Ζήσης Ψάλλας
Το σύνδρομο Μινχάουζεν είναι μια ψυχολογική διαταραχή όπου κάποιος προσποιείται ότι είναι άρρωστος ή εσκεμμένα προκαλεί συμπτώματα ασθένειας στον εαυτό του. Η κύρια πρόθεσή του είναι να “παίζει τον άρρωστο” ώστε οι άνθρωποι να τον φροντίζουν και να είναι στο επίκεντρο της προσοχής.
Τα άτομα με το σύνδρομο Μινχάουζεν μπορούν να συμπεριφέρονται με διάφορους τρόπους, όπως να προσποιούνται ότι έχουν ψυχολογικά συμπτώματα, π.χ. να λένε ότι ακούνε φωνές ή ότι βλέπουν πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα.
Μερικοί άνθρωποι με σύνδρομο Μινχάουζεν μπορεί να περάσουν χρόνια πηγαίνοντας από νοσοκομείο σε νοσοκομείο προσποιούμενοι ένα ευρύ φάσμα ασθενειών.
Διάφοροι παράγοντες έχουν αναγνωριστεί ως πιθανές αιτίες. Αυτές περιλαμβάνουν συναισθηματικό τραύμα ή ασθένεια κατά την παιδική ηλικία, και διαταραχή προσωπικότητας.
Η διάγνωση του συνδρόμου είναι δύσκολη για τους γιατρούς. Επίσης είναι δύσκολο θεραπευτεί επειδή τα περισσότερα άτομα με αρνούνται να παραδεχτούν ότι έχουν πρόβλημα και αρνούνται να συνεργαστούν. Η ψυχιατρική θεραπεία είναι δυνατό να βοηθήσει στον έλεγχο των συμπτωμάτων του συνδρόμου εάν το άτομο παραδεχτεί ότι έχει πρόβλημα και συνεργαστεί. Δεν υπάρχει τυπική θεραπεία για το σύνδρομο Μινχάουζεν, αλλά ένας συνδυασμός ψυχανάλυσης και γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας έχει δείξει κάποια επιτυχία.
Φαίνεται ότι υπάρχουν δύο ξεχωριστές ομάδες ανθρώπων που επηρεάζονται από το σύνδρομο Μινχάουζεν. Αυτές είναι γυναίκες ηλικίας 20 έως 40 ετών, συχνά με υπόβαθρο στον τομέα της υγείας
και ανύπαντροι λευκοί άνδρες ηλικίας 30 έως 50 ετών. Δεν είναι σαφές γιατί αυτές οι δύο ομάδες τείνουν να επηρεάζονται από το σύνδρομο. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι το σύνδρομο υποδιαγιγνώσκεται επειδή πολλοί άνθρωποι καταφέρνουν να εξαπατήσουν το ιατρικό προσωπικό.
Πέρα από το σύνδρομο Μινχάουζεν, όπου ο ίδιος ο πάσχων αναφέρει ότι βιώνει τα συμπτώματα, υπάρχει και το σύνδρομο Μινχάουζεν «διά πληρεξουσίου ή διά αντιπροσώπου» (Munchausen Syndrome by Proxy), όπου ένα εξαρτημένο άτομο, όπως π.χ. ένα παιδί ή ένας ηλικιωμένος παρουσιάζεται από τον πάσχοντα ότι έχει νόσο. Σε πολλές περιπτώσεις το κίνητρο του θύτη είναι η συμπάθεια και η θετική προσοχή που εισπράττει από το υγειονομικό προσωπικό και τον κοινωνικό περίγυρό του, καθώς εμφανίζεται ως αφοσιωμένος φροντιστής ή ως «άγγελος του ελέους».
Υπάρχουν δύο μορφές εκδήλωσης του συνδρόμου: Όταν ο φροντιστής περιγράφει ανύπαρκτα συμπτώματα και όταν προκαλεί με διάφορους τρόπους τα συμπτώματα στο θύμα του.
