Η άρθρωση του ισχίου είναι αυτή που συνδέει τη λεκάνη με το κάτω άκρο και στηρίζει το βάρος του κορμού. Είναι η άρθρωση εκείνη που συμμετέχει στη βάδιση, στη στροφή και την κάμψη του κάτω άκρου με αποτέλεσμα να δέχεται μεγάλα φορτία, κατάσταση που την καθιστά επιρρεπή σε τραυματισμούς και εκφυλιστικές νόσους όπως είναι η οστεοαρθρίτιδα.
Πώς, όμως, λειτουργεί η άρθρωση του ισχίου, τι είναι η οστεοαρθρίτιδα, ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου και τα συμπτώματα της νόσου, καθώς και ποια η θεραπεία της, εξηγεί ο δρ Εμμανουήλ Μαραγκουδάκης, MD, PhD, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ορθοπαιδικός Χειρουργός στο Metropolitan Hospital, ο οποίος μιλώντας για την εξέλιξη της αρθροπλαστικής και τα οφέλη της, επισημαίνει τα πλεονεκτήματα της τεχνικής AMIS, μιας ελάχιστα παρεμβατικής και φιλικής προς τον ασθενή επέμβασης.
Ανατομία της περιοχής
Το ισχίο συγκροτείται από δύο τμήματα: ένα σφαιρικό που είναι η κεφαλή του μηριαίου οστού και µία κοίλη υποδοχή που είναι η κοτύλη της πυέλου (λεκάνη). Η κεφαλή περιστρέφεται ελεύθερα μέσα στην κοίλη επιφάνεια της κοτύλης. Η περιοχή καλύπτεται από τον αρθρικό χόνδρο, έναν ιστό που «φροντίζει» ώστε να µη δημιουργούνται τριβές, και από το αρθρικό υγρό που λειτουργεί ως λιπαντικό. Η άρθρωση σταθεροποιείται από ισχυρούς συνδέσμους ενώ την κινούν οι ισχυροί μύες της περιοχής. Το σύστημα αυτό επιτρέπει την κίνηση χωρίς τριβή και χωρίς φθορά, υπό φυσιολογικές συνθήκες.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα
Ως οστεοαρθρίτιδα ορίζεται η εκφυλιστική πάθηση των αρθρώσεων η οποία οδηγεί σε σταδιακή απώλεια του αρθρικού χόνδρου. Η καταστροφή αυτή του αρθρικού χόνδρου οδηγεί σταδιακά σε μείωση του εύρους κίνησης της προσβεβλημένης άρθρωσης και καθιστά επώδυνες τις κινήσεις της πάσχουσας περιοχής. Έτσι περιορίζεται σημαντικά η καθημερινή δραστηριότητα, επηρεάζοντας την διάθεση του ασθενούς και μειώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής του.
Παράγοντες κινδύνου για να αναπτύξει κανείς οστεοαρθρίτιδα είναι το φύλο (οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άντρες), η ηλικία (κατά κανόνα η οστεοαρθρίτιδα αφορά σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών), η κληρονομικότητα, συγγενείς ή αναπτυξιακές παθήσεις όπως η δυσπλασία της μηριαίας κεφαλής, η επιφυσιολίσθηση αυτής, η νόσος Legg-Calvé-Perthes κ.ά. Επιπλέον, παράγοντες κινδύνου μπορεί να είναι η συνεχής καταπόνηση μιας άρθρωσης κατά τη διάρκεια της εργασίας ή ακόμα και κατά τη διάρκεια αθλητικής δραστηριότητας, ένα τραύμα, η μυϊκή αδυναμία-ατροφία κ.ά.
Διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας
Η διάγνωση της οστεοαρθρίτιδας γίνεται μέσω της κλινικής εξέτασης του ασθενούς και μέσω ακτινολογικής προσέγγισης. Σε προχωρημένα στάδια αρθρίτιδας η απλή ακτινογραφία της πάσχουσας άρθρωσης πολλές φορές είναι αρκετή για να τεθεί η διάγνωση. Σε αρχικά στάδια της νόσου, όπου η κλινική εξέταση θα θέσει την υπόνοια ύπαρξης οστεοαρθρίτιδας, η μαγνητική τομογραφία θα βοηθήσει στην τελική διάγνωση ή τον αποκλεισμό της ύπαρξης νόσων όπως π.χ. η άσηπτη νέκρωση της μηριαίας κεφαλής.
Θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας
Θεραπευτικά, σε αρχικά στάδια οστεοαρθρίτιδας, θέση έχουν κατά κύριο λόγο οι φυσικοθεραπείες, μέσω των οποίων παρέχεται η σωστή ενδυνάμωση ώστε αρχικά να μετριαστεί ο πόνος, να κατασταλεί η εξέλιξη της νόσου και ο ασθενής να κερδίσει με αυτόν τον τρόπο κάποια χρόνια, πριν η οστεοαρθρίτιδα τον οδηγήσει στο χειρουργικό τραπέζι. Άλλα μέσα συντηρητικής αντιμετώπισης αρχικών σταδίων οστεοαρθρίτιδας αποτελούν οι ενδαρθρικές εγχύσεις φαρμακευτικών προϊόντων (γλυκοζαμίνης, χονδροϊτίνης κ.λπ.) ή βιολογικών παραγόντων όπως το PRP και τα βλαστοκύτταρα, οι οποίες, κατά περίπτωση, καταστέλλουν για ένα διάστημα τα συμπτώματα της αρθρίτιδας, η σωστή άσκηση – ενδυνάμωση, η απώλεια βάρους κ.ά.
«Τελευταίες μελέτες αναφέρουν ότι ο αρθροσκοπικός καθαρισμός μιας άρθρωσης από τις οστεοαρθριτικές αλλοιώσεις μπορεί να προσφέρει ανακούφιση στον ασθενή για ένα χρονικό διάστημα, όμως σε καμία περίπτωση δεν θα αποτελέσει οριστική θεραπεία της νόσου.
Η οριστική θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας είναι η χειρουργική αποκατάσταση της βλάβης μέσω της αντικατάστασης των αρθρικών επιφανειών με ειδικές ενδοπροθέσεις, δηλαδή μέσω της αρθροπλαστικής», αναφέρει ο ιατρός.
Αρθροπλαστική
Η αρθροπλαστική είναι μια χειρουργική επέμβαση η οποία εξελίσσεται εδώ και 125 χρόνια, με την εξέλιξη αυτή να είναι ραγδαία τα τελευταία από αυτά τα χρόνια. Τα υλικά γίνονται όλο και πιο φιλικά προς τον ανθρώπινο οργανισμό, οι εφαρμοζόμενες τεχνικές μειώνουν εντυπωσιακά το μέγεθος του χειρουργικού τραύματος, τον χρόνο αποκατάστασης και το διάστημα που χρειάζεται ο ασθενής για να επιστρέψει υγιής πλέον στη φυσιολογική καθημερινότητά του.
Ανάμεσα σε όλες τις τεχνικές που επιτυγχάνουν τα παραπάνω αποτελέσματα, μία τα επιτυγχάνει στο μέγιστο βαθμό και αυτή είναι η τεχνική ΑMIS (Anterior Minimal Invasive Surgery). Η τεχνική AMIS είναι μια πρόσθια ελάχιστα παρεμβατική προσπέλαση στο ισχίο, με χαρακτηριστικά της την απουσία διατομής μυών ή άλλου ανατομικού στοιχείου και τη διατήρηση του οπίσθιου θύλακος του ισχίου ακέραιου, με αποτέλεσμα την εκπληκτική σταθερότητα της προθέσεως, την απουσία απώλειας αίματος και την ταχύτατη ανάρρωση του ασθενούς.
Συγκεκριμένα, κατά την εφαρμογή της τεχνικής:
- Δεν κόβεται και δεν κακοποιείται ιατρογενώς κανένας μυς, νεύρο, αγγείο, ή τένοντας
- Ελαχιστοποιείται ο μετεγχειρητικός πόνος (είναι από ελάχιστος έως καθόλου)
- Ελαχιστοποιείται ο χρόνος μετεγχειρητικής αποκατάστασης (ελεύθερη βάδιση χωρίς
περιορισμούς από την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα) - Ελαχιστοποιείται η παραμονή στο νοσοκομείο (1 έως 2 ημέρες το πολύ και αυτό κυρίως γιατί το ζητάει ο ασθενής)
- Γίνονται πολύ μικρές τομές μόνο στο δέρμα (6-10 εκ.)
- Ελαχιστοποιείται η αιμορραγία (δεν χρειάζεται μετάγγιση αίματος)
- Επιταχύνεται η επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες
- Μειώνεται η πιθανότητα εξαρθρήματος του ισχίου (μικρότερη από 1%)
- Ο χρόνος της επέμβασης είναι μία με μιάμιση ώρα.
Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της τεχνικής AMIS
«Η τεχνική AMIS είναι μια τεχνική φιλική προς τον ασθενή από κάθε άποψη. Απευθύνεται χωρίς προϋποθέσεις σε κάθε άτομο με πρόβλημα, δεν έχει όριο ηλικίας, εξασφαλίζει όλα τα σημαντικά που περιγράφονται παραπάνω και επιπλέον, επιτρέπει την οδήγηση μετά από μόλις 8-9 ημέρες από την επέμβαση, την έναρξη ή την επανάληψη αθλητικών δραστηριοτήτων (ταχύ βάδην, ποδήλατο, τζόκινγκ) σε ανάλογα μικρό χρονικό διάστημα και γενικά μια εξαιρετική ελευθερία κινήσεων.
Ωστόσο, προϋποθέσεις υπάρχουν όσον αφορά τον χειρουργό που θα την εφαρμόσει. Χρειάζεται ειδική εκπαίδευση και εξοπλισμό τόσο ο ίδιος όσο και η ομάδα του, ενώ ιδανικά απαιτείται και το ανάλογο εξειδικευμένο πλαίσιο, όπως συμβαίνει στο Metropolitan Hospital όπου είναι εξειδικευμένοι όλοι: η χειρουργική ομάδα, το νοσηλευτικό προσωπικό, το προσωπικό του χειρουργείου και η ομάδα των φυσικοθεραπευτών», καταλήγει ο δρ Μαραγκουδάκης.
