Ζήσης Ψάλλας
Το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων ανθρώπων είναι σε υψηλό όλων των εποχών παγκοσμίως. Γνωρίζουμε ότι το υπερβολικό βάρος συνδέεται με πολλές αρνητικές συνέπειες για την υγεία, αλλά επηρεάζει επίσης τη γονιμότητα στις γυναίκες.
Μια λεπτή ορμονική ισορροπία ρυθμίζει τον εμμηνορροϊκό κύκλο της γυναίκας. Αλλά οι υπέρβαρες και παχύσαρκες γυναίκες έχουν υψηλότερα επίπεδα μιας ορμόνης που ονομάζεται λεπτίνη, η οποία παράγεται από τον λιπώδη ιστό. Αυτό μπορεί να διαταράξει την ισορροπία των ορμονών και να οδηγήσει σε μειωμένη γονιμότητα.
Η ποσότητα και η κατανομή του σωματικού λίπους επηρεάζουν επίσης τον εμμηνορροϊκό κύκλο μέσω μιας σειράς ορμονικών μηχανισμών. Όσο περισσότερο το υπερβολικό βάρος και περισσότερο το κοιλιακό λίπος, τόσο μεγαλύτερες είναι οι δυσκολίες γονιμότητας.
Το υπερβολικό βάρος, και ιδιαίτερα το υπερβολικό κοιλιακό λίπος, συνδέεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη (όταν το σώμα αναγκάζεται να παράγει περισσότερη ινσουλίνη για να διατηρήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα φυσιολογικά). Συνδέεται επίσης και με μειωμένα επίπεδα της σφαιρίνης που δεσμεύει τις φυλετικές ορμόνες (SHBG: sex hormone-binding globulin), μιας πρωτεΐνης που ρυθμίζει τα ανδρογόνα και τα οιστρογόνα. Αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο των ακανόνιστων εμμηνορροϊκών κύκλων, γεγονός που με τη σειρά του μειώνει τη γονιμότητα.
Μια μελέτη έδειξε ότι οι γυναίκες που πάσχουν από παχυσαρκία ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να συλλάβουν μέσα σε 12 μήνες μετά τη διακοπή της αντισύλληψης από ό, τι οι γυναίκες με κανονικό βάρος (66,4% ήταν το ποσοστό σύλληψης των παχύσαρκων μέσα σε 12 μήνες, έναντι 81,4% των γυναικών με κανονικό βάρος).
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος
Οι αλλαγές στην ορμονική ισορροπία που ρυθμίζουν τον εμμηνορροϊκό κύκλο και προκαλούνται από την παχυσαρκία αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο μη ωορρηξίας (όταν δεν απελευθερώνονται από τις ωοθήκες ωάρια).
Οι γυναίκες με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) πάνω από 27 ετών είναι τρεις φορές πιο πιθανό από ό, τι οι γυναίκες με κανονικό εύρος βάρους να μην μπορούν να συλλάβουν επειδή δεν έχουν ωορρηξία.
Πολλές γυναίκες με υπερβολικό βάρος εξακολουθούν να έχουν ωορρηξία, αλλά φαίνεται ότι η ποιότητα των ωαρίων τους μειώνεται. Τα στοιχεία δείχνουν ότι μεταξύ των γυναικών που έχουν ωορρηξία, κάθε μονάδα ΔΜΣ πάνω από 29 μειώνει την πιθανότητα εγκυμοσύνης εντός 12 μηνών κατά περίπου 4%.
Αυτό σημαίνει ότι για μια γυναίκα με ΔΜΣ 35 η πιθανότητα εγκυμοσύνης εντός ενός έτους είναι χαμηλότερη κατά 26% ενώ μιας γυναίκας με ΔΜΣ 40 είναι χαμηλότερη κατά 43% σε σύγκριση με γυναίκες που έχουν ΔΜΣ μεταξύ 21 και 29.
Επίσης, όταν τα ζευγάρια χρησιμοποιούν την εξωσωματική γονιμοποίηση για να συλλάβουν, η πιθανότητα μιας ζωντανής γέννας είναι χαμηλότερη για τις γυναίκες που είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες. Κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με τις γυναίκες κανονικού βάρους, η πιθανότητα ζωντανής γέννας με εξωσωματική μειώνεται κατά 9% στις υπέρβαρες γυναίκες και κατά 20% στις παχύσαρκες.
