Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας, ο σχεδιασμός του προγράμματος πρόληψης κατά του καρκίνου της μήτρας έγινε με βάση τις εισηγήσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας η οποία έχει συσταθεί με τον νόμο 4675/2020 και καθορίζει το επιστημονικό πρωτόκολλο κάθε προληπτικού προγράμματος, βασιζόμενη σε διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα και κατευθυντήριες οδηγίες, με στόχο την υψηλότερη ποιότητα παροχής υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας για τους πολίτες.
Η ανακοίνωση αναφέρει ότι σε ορισμένα δημοσιεύματα αναφέρεται ότι «άλλαξαν τα κριτήρια» καθιστώντας τον διαγωνισμό «φωτογραφικό» με απαιτήσεις που δήθεν ευνοούν συγκεκριμένη εταιρεία. Παράλληλα, η προδιαγραφή που προβλέπει υποχρεωτική έγκριση από FDA ή WHO αναφέρεται στα δημοσιεύματα ως αχρείαστη.
Το υπουργείο Υγείας απαντά στην ανακοίνωσή του ότι «είναι αδιανόητο να στοχοποιείται ένα πρόγραμμα ως δήθεν φωτογραφικό και μάλιστα να αναφέρεται ότι υπάρχει φωτογραφικός διαγωνισμός, τη στιγμή που μιλάμε για την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) η οποία καθορίζει τις προδιαγραφές συμμετοχής των παρόχων υγείας (ιατρών, κέντρων και εργαστηρίων) στο πρόγραμμα και όχι για διαγωνισμό».
Συνεχίζοντας αναφέρεται στην ανακοίνωση:
«Με άλλα λόγια, δεν αποκλείεται κανένας ο οποίος διαθέτει τις υψηλής ποιότητας προδιαγραφές που έχουν τεθεί με γνώμονα την ποιότητα της Δημόσιας Υγείας και το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στους πολίτες. Αν κάθε πρόγραμμα που γίνεται με στόχο την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας θεωρείται ότι εξυπηρετεί συμφέροντα, δε θα έπρεπε να βάζουμε κανένα ποιοτικό κριτήριο ποτέ, διότι πάντα κάποιος θα αποκλειόταν. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι πολίτες ότι κάθε πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων διενεργείται με τα πλέον αυστηρά ποιοτικά κριτήρια και επιστημονικά πρωτόκολλα, όπως άλλωστε υπαγορεύουν οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ευρωπαϊκών και διεθνών επιστημονικών φορέων.
Πράγματι, το Υπουργείο Υγείας υιοθέτησε την επιστημονική εισήγηση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας και ζητά τα τεστ και τα αντιδραστήρια που θα χρησιμοποιηθούν για τη συγκεκριμένη εξέταση να έχουν πιστοποίηση για πρωτογενή πληθυσμιακό έλεγχο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας από οργανισμούς υψηλού επιστημονικού κύρους όπως είναι ο FDA και ο WHO. Μια απλή αναζήτηση στον ιστότοπο των οργανισμών αυτών αποδεικνύει ότι υπάρχουν πολλές εταιρείες που πληρούν αυτές τις προδιαγραφές, αρκετές εκ των οποίων δραστηριοποιούνται και στη χώρα μας. Για κάθε προϊόν, είτε είναι φαρμακευτικό σκεύασμα είτε ιατρική συσκευή, είναι απαραίτητο να υπάρχουν οι πλέον αυστηρές προδιαγραφές που στηρίζονται στην υψηλή αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εκάστοτε προϊόντων. Αυτό ζητάμε κι εμείς: τις πιο αυστηρές προδιαγραφές και την υψηλότερη αποτελεσματικότητα.
Με βάση λοιπόν τις προδιαγραφές της ΕΕΔΥ, το Υπουργείο έθεσε προδιαγραφές με υψηλά πρότυπα προκειμένου να έχουμε την τελευταία τεχνολογία σε επίπεδο δειγματοληψίας και εργαστηριακής ανάλυσης ώστε να διασφαλίζεται:
α) υψηλή ευαισθησία: να ανιχνεύει δηλαδή η ανάλυση ακόμα και την ελάχιστη παρουσία του ιού HPV και κάθε τύπου του ιού HPV β) υψηλή ειδικότητα: να ανιχνεύει τον συγκεκριμένο ιό και όχι κάποιον άλλο, και να διαχωρίζει τους συγκεκριμένους τύπου ιού που συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Στα δημοσιεύματα αναφέρεται ότι «δεν δικαιολογείται» το κριτήριο της μεγαλύτερης δυναμικότητας και πως «δεν έχει καμία πρακτική σημασία».
Απαντάμε: Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες που αξιολογούν την ποιότητα των πληθυσμιακών προγραμμάτων πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, η πιο επιτυχημένη χώρα της Ευρώπης στο HPV-DNA screening είναι η Ολλανδία. H Ολλανδία έχει μειώσει τον αριθμό των εργαστηρίων που διενεργούν τις αναλύσεις HPV-DNA test από 40 σε 5 με ημερήσια παραγωγικότητα 450 δείγματα ανά εργαστήριο. Κάτι που επιβεβαίωσαν και διακεκριμένοι επιστήμονες στη χώρα μας, στο 7ο επιστημονικό συνέδριο με θέμα «HPV και Βιοδείκτες στη Μαιευτική και Γυναικολογία» που έγινε στη Λάρισα τον Δεκέμβριο του 2023, όπου επεσήμαναν ότι πρέπει να ακολουθήσουμε το υπόδειγμα της Ολλανδίας, της Γαλλίας καθώς και άλλων χωρών της Ευρώπης που έχουν λίγα εργαστήρια να πραγματοποιούν τις αναλύσεις για το HPV-DNA test κεντρικά, με τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα που παράγουν άνω των 300 δειγμάτων ανά 8ωρο, ώστε να διασφαλίζεται ότι αφενός δεν παρεμβαίνει ανθρώπινο χέρι στην ανάλυση, ώστε να υπάρχει ομοιομορφία ως προς την υψηλή ποιότητα και καλύτερη διαχείριση των αποτελεσμάτων. Επίσης ανέφεραν το παράδειγμα της Ολλανδίας που πρόκειται να μειώσει περαιτέρω από 5 σε 3 τα σχετικά εργαστήρια.
Εμείς ακολουθούμε τις βέλτιστες πρακτικές των χωρών που έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Αυτή είναι η μόνη μας προτεραιότητα. Αυτό δεν αποτελεί ισχυρισμό, αλλά κάτι που αποδεικνύεται με ισχυρά επιστημονικά τεκμήρια.
Ξεκαθαρίζουμε για άλλη μια φορά ρητά ότι δεν αποκλείουμε κανέναν από το να συμμετέχει στο πρόγραμμα εφόσον πληροί τις προδιαγραφές, ίσα ίσα που δίνουμε κίνητρο με τη δράση αυτή σε όποιον θέλει να συμμετέχει, ώστε να εξυπηρετήσουμε τους πολίτες σε όλη την επικράτεια».