Ζήσης Ψάλλας
Η ακατάλληλη συνταγογράφηση αντιβιοτικών για την COVID θα μπορούσε να συμβάλλει στο πρόβλημα της ανθεκτικότητας των βακτηρίων. Όταν γίνεται κακή ή υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, δημιουργούνται περισσότερες ευκαιρίες για τα βακτήρια να αναπτύξουν και να βελτιώσουν την προστασία τους.
Αλλά πώς έχει επηρεάσει η πανδημία COVID τη χρήση αντιβιοτικών και το πρόβλημα της αντοχής στα αντιβιοτικά;
Μια πρόσφατη μελέτη που ανέλυσε δεδομένα πωλήσεων φαρμακευτικών προϊόντων από 71 χώρες υποδηλώνει ότι όσο αυξάνονταν τα κρούσματα COVID, τόσο αυξάνονταν οι πωλήσεις αντιβιοτικών. Οι ερευνητές εξέτασαν τις πωλήσεις τεσσάρων οικογενειών αντιβιοτικών που συνήθως συνταγογραφούνται σε λοιμώξεις του αναπνευστικού (κεφαλοσπορίνες, πενικιλίνες, μακρολίδες και τετρακυκλίνες) από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Μάιο του 2022. Πήραν δεδομένα μηνιαίων πωλήσεων για αυτά τα αντιβιοτικά ανά 1.000 άτομα και από μια ξεχωριστή βάση δεδομένων και συγκέντρωσαν επίσης δεδομένα για τις λοιμώξεις από COVID. Για τη σύγκριση, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις παγκόσμιες τάσεις των πωλήσεων αντιβιοτικών από το 2018.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πωλήσεις αντιβιοτικών μειώθηκαν απότομα τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2020. Αυτή η πτώση ήταν πιθανότατα αποτέλεσμα της εξάπλωσης λιγότερων λοιμώξεων ενώ οι άνθρωποι βρίσκονταν υπό αυστηρά μέτρα καραντίνας και ίσως ορισμένοι άνθρωποι απέφευγαν την υγειονομική περίθαλψη.
Ωστόσο, οι πωλήσεις αντιβιοτικών αυξήθηκαν σταδιακά στη συνέχεια. Η αναζωπύρωση των αναπνευστικών ιογενών λοιμώξεων εκτός της COVID με τη χαλάρωση των περιορισμών μπορεί να συνέβαλε στην αύξηση των πωλήσεων των αντιβιοτικών από το 2021 και μετά. Μέχρι τον Μάιο του 2022, οι πωλήσεις είχαν επιστρέψει λίγο κάτω από τα προ πανδημίας επίπεδα.
Στις αρχές της πανδημίας της νόσου COVID, η συνταγογράφηση αντιβιοτικών βασίστηκε πιθανώς σε προηγούμενη εμπειρία με τη γρίπη, όπου τα ποσοστά δευτερογενούς βακτηριακής λοίμωξης είχαν αναφερθεί ότι ήταν έως και 65%. Αλλά καθώς η πανδημία προχωρούσε, τα δεδομένα έδειξαν ότι η βακτηριακή συνλοίμωξη στην COVID ήταν μικρότερη από 10%. Δημοσιεύτηκαν ειδικές οδηγίες συνταγογράφησης αντιβιοτικών για ασθενείς με COVID.
Ωστόσο, παρά τις αυξανόμενες ενδείξεις ότι η βακτηριακή συνλοίμωξη στην COVID είναι χαμηλή, η έρευνα έχει δείξει ότι η συνταγογράφηση αντιβιοτικών μεταξύ των ασθενών με COVID έχει παραμείνει υψηλή. Αυτή η τελευταία μελέτη παρέχει περαιτέρω στοιχεία ότι τα αντιβιοτικά συνταγογραφούνται συχνά σε ασθενείς με νόσο COVID.