Κοινή ανακοίνωση ΥΠΑΑΝ και ΥΠΕΚΑ για την Παγκόσμια Ημέρα των Ωκεανών:
Με την υιοθέτηση του ψηφίσματος 63/111, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ανακήρυξε την 8η Ιουνίου ως «Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών», αναγνωρίζοντας ότι «οι ωκεανοί είναι απαραίτητοι για την ασφάλεια των τροφίμων και την επιβίωση κάθε μορφής ζωής. Οι ωκεανοί προσφέρουν στο κλίμα και αποτελούν σημαντικό τμήμα της βιόσφαιρας»
Ο σημερινός εορτασμός αποτελεί μια ευκαιρία ευαισθητοποίησης καθώς οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η διεθνής κοινότητα σε σχέση με τους ωκεανούς σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό και με την ανθρώπινη δραστηριότητα. Τα ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα, όπως τα κοράλλια και οι ψαρότοποι, καταστρέφονται από την υπερεκμετάλλευση, την παράνομη, αδήλωτη και ανεξέλεγκτη αλιεία, τις καταστροφικές μορφές αλιείας και την εισβολή ξένων ειδών.
Η αυξημένη θερμοκρασία, η άνοδος του επιπέδου της θάλασσας και η διατάραξη της παγκόσμια κυκλοφορίας του υδάτινου κύκλου που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή και την όξυνση των υδάτων, δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερες απειλές για τη θαλάσσια ζωή, τις παράκτιες και νησιωτικές κοινότητες αλλά και τις εθνικές οικονομίες.
Οι ωκεανοί πλήττονται ακόμη από τις εγκληματικές δραστηριότητες. Η πειρατεία και οι ένοπλες ληστείες κατά των πλοίων, απειλούν τη ζωή των ναυτικών και την ασφάλεια της διεθνούς ναυτιλίας η οποία μεταφέρει το 90% των παγκόσμιων αγαθών.
Δυστυχώς, οι σύγχρονες πιέσεις που ασκούνται στους ωκεανούς απαιτούν εγρήγορση και δράση όχι μόνο μία μέρα. Αρκετά διεθνή εργαλεία, που δημιουργήθηκαν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, αντιμετωπίζουν αυτές τις συνεχείς προκλήσεις.
Κεντρική θέση καταλαμβάνει η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, η οποία προσφέρει το πλαίσιο για κάθε δραστηριότητα στους ωκεανούς και τις θάλασσες ενώ αποτελεί τη βάση της διεθνούς συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα. Φέτος, συμπληρώνονται τριάντα χρόνια από την υπογραφή στο Montego Bay της Τζαμάικα, της σύμβασης αυτής που αποτελεί το πρώτο διεθνώς, ολοκληρωμένο κείμενο που αφορούσε τη διαχείριση των θαλάσσιων χώρων. Εκτός από τον στόχο της καθολικής συνεργασίας, ο κόσμος πρέπει να κάνει περισσότερα για την εφαρμογή της Σύμβασης και την υποστήριξη του κράτους δικαίου στις θάλασσες και τους ωκεανούς.
Όπως επανειλημμένα έχει τονιστεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ιδιαίτερα μετά την ιστορική συνδιάσκεψη του 1992 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, το μεγάλο στοίχημα της ανθρωπότητας βρίσκεται στην ικανότητα της να συνδυάσει τις απαραίτητες για αυτή δραστηριότητες, με την περιβαλλοντική προστασία του θαλασσίου χώρου. Μία από τις κύριες θεματικές που θα απασχολήσουν την φετινή επετειακή διάσκεψη στο Ρίο, 20 χρόνια μετά το 1992, είναι ο επαναπροσδιορισμός αυτού του δρόμου με το «πρασίνισμα» της «μπλε» οικονομίας.
Η Ελλάδα, περιβάλλεται από το απέραντο γαλάζιο της μεσογειακής λεκάνης, μία θαλάσσια έκταση που μπορεί να μοιάζει ίσως μικρή σχετικά με τις μεγάλες ωκεάνιες μάζες, αποτελεί όμως πεδίο ύψιστης περιβαλλοντικής σημασίας λόγω της κεντρικής της θέσης αλλά και των αλληλεπιδράσεων με τους κατοίκους της. Πολλές φορές ανάμεσα στο πλήθος των εντάσεων που συναντά κάποιος μεταξύ των κρατών που την περιτριγυρίζουν, είναι εύκολο να ξεχάσει ότι αποτελεί πεδίο συνεργασίας στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας.
Το σημερινό μήνυμα της Παγκόσμια Ημέρας των Ωκεανών είναι ανάγκη να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση όλων μας, για να συνειδητοποιήσουμε ότι η αλληλεπίδραση και η ισορροπία των στοιχείων της φύσης είναι αναγκαία για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των κοινωνιών και της επιβίωσης των ανθρώπων.
