Ζήσης Ψάλλας

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία είναι απαραίτητα για την παροχή οξυγόνου σε όλο το σώμα, αλληλεπιδρούν με το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά δεν ήξεραν αν προκαλούσαν άμεσα φλεγμονή. Η μελέτη, με επικεφαλής τους ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Perelman, στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, δημοσιεύτηκε στο «Science Translational Medicine».

«Η αναιμία είναι συχνή, επηρεάζοντας περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού. Η οξεία φλεγμονώδης αναιμία εμφανίζεται συχνά αμέσως μετά μια λοίμωξη, όπως είναι παρασιτικές λοιμώξεις που προκαλούν ελονοσία», είπε ο συγγραφέας Nilam Mangalmurti, MD, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στο Penn. 

Οι υποδοχείς τύπου Toll (TLRs) είναι μια κατηγορία πρωτεϊνών που παίζουν βασικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα, ενεργοποιώντας ανοσοαποκρίσεις, όπως η παραγωγή κυτοκινών. Η μελέτη εξέτασε τα ερυθρά αιμοσφαίρια περίπου 50 ασθενών με σήψη και 100 ασθενών με COVID-19 και διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια αυτών των ασθενειών τα ερυθρά αιμοσφαίρια εκφράζουν στην επιφάνειά τους αυξημένη ποσότητα μιας ειδικής πρωτεΐνης TLR, που ονομάζεται TLR9.

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως, όταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια δεσμεύουν πάρα πολύ νουκλεϊκό οξύ, χάνουν τη φυσιολογική τους δομή, με αποτέλεσμα το σώμα να μην τα αναγνωρίζει πια. Αυτό οδηγεί τα κύτταρα του ανοσοποιητικού, που ονομάζονται μακροφάγα, να τα «τρώνε», αφαιρώντας τα από την κυκλοφορία του αίματος. Όταν συμβαίνει αυτό, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται σε όργανα τα οποία κατά τα άλλα δεν επηρεάζονται και προκαλείται φλεγμονή. Αυτή η ανακάλυψη ανοίγει την πόρτα στην έρευνα σχετικά με τον τρόπο αποκλεισμού αυτού του συγκεκριμένου υποδοχέα και τη δημιουργία στοχευμένων θεραπειών για αυτοάνοσες ή μολυσματικές ασθένειες και μια ολόκληρη σειρά φλεγμονωδών ασθενειών που σχετίζονται με την οξεία αναιμία.

Αυτή η ανακάλυψη της δέσμευσης του DNA θα μπορούσε να οδηγήσει στη χρήση ερυθρών αιμοσφαιρίων για διάγνωση. Για παράδειγμα, ένας γιατρός θα μπορούσε να πάρει ερυθρά αιμοσφαίρια από έναν ασθενή με πνευμονία, να καθορίσει την αλληλουχία του νουκλεϊκού οξέος που έχει απορροφηθεί κατά τη λοίμωξη και να εντοπίσει το συγκεκριμένο είδος παθογόνου, για να προσδιορίσει καλύτερα τι είδους αντιβιοτικό θα συνταγογραφήσει. Οι ερευνητές εξετάζουν εάν αυτή είναι μια έγκυρη επιλογή για τη διάγνωση λοίμωξης σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς και εάν ο μηχανισμός δέσμευσης DNA από τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι ένας καθολικός μηχανισμός αναιμίας σε παρασιτικές λοιμώξεις.