ΤΟ ΦΩΣ Η ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ & ΟΙ ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
Αν νομίζετε ότι αποφεύγοντας τον ήλιο και περιφρονώντας τους 24ωρους βιορυθμούς ωφελείτε την υγεία σας, βρίσκεστε στο σκοτάδι! Είδαμε στο προηγούμενο άρθρο ότι το φως ρυθμίζει το βιολογικό ορμονικό μας ρολόι μέσω της έκκρισης μελατονίνης, τη σεξουαλική υγεία και στα δύο φύλα μέσω της τεστοστερόνης, αλλά και το αμυντικό μας σύστημα μαζί με συνολικά τη σωματική μας υγεία μέσω της σύνθεσης της σπουδαίας ορμόνης του ήλιου, δηλαδή της τελικής μορφής της βιταμίνης D.
Η σύνδεση της ορμόνης του ήλιου με την πρόληψη και τη θεραπεία του καρκίνου είναι ιδιαίτερα προκλητική όταν θεωρηθεί μέσα στο πλαίσιο του διπλού μηνύματος από τους «ειδικούς» ότι θα πρέπει 1) να αποφεύγουμε τον ήλιο, και 2) να φοράμε αντιηλιακό, για να προστατευόμαστε από τον καρκίνο του δέρματος. Αν ακολουθήσουμε αυτό το συνδυασμό συμβουλών θα βιώσουμε μια καταστροφική αύξηση των καρκίνων και άλλων ασθενειών, όπως η οστεοπόρωση, η κατάθλιψη και η γρίπη! Επίσης μια αύξηση και του καρκίνου του δέρματος!
Προτού όμως μπούμε στη συζήτηση για τη βιταμίνη D και τον καρκίνο αξίζει να επισημάνουμε ότι τυχόν περιφρόνηση της σπουδαιότητας που έχει η νύχτα ως η πρόσφορη ζώνη ύπνου 7 ½ περίπου ωρών (για τους ενηλίκους) σημαίνει διαταραχή στην έκκριση μελατονίνης. Χωρίς μελατονίνη είναι σαν να έχουμε πατήσει το γκάζι της φθοράς και της γήρανσης. Πολύ επιγραμματικά, η μελατονίνη είναι που μας κοιμίζει, που προγραμματίζει την έγκαιρη παραγωγή των άλλων ορμονών μέσα στο 24ωρο, που ενισχύει σοβαρά τις άμυνές μας, που δρα αντικαρκινικά, που προστατεύει τον εγκέφαλο, το νευρικό μας σύστημα, το στομάχι και το έντερο. Που βοηθάει το θυρεοειδικό κύκλωμα και τα άλλα ορμονικά μας κυκλώματα, τα οποία όσο προχωράμε ηλικιακά τόσο υποφέρουν. Προς το παρόν αυτά τα ολίγα για τη μελατονίνη!
Η πραγματική σχέση, τώρα, μεταξύ του ηλιακού φωτός και του καρκίνου του δέρματος διαφέρει από τις διαδεδομένες αντιλήψεις. Η συχνότητα όλων των τύπων καρκίνου του δέρματος έχει αυξηθεί δραματικά στις ΗΠΑ και παγκοσμίως από τις αρχές της δεκαετίας του 70. Ωστόσο, επειδή αυτό έχει συμβεί παράλληλα με μια αύξηση σε πολλούς τύπους καρκίνου, θα ήταν πιο ακριβές αν λέγαμε ότι υπάρχει ένα γενικότερο πρόβλημα καρκίνου που συμπεριλαμβάνει και εκείνον του δέρματος. Αυτή είναι μια σημαντική διευκρίνιση επειδή είναι πιθανό όλες οι μορφές καρκίνου να προκαλούνται από τους ίδιους ή από σχετιζόμενους παράγοντες.
Για παράδειγμα, η υπεριώδης ακτινοβολία εξαντλεί τα αποθέματα επιδερμικών και δερμικών αντιοξειδωτικών, και η συμπλήρωση με αντιοξειδωτικά έχει δειχθεί ότι προστατεύει από τον καρκίνο του δέρματος καθώς και από πολλές άλλες μορφές καρκίνου. Το DNA κατοικεί σε κάθε κύτταρο του σώματός μας που αλληλεπιδρά και διασυνδέεται με όλα τα άλλα κύτταρα. Το DNA συνεχώς βλάπτεται από το οξειδωτικό στρες των ελευθέρων ριζών και συνεχώς επιδιορθώνεται. Ανεπανόρθωτη βλάβη στο DNA μπορεί να προκαλέσει ανώμαλη κυτταρική ανάπτυξη που να οδηγήσει σε καρκίνο. Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα.
Ο αιτιολογικός ρόλος της υπεριώδους ακτινοβολίας στον καρκίνο του δέρματος ποικίλει ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου αυτού. Όσο βαθύτερα συμβαίνει μέσα στο δέρμα, τόσο πιο περίπλοκη είναι η τυχόν επαγωγική (ενισχυτική για καρκίνο) επίδραση του ήλιου. Τα εξαιρετικά κοινά, εύκολα αντιμετωπίσιμα, μη επιθετικά και σπανίως απειλητικά για τη ζωή καρκινώματα των βασικών και των πλακωδών κυττάρων συμβαίνουν επιφανειακά στο δέρμα και σχετίζονται άμεσα με την αθροιζόμενη έκθεση στον ήλιο. Αντιθέτως, το μελάνωμα συμβαίνει βαθύτερα στο δέρμα και μολονότι είναι αντιμετωπίσιμο αν ανιχνευθεί έγκαιρα, εξαπλώνεται γρήγορα και σκοτώνει πολλούς. Σε αντίθεση με το καρκίνωμα των βασικών ή των πλακωδών κυττάρων, το μελάνωμα δεν σχετίζεται με την ολική έκθεση στον ήλιο.
Κοντολογίς, να τι λέει η έρευνα όσον αφορά τον κίνδυνο για μελάνωμα: το ηλιακό μαύρισμα είναι προστατευτικό ενώ η διαλείπουσα έντονη έκθεση στον ήλιο αυξάνει τον κίνδυνο. Γι’ αυτό, όχι μόνο η συχνότητα εμφάνισης του μελανώματος δεν συνδέεται άμεσα με την έκθεση στo ηλιακό φως, αλλά στην περίπτωση των εργατών και άλλων που εργάζονται υπαίθρια, η χρόνια έκθεση στο φως του ήλιου είναι αντιστρόφως ανάλογη με το μελάνωμα. Από την άλλη, άτομα που περνούν τον περισσότερο χρόνο τους εντός κτιρίου και παθαίνουν ηλιακό έγκαυμα περιστασιακά ενώ κάνουν διακοπές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες υφίστανται περισσότερο μελάνωμα. Η συχνότητα επεισοδίων αλγεινού ηλιακού εγκαύματος κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας συνδέεται έντονα με τη συχνότητα εμφάνισης μελανώματος χρόνια αργότερα, άρα προστατέψτε τα παιδιά σας.
Οι λάμπες φθορισμού δεν έχουν αποκλειστεί ως μια δυνητική αιτία μελανώματος, με τουλάχιστον δύο μελέτες να βρίσκουν μια σύνδεση (αν αυτό επιβεβαιωθεί θα βοηθήσει να εξηγηθεί γιατί το μελάνωμα είναι πολύ πιο συχνό στους εργαζόμενους γραφείου από ότι στους εργαζόμενους σε εργοστάσια). Τέλος, οι ακόλουθοι δύο ιδιοσυγκρασιακοί παράγοντες συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο μελανώματος: 1) μέγεθος, αριθμός και ακανόνιστες μορφές σπίλων, και 2) χαμηλή ικανότητα μαυρίσματος (τάση για κάψιμο παρά για μαύρισμα).
Ο μόνος λόγος για τον οποίο ένα «υγιεινό μαύρισμα» έχει γίνει σχήμα οξύμωρο είναι εξαιτίας ανόητων ισχυρισμών από «ειδικούς» που παριστάνουν τον από αιώνες σύμμαχό μας σαν έναν απειλητικό εχθρό. Δεν υπάρχουν τεκμήρια που να υποστηρίζουν τη θεωρία ότι το μαύρισμα είναι ανθυγιεινό – ακριβώς το αντίθετο. Για παράδειγμα, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Epidemiology βρήκε ότι από τις μαυρισμένες γυναίκες εκείνες που φορούσαν συχνότερα μπικίνι βίωναν μια χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης μελανώματος.
Ο πιθανότερος λόγος που η χρόνια έκθεση στο ηλιακό φως προστατεύει έναντι του μελανώματος είναι επειδή ενισχύει τα επίπεδα της ορμόνης του ήλιου, και η ορμόνη του ήλιου έχει δειχθεί ότι αναστέλλει τον καρκίνο, συμπεριλαμβανόμενου του μελανώματος. Εδώ αξίζει να επισημανθεί ότι χημικά ανάλογα της ορμόνης του ήλιου βρίσκονται υπό ανάπτυξη για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού και της λευχαιμίας. Η σποραδική υπερέκθεση στο ηλιακό φως δεν προσφέρει τέτοια πλεονεκτήματα. Τουναντίον, ελαττώνει την ανοσία, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο για όλες τις νόσους, συμπεριλαμβανόμενου του καρκίνου.
Στη συνέχεια θα μιλήσουμε περισσότερο για το αμυντικό σύστημα, τον καρκίνο, τα αντιηλιακά, τον ψυχισμό και το αδυνάτισμα σε σχέση με το φως.
Ο Φιλήμων Χατζηπαναγιώτου είναι Ιατρός Αντιγήρανσης
