Ζήσης Ψάλλας

Φέτος, μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την ανθρωπότητα θα μπορούσε να είναι η ίδια η ανθρωπότητα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει ονομάσει επισήμως την απροθυμία ή την άρνηση εμβολιασμού ως μία από τις 10 κορυφαίες μεγαλύτερες προκλήσεις για την υγεία το 2019.

Σε αντίθεση με πολλές από τις άλλες απειλές για τη δημόσια υγεία που υπάρχουν στον κατάλογο – όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, η κλιματική αλλαγή και η αντοχή στα αντιβιοτικά – αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα έχει σαφή και αποτελεσματική λύση. Η δυσκολία είναι να πεισθούν οι άνθρωποι για την πραγματικότητα.

Παρά τα συντριπτικά επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά, τα ποσοστά εμβολιασμού απέτυχαν να φτάσουν σε αποδεκτά επίπεδα και ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων συνεχίζει να διατηρεί λαθεμένες πεποιθήσεις.

Ένα μέρος αυτού του γεγονότος θα μπορούσε να είναι μια παρατεταμένη αίσθηση ανησυχίας και δυσπιστίας, που προκλήθηκε από την αρνητική κάλυψη των μέσων μαζικής ενημέρωσης για ορισμένα θέματα όπως ότι μπορεί ο αυτισμός να έχει κάποια σχέση με το εμβόλιο ΜΜR (ιλαράs, ερυθράς και παρωτίτιδας). Φαίνεται ότι από τη στιγμή που οι άνθρωποι έχουν μια ιδέα για κάτι, ανεξάρτητα από το πόσο επιστημονικά ακριβείς είναι, είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστούν αυτές τις προκαταλήψεις.

Οι λόγοι για την άνοδο της διστακτικότητας απέναντι στα εμβόλια είναι περίπλοκοι, αναφέρει η έκθεση του WHO. Οι συνέπειες από ένα αυξανόμενο κίνημα κατά του εμβολιασμού γίνονται αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο και απειλούν να αντιστρέψουν δεκαετίες προόδου για την εξάλειψη όσων ασθενειών είναι πλήρως αποτρέψιμες και κατά καιρούς, απειλητικές για τη ζωή.

Αναζωπύρωση της ιλαράς

Από την αρχή του αιώνα, το εμβόλιο της ιλαράς έχει σώσει πάνω από 21 εκατομμύρια ζωές, αλλά τώρα, για κάποιο λόγο, η ανθρωπότητα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε πέρυσι, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι στις ΗΠΑ η εμπιστοσύνη στα εμβόλια γλιστρά σε επικίνδυνα επίπεδα ενώ το φαινόμενο δεν περιορίζεται μόνο σ’ αυτή τη χώρα. Το 2017, ο αριθμός των αναφερθέντων περιπτώσεων ιλαράς αυξήθηκε κατά περισσότερο από 30% σε παγκόσμιο επίπεδο, παρόλο που η μεταδοτική αυτή ασθένεια μπορεί εύκολα να προληφθεί μέσω δύο δόσεων εμβολίου.

Η αναζωπύρωση της ιλαράς και άλλων ασθενειών που μπορούν να προληφθούν είναι μια σοβαρή ανησυχία και είναι αυτή που ο ΠΟΥ είναι αποφασισμένος να αντιμετωπίσει το 2019. O οργανισμός επιθυμεί να αυξήσει τις προσπάθειες για εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε όλο τον κόσμο αυξάνοντας την κάλυψη του εμβολίου HPV. Ταυτόχρονα, έχει δεσμευτεί να σταματήσει την εξάπλωση του άγριου ιού πολιομυελίτιδας στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Σήμερα, τα εμβόλια αποτρέπουν δύο έως τρία εκατομμύρια θανάτους ετησίως, αλλά αν βελτιωθεί η παγκόσμια κάλυψη, άλλα 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να σώσουν τη ζωή τους κάθε χρόνο.