Ζήσης Ψάλλας
Μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο Ulm, στη Γερμανία, αποκάλυψε τους μοριακούς μηχανισμούς με τους οποίους το ψυχολογικό τραύμα και άλλες μαζικά στρεσογόνες εμπειρίες επιβραδύνουν την επούλωση των καταγμάτων των οστών.
Η ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετείχαν επιστήμονες από τον Καναδά και την Ιαπωνία, μπόρεσε να αποδείξει ότι ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού αποκρίνονται στο στρες παράγοντας ένα ένζυμο, το οποίο με τη σειρά του προάγει την απελευθέρωση ορμονών του στρες. Οι ορμόνες του στρες δρουν τοπικά στο οστό όπου αναστέλλουν τη μετατροπή των κυττάρων του χόνδρου σε οστικά κύτταρα, επιβραδύνοντας έτσι την ανάπτυξη των οστών και την επούλωση των καταγμάτων.
Τα σωστικά συνεργεία έκτακτης ανάγκης βιώνουν τεράστιο στρες, όπως και τα θύματα φυσικών καταστροφών και πράξεων βίας. Σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού, αυτό δεν μένει χωρίς συνέπειες. Είναι ήδη γνωστό ότι οι μαζικά στρεσογόνες και τραυματικές εμπειρίες επιβραδύνουν την επούλωση των πληγών και των οστών. Ερευνητές στο University Medical Center Ulm ανακάλυψαν τώρα τον μοριακό μηχανισμό που κρύβεται πίσω από τις αρνητικές επιπτώσεις του άγχους στο μεταβολισμό και την αναγέννηση των οστών.
«Ένα συνεχές υψηλό φορτίο ψυχικού στρες αναγκάζει ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού να παράγουν ένα ένζυμο, το οποίο με τη σειρά του πυροδοτεί την παραγωγή και την απελευθέρωση ορμονών του στρες που θέτουν σε κίνδυνο την ανάπτυξη των οστών», δήλωσε ο καθηγητής νευρολογίας Stefan Reber συνοψίζοντας τα ευρήματά τους. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications.
Τα υπεύθυνα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι τα ουδετερόφιλα που ανήκουν στο μη ειδικό, έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα. Τα ουδετερόφιλα βοηθούν στην πρόληψη των λοιμώξεων απενεργοποιώντας, πέπτοντας ή απομακρύνοντας τα μικρόβια.
Το σοβαρό ψυχικό στρες αναγκάζει αυτά τα κύτταρα του ανοσοποιητικού να παράγουν το ένζυμο υδροξυλάση τυροσίνης (TH). Αυτό το ένζυμο στη συνέχεια ενεργοποιεί την τοπική παραγωγή και απελευθέρωση ορισμένων ορμονών του στρες (κατεχολαμίνες) στο αιμάτωμα του κατάγματος. Η αδρεναλίνη περιλαμβάνεται στην ομάδα των κατεχολαμινών, όπως και οι πρόδρομές της ουσίες νοραδρεναλίνη και ντοπαμίνη. Αυτές οι τοπικά εκκρινόμενες ορμόνες του στρες δρουν στις περιοχές όπου θα πρέπει να αναπτύσσεται νέο οστικό υλικό. Προκειμένου να σχηματιστεί νέο οστό, τα κύτταρα του χόνδρου μετατρέπονται σε οστικά κύτταρα.
«Η επίδραση αυτών των ορμονών του στρες βλάπτει τη μετάβαση από χόνδρο σε οστό, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη των οστών και την επούλωση των καταγμάτων», εξηγεί η Δρ. Miriam Tschaffon-Müller.
