Ζήσης Ψάλλας
Μια ιαπωνική ερευνητική ομάδα με επικεφαλής το Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο της Οσάκα έκανε ένα βήμα προς τη θεραπεία του καρκίνου του ήπατος σε παχύσαρκα ποντίκια εξηγώντας τη σημασία των εκκρινόμενων πρωτεϊνών από τους πόρους της κυτταρικής μεμβράνης.
Ενώ τα ίδια τα καρκινικά κύτταρα είναι προφανώς επιζήμια, τα γειτονικά κύτταρα συμπεριλαμβανομένων των ινοβλαστών που σχετίζονται με τον καρκίνο στο λεγόμενο «μικροπεριβάλλον όγκου» μπορούν να παίξουν ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου.
«Στο μικροπεριβάλλον των όγκων του ήπατος που σχετίζεται με την παχυσαρκία, οι ινοβλάστες που ονομάζονται ηπατικά αστερικά κύτταρα, γερνούν», εξήγησε ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Naoko Ohtani. «Αυτό τα αναγκάζει να εμφανίζουν έναν εκκριτικό φαινότυπο που σχετίζεται με τη γήρανση, όπου απελευθερώνουν ένα σύνολο πρωτεϊνών που προάγουν τον καρκίνο καταστέλλοντας την αντικαρκινική ανοσία».
Οι εν λόγω πρωτεΐνες ονομάζονται παράγοντας SASP (senescence-associated secretory phenotype). Η ομάδα του καθηγητή Ohtani προσπάθησε να αποκαλύψει αυτόν τον μηχανισμό δίνοντας μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά σε ποντίκια επιρρεπή σε καρκίνο και μελετώντας τον καρκίνο του ήπατος που προκαλείται από την παχυσαρκία. Πρώτα διεξήγαγε μια ολοκληρωμένη ανάλυση γονιδιακής έκφρασης για να προσδιορίσει ποιοι παράγοντες SASP παρήχθησαν από τα ηπατικά αστερικά κύτταρα και στη συνέχεια διερεύνησε τον τρόπο με τον οποίο απελευθερώθηκαν.
Οι παράγοντες SASP, IL-1β και IL-33 ανακαλύφθηκε ότι είναι δύο από τους βασικούς που διευκολύνουν την ανάπτυξη του καρκίνου του ήπατος. Η απελευθέρωσή τους γίνεται σε δύο κύρια στάδια. «Πρώτον, η δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά αποδυναμώνει τη λειτουργία του φραγμού του εντέρου, με αποτέλεσμα τη μετανάστευση και τη συσσώρευση λιποτεϊχοϊκού οξέος στο ήπαρ», εξηγεί ο Ohtani. «Δεύτερον, το συσσωρευμένο λιποτεϊχοϊκό οξύ διεγείρει τη διάσπαση της πρωτεΐνης γαδερμίνης D. Αυτό, με τη σειρά του, σχηματίζει πόρους της κυτταρικής μεμβράνης όπου η IL-1β και η IL-33 εξάγονται ή απελευθερώνονται από τα ηπατικά αστερικά κύτταρα».
Αυτοί οι πόροι παίζουν κρίσιμο ρόλο, επειδή μόλις απελευθερωθεί η IL-33, ενεργοποιεί τα θετικά για τον υποδοχέα ρυθμιστικά Τ κύτταρα που δρουν για να καταστέλλουν την ανοσολογική απόκριση στα καρκινικά κύτταρα και ενδεχομένως να επιδεινώνουν την ανάπτυξη του καρκίνου. Η κατανόηση αυτού του μηχανισμού είναι μια σημαντική πρόοδος στη μάχη της ανθρωπότητας κατά του καρκίνου.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Science Immunology.
