Γράφει ο Δρ. Αθανάσιος Πέτρου
Αντιμετωπίζετε συχνά επεισόδια πόνου στην κοιλιά ή διάρροια; Έχετε παρατηρήσει ανεξήγητη απώλεια βάρους; Τι μπορεί να σημαίνουν τα εν λόγω συμπτώματα; Μήπως πάσχετε από τη νόσο του Crohn; Τι πρέπει να γνωρίζετε για την συγκεκριμένη πάθηση;
Η νόσος του Crohn αποτελεί μία χρόνια φλεγμονώδη κατάσταση, η οποία μπορεί να εμφανιστεί οποιοδήποτε τμήματα του πεπτικού σωλήνα. Μπορεί να επηρεάσει δηλαδή περιοχές από το στόμα έως και τον πρωκτό. Βέβαια, το συνηθέστερο σημείο εκδήλωσής της είναι στον ειλεό, στο τελευταίο μέρος δηλαδή του λεπτού εντέρου.
Η νόσος του Crohn, αν και αποτελεί μια αρκετά συχνή πάθηση, λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν τα συμπτώματα, αλλά και τις επιπλοκές που μπορεί να επιφέρει στον οργανισμό μας. Τι πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε σχετικά με την εν λόγω πάθηση;
Είναι κάτι περισσότερο από στομαχικά προβλήματα
Ενώ η νόσος του Crohn επηρεάζει κυρίως την πεπτική οδό, τα αποτελέσματά της μπορεί να επεκταθούν πολύ πέρα από το έντερο. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα όπως κοιλιακό άλγος, διάρροια και απώλεια βάρους, αλλά μπορεί επίσης να εκδηλώσουν πόνο στις αρθρώσεις, δερματικά εξανθήματα και φλεγμονή των ματιών. Η κατανόηση αυτού του ευρέος φάσματος συμπτωμάτων είναι ζωτικής σημασίας για την ακριβή διάγνωση και αντιμετώπιση.
Η ακριβής αιτία παραμένει άγνωστη
Παρά τις δεκαετίες έρευνας, η ακριβής αιτία της νόσου του Crohn παραμένει ασαφής. Πιστεύεται ότι προκύπτει από μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση γενετικής προδιάθεσης, περιβαλλοντικών παραγόντων και απορρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος. Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου όπως το οικογενειακό ιστορικό και το κάπνισμα έχουν εντοπιστεί, αλλά η ακριβής αιτιολογία της νόσου εξακολουθεί να προβληματίζει τους ερευνητές.
Δεν επηρεάζει μόνο ενήλικες
Αν και η νόσος του Crohn διαγιγνώσκεται συνήθως σε νεαρούς ενήλικες μεταξύ 15 και 35 ετών, μπορεί να επηρεάσει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των ηλικιωμένων. Η παιδιατρική νόσος του Crohn παρουσιάζει μοναδικές προκλήσεις όσον αφορά τη διάγνωση, τη θεραπεία και τη μακροχρόνια διαχείριση, υπογραμμίζοντας τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και της εξειδικευμένης φροντίδας σε αυτές τις περιπτώσεις.
Οι επιπλοκές μπορεί να είναι σοβαρές
Η νόσος του Crohn που δεν αντιμετωπίζεται ή δεν αντιμετωπίζεται σωστά μπορεί να οδηγήσει σε μια ποικιλία επιπλοκών, μερικές από τις οποίες μπορεί να απαιτούν χειρουργική επέμβαση. Σε αυτές μπορεί να περιλαμβάνονται η στένωση και απόφραξη του εντέρου, η διάτρηση του εντέρου, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, η οστεοπόρωση και το συρίγγιο του εντέρου. Η έγκαιρη αναγνώριση και η κατάλληλη διαχείριση αυτών των επιπλοκών είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διατήρηση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Η θεραπεία είναι πολύπλευρη
Δεν υπάρχει μια ενιαία προσέγγιση για τη θεραπεία της νόσου του Crohn. Τα σχέδια θεραπείας προσαρμόζονται στα συγκεκριμένα συμπτώματα κάθε ασθενούς, τη σοβαρότητα της νόσου και την ατομική ανταπόκριση στη θεραπεία. Ενώ συνήθως για τη διαχείριση των συμπτωμάτων και την επίτευξη ύφεσης της νόσου επιλέγεται η φαρμακευτική θεραπεία, πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί κάποια χειρουργική επέμβαση. Ειδικά σε περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα της νόσου είναι σοβαρά και επίμονα.
Η διατροφή παίζει ζωτικό ρόλο
Η σωστή διατροφή είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διαχείρισης της νόσου του Crohn. Ορισμένες τροφές μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα και να πυροδοτήσουν έξαρση, ενώ άλλες μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και να ενισχύσουν την επούλωση.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι βασικές
Πέρα από τις ιατρικές και χειρουργικές παρεμβάσεις, οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την πορεία της νόσου του Crohn. Η αποφυγή του καπνίσματος, η διαχείριση του άγχους, η τακτική άσκηση και ο επαρκής ύπνος είναι μερικά μόνο παραδείγματα παραγόντων τρόπου ζωής που μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα. Η παρότρυνση των ασθενών να υιοθετήσουν υγιεινές συνήθειες είναι μια βασική πτυχή της ολοκληρωμένης διαχείρισης της νόσου του Crohn.
Χειρουργική αποκατάσταση
Όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν επαρκεί για τον έλεγχο της νόσου ή υπάρχουν σοβαρές επιπλοκές, όπως απόφραξη ή διάτρηση του εντέρου, τότε απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Η χειρουργική επέμβαση εκλογής είναι η εντερεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του λεπτού εντέρου και η αναστόμωση, δηλαδή η επανένωση του εναπομείναντος, υγιούς εντέρου.
Η εντερεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί τόσο με ανοιχτό χειρουργείο, που περιλαμβάνει μια μεγάλη τομή στην κοιλιά, όσο και με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, δηλαδή λαπαροσκοπική ή ρομποτική χειρουργική, ανάλογα με την περίπτωση.
Η επέμβαση που πραγματοποιείται με ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές μεθόδους, γίνεται μέσω μικρών οπών στο κοιλιακό τοίχωμα δια των οποίων εισάγονται τα ειδικά, λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά εργαλεία, με ακρίβεια και ασφάλεια.
Μετά την αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος, ο χειρουργός ενώνει με συρραπτικά εργαλεία τα άκρα των υγιών τμημάτων του εντέρου (αναστόμωση) αποκαθιστώντας τη φυσική συνέχεια του πεπτικού συστήματος του ασθενούς.
Ως ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες, η λαπαροσκοπική και η ρομποτική εντερεκτομή χαρακτηρίζονται από σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως:
- μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος
- ελάχιστη απώλεια αίματος
- συντομότερη νοσηλεία
- ταχεία ανάρρωση
- άμεση επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες
- βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα
- λιγότερες επιπλοκές
Τα τελευταία χρόνια η χρήση χειρουργικού ρομπότ για την πραγματοποίηση της εντερεκτομής, προσφέρει πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα, καθώς επιτρέπει στο χειρουργό να κάνει κινήσεις με ασύγκριτη ακρίβεια, σταθερότητα και ευελιξία, παρέχοντάς του ταυτόχρονα τη δυνατότητα να παρέμβει σε ανατομικές περιοχές μέσα στο σώμα του ασθενούς που το ανθρώπινο χέρι δεν μπορεί να φτάσει.
Επιπλέον, το ρομποτικό σύστημα παρέχει υψηλής μεγέθυνσης και τρισδιάστατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου, δίνοντας στον χειρουργό την αίσθηση ότι βρίσκεται μέσα στο σώμα του ασθενούς.
Χάρη σε αυτά τα πλεονεκτήματα, η ρομποτική εντερεκτομή ελαχιστοποιεί τη συνολική επιβάρυνση του ασθενούς καθώς και τον κίνδυνο τραυματισμού υγιών ιστών και γειτονικών δομών κατά την επέμβαση.
