηση και αλληλεπίδραση, καθώς πραγματεύεται με τρόπο ανάλαφρο και διασκεδαστικό, καίρια θέματα που μας απασχολούν και μας προβληματίζουν όλους (σχέσεις εξουσίας, σύγκρουση φαντασίας και πραγματικότητας, αποδοχή της διαφορετικότητας, κ.ά.).
Ο περίπατος μέσα στο θέατρο, καταλήγει στον χώρο της σκηνής, όπου οι
μαθητές, συνομιλούν με τους εκπαιδευτές προκειμένου να αναδειχθεί η βαρύτητα που έχει το θέατρο ως παιδαγωγικό, εκπαιδευτικό και πνευματικό γεγονός.
Διάρκεια ξενάγησης 45’
Παρακολούθηση της μονόπρακτης θεατρικής παράστασης
της Όλιας Λαζαρίδου «Μια Ημέρα στο Θέατρο»
Ένας ηθοποιός-μάγος που κάνει πρόβα στην άδεια σκηνή μαζί με τον βοηθό του, και μια κοπέλα που αμφισβητεί τη δύναμη της θεατρικής ψευδαίσθησης και επιμένει να είναι γαντζωμένη στην πεζή πραγματικότητα, συναντιούνται απροσδόκητα και η συνάντηση αυτή γίνεται αφορμή για ένα συναρπαστικό και μαγικό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, ένα ευφάνταστο κυνήγι της αλήθειας με συνοδούς τα πιο γοητευτικά θεατρικά ψέματα.
Με το άνοιγμα της αυλαίας, η ηρωίδα μας εισβάλει σε έναν περίεργο κόσμο ποιητικού ρεαλισμού που απογειώνει τις αισθήσεις, Στον κόσμο αυτό τα πάντα μπορούν να συμβούν! Η φαντασία απελευθερώνεται, η μαγεία συναντά το όνειρο, το ψέμα μπερδεύεται με την αλήθεια και οι μνήμες της παιδικής αθωότητας ξυπνούν. Τα αντικείμενα ζωντανεύουν και «χορεύουν», ηθοποιοί εμφανίζονται και εξαφανίζονται μαγικά, το φως εναλλάσσεται μαγικά με το σκοτάδι, οι σκιές ξεκολλούν από τους τοίχους και η δύσπιστη κοπέλα μεταμορφώνεται κι εκείνη σε ηρωίδα ενός ρομαντικού παραμυθιού που «ξεκλειδώνει» την καρδιά της και ανατρέπει την κυνική κοσμοθεωρία της.
Στόχος είναι να δημιουργηθεί μια ενεργή, ζωντανή παράσταση που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια των παιδιών. Να αναδειχθεί ένα μαγευτικό περιβάλλον ονείρου που θα φέρει στο φως με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλες τις δυνατότητες που διαθέτει μια θεατρική σκηνή.
Συντελεστές της Παράστασης & της Ξενάγησης
Κείμενο: Όλια Λαζαρίδου
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικά – Κοστούμια: Κωνσταντίνος Ζαμάνης
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Υπεύθυνη Έργου: Μαρίλια Σταυρίδου
Παραγωγή: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος – Highway Productions / Λυκόφως
Παίζουν οι ηθοποιοί: Όλια Λαζαρίδου, Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Άρης Μπαλής
Ομάδα Ξενάγησης: Γιώργος Νανούρης, Χρήστος Σκούρτας, Ίρια Κατσαντώνη, Πάρις Θωμόπουλος, Σταύρος Γιαννακόπουλος
Διάρκεια 45’
Έκθεση
«Το Θέατρο και το Δάκρυ»
Πρόκειται για μια πολυεπίπεδη έκθεση, η οποία συγκροτείται από ένα μόνιμο κι ένα μεταφερόμενο μέρος.
Έχοντας ως άξονα και ως κεντρικό θεματικό στοιχείο το ίδιο το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, τη λειτουργία και την ιστορία του, επιδιώκει να συνδυάσει το «θέατρο» ως παραστασιολογικό γεγονός αλλά και το «δάκρυ» ως κυρίαρχο συγκινησιακό στοιχείο, που εξ ορισμού το θέατρο όπως και κάθε άλλη τέχνη επιδιώκει.
Ο τίτλος προέρχεται από την περίφημη φράση «ές δάκρυα ἔπεσε τό θέατρον» που αναφερόταν στην παράσταση «Μιλήτου Άλωσις» του τραγικού ποιητή Φρυνίχου. Γιατί μπορεί η εύκολη συγκίνηση να είναι ο πιο ύπουλος εχθρός της αληθινής τέχνης, αλλά η βαθιά συγκίνηση είναι το ουσιαστικό κέρδος κάθε αληθινής καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Η έκθεση περιλαμβάνει
1) Αρχιτεκτονική – Ιστορία
Θα υπάρχει πλούσιο αρχειακό υλικό από την ιστορία και τη λειτουργία του ΔΘΠ όπως αρχιτεκτονικά σχέδια, πρακτικά του δημοτικού συμβουλίου, εντολές ανάθεσης αρχιτεκτονικού έργου, φωτογραφίες από την ανοικοδόμηση του Δημοτικού Θεάτρου, πολεοδομικός χάρτης και φωτογραφίες του Πειραιά του 19ου αιώνα – του «Μάντσεστερ» της απελευθερωμένης Ελλάδας. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στον αναδυόμενο νεοκλασικισμό, ο οποίος προσέδιδε μια ιδεαλιστική-ρομαντική διάσταση στο κατά τα άλλα ραγδαία εκβιομηχανιζόμενο πρώτο λιμάνι της χώρας .
(Για εκπαιδευτικούς λόγους οι έννοιες «νεοκλασικισμός», «βιομηχανική επανάσταση», «αστικοποίηση», «πάλη των τάξεων», «ιδεαλισμός», «ρομαντισμός», «ρεαλισμός» αναπτύσσονται με σύντομο αλλά αρκούντως διαφωτιστικό τρόπο ώστε να βοηθηθούν τόσο οι μαθητές – επισκέπτες της έκθεσης όσο και οι καθηγητές τους).
2) Θέατρο – Παραστασιολογία
Το δεύτερο σκέλος της εκθεσιακής ενότητας (τόσο της σταθερής όσο και της μεταφερόμενης), συγκροτείται από το πλούσιο δραματολογικό υλικό που υλοποιήθηκε στο ΔΘΠ σε όλη τη διάρκεια της ιστορικής του διαδρομής που υπερβαίνει τον αιώνα: Με βασικό άξονα τη διεύθυνση Ροντήρη αλλά και με τα πριν και τα μετά συνταρακτικά θεατρικά γεγονότα (από τον Βεάκη και την Παξινού, ως τον Χορν και τη Λαμπέτη), η έκθεση παρουσιάζει ένα πλούσιο υλικό από φωτογραφίες, προγράμματα παραστάσεων, θεατρικές κριτικές, χειρόγραφα και αποκλειστικές φωτογραφίες των πρωταγωνιστών, σκηνικές οδηγίες, ρεπορτάζ κι εξώφυλλα εφημερίδων και περιοδικών και κυρίως κοστούμια, σκηνογραφικές μακέτες και σκίτσα από το ανέβασμα των παραστάσεων. Σε σχέση με αυτό ακριβώς το υλικό, θα παρουσιάζεται η διαδραστική performance «Να ντύσουμε τους γυμνούς» κατά την οποία οι νεαροί μαθητές θα έρχονται σε επαφή με τον τεράστιο πίνακα, μήκους 6 μέτρων, με τους γυμνούς μουσικούς του Σάββα Πουρσανίδη, που ονομάζεται Theatrum Mundi και με ιστορικά κοστούμια που κατά καιρούς «παραστάθηκαν» στο ΔΘΠ. Στη συνέχεια θα τους ζητείται να ταυτίσουν τα πραγματικά κοστούμια ή άλλα φανταστικά, δικής τους επινόησης, ντύνοντας έτσι τους γυμνούς μουσικούς της ζωγραφικής σύνθεσης.
3) Tο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά σήμερα
Το ΔΘΠ είναι ιστορία αλλά είναι και ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και εντυπωσιακό παρόν. Οι εργασίες ανακαίνισής του αποτελούν πολύτιμη πηγή αρχιτεκτονικής και θεατρικής γνώσης. Σ’ αυτό το τρίτο μέρος της έκθεσης παρουσιάζονται κοστούμια, βίντεο, φωτογραφίες από τις εργασίες ανακαίνισης αλλά και αποπεράτωσης (κυρίως η εξαιρετική δουλειά της φωτογράφου Μαρίας Κούκου), καθώς και υλικό από την τελετή εγκαινίων που επιμελήθηκε ο σκηνοθέτης Τάκης Τζαμαργιάς και τις παραστάσεις που ανέβηκαν σ’ αυτό την τελευταία διετία όπως π.χ. η «Οδύσσεια» του Λιβαθινού, ο «Μεφίστο» των Μνουσκίν-Μαστοράκη, ο «Ερωτευμένος Σοπέν» των Γιαννίν Μποκέν και Φρεντερίκ Σοπέν (από την Εθνική Λυρική Σκηνή) κ.α.
Τέλος, εκθέσιμο υλικό και μάλιστα πολύτιμο, αποτελεί η αρχική τεχνική υποδομή του ΔΘΠ δηλαδή τα σταγκόνια, οι μηχανισμοί σκηνής, τα βαρούλκα, τα οποία εθεωρούντο τα τελειότερα της εποχής τους (τέλος 19ου αιώνα). Τα σπαράγματα αυτά σήμερα αφενός ανακαλούν κάποιες «ηρωικές» στιγμές του ιστορικού κτίσματος, αλλά λειτουργούν και ως αυτόνομα γλυπτά, ως ποιητικές κατασκευές που μπορεί να μην παράγουν πια θέατρο, παρακινούν όμως ονειροπόληση.
Η έκθεση συνοδεύεται από αναλυτικό κατάλογο με ιστορικά στοιχεία, φωτογραφικό υλικό, βιογραφικά των καλλιτεχνών κτλ. Έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η παιδαγωγική αποστολή των ποικίλων εκδηλώσεων του project.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Επιμελητής της έκθεσης Μάνος Στεφανίδης – Αναπληρωτής Καθηγητής του ΕΚΠΑ
Βοηθός επιμελητή Κατερίνα Πεσταματζόγλου – τελειόφοιτη φοιτήτρια του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.
Για το πρόγραμμα έχει εκδοθεί ειδικός οδηγός
Στην έκθεση «Το Θέατρο και το Δάκρυ» συμμετέχουν οι:
Πέτρος Ζουμπουλάκης, Κωστής Γεωργίου, Νίκος Πετρόπουλος, Άγγελος Αντωνόπουλος,Μαρία Κούκου, Τάσος Αριδάς, Βασίλης Τάγκαλος, Κωνσταντίνα Συλίκου, Γιάννης Μετζικώφ, Γιάννης Αδαμάκης, Απόστολος Γιαγιάννος, Δημήτρης Μπέζας, Γιάννης Ασημακόπουλος, Κώστας Σπυριούνης
Για την υλοποίηση της έκθεσης και την συνεργασία ευχαριστούμε τους:
Θεατρικό Μουσείο και Κώστα Γεωργουσόπουλο, Γιώργο Δεπάστα, ΕΛΤΑ και Κώστα Σπυριούνη, Αμφιθέατρο και Σπύρο Ευαγγελάτο, Δημοτική Πινακοθήκη και Κώστα Κουρμουλάκη.
Στην ξενάγηση του ΕΣΠΑ συμμετέχουν οι:
Σοφία Αθανασοπούλου Αρχαιολόγος, Σταύρος Γιαννακόπουλος Ηθοποιός, Μάριος Κάλλος Θεατρολόγος, Ματίνα Καλτάκη Θεατρολόγος-Δημοσιογράφος, Ίρια Κατσαντώνη Θεατρολόγος, Χρήστος Σκούρτας Ηθοποιός, Γιώργος Νανούρης Ηθοποιός Σκηνοθέτης, Ευαγγελία Σκρομπόλα Μουσειολόγος
