Πώς οι πονοκέφαλοι κατά την εμμηνόπαυση μπορούν να επηρεάσουν τα άλλα συμπτώματα

Γράφει η Καίτη Αντωνοπούλου, Ταμίας της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης.

Οι πονοκέφαλοι είναι πιο συχνοί κατά την εμμηνόπαυση λόγω των κυμαινόμενων ορμονικών επιπέδων. Εάν είχατε πονοκεφάλους στο παρελθόν -ειδικά εάν είχατε ημικρανίες- μπορεί να παρατηρήσετε ότι οι ημικρανίες είναι πιο συχνές  ή πιο έντονες  κατά την εμμηνόπαυση. Αυτό συμβαίνει  λόγω των κυμαινόμενων ορμονικών επιπέδων.

Δεν θα πρέπει όμως να πανικοβληθείτε  καθώς υπάρχουν λύσεις για να αντιμετωπίσετε αυτήν την «απογοητευτική» πτυχή της εμμηνόπαυσης. 

Τα πιο κοινά είδη πονοκεφάλων, που μπορούν να σας επηρεάσουν κατά την εμμηνόπαυση είναι οι ημικρανίες και πονοκέφαλοι τάσης  δηλ. οι «κοινοί» πονοκέφαλοι. 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πονοκέφαλοι της εμμηνόπαυσης μπορεί να επηρεάσουν και άλλα συμπτώματα της ίδιας περιόδου, όπως προβλήματα ύπνου, άγχος και κατάθλιψη.

Πόσο πιθανοί είναι οι πονοκέφαλοι κατά την διάρκεια της εμμηνόπαυσης; 

Αρκετά πιθανοί.  Μια μελέτη σε περισσότερες από 500 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες διαπίστωσε ότι το 13,7% υπέφερε από πονοκεφάλους. Από αυτές, το 82% είπε ότι οι πονοκέφαλοι τους είχαν ξεκινήσει πριν από την εμμηνόπαυση.

Πως μπορείτε να μειώσετε τους περι-εμμηνοπαυσιακούς πονοκεφάλους;

1. Κρατήστε ημερολόγιο. Προσπαθήστε να κρατάτε ένα ημερολόγιο με τους πονοκεφάλους σας (συμπεριλαμβανομένων των ημερομηνιών, των ωρών, των συμπτωμάτων και των πιθανών αιτίων). Αυτό θα βοηθήσει εσάς και το γιατρό σας να εντοπίσετε τυχόν μοτίβα, ειδικά εάν οι πονοκέφαλοι σας συνδέονται με τον εμμηνορροϊκό σας κύκλο.
2. Υιοθετείστε υγιεινό τρόπο ζωής. Ελαχιστοποιήστε το αλκοόλ, την καφεΐνη και οποιαδήποτε άλλη γνωστή αιτία πονοκεφάλου. Κάντε λίγη αερόβια άσκηση και στοχεύστε να κοιμάστε αρκετά με μια τακτική ρουτίνα.
3. Μιλήστε με τον γιατρό σας. Οι πονοκέφαλοι μπορεί να προκληθούν από μια σειρά από διαφορετικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόλις διαγνωστούν.
4. Χαλαρώστε. Τα συνιστώμενα μέτρα περιλαμβάνουν γιόγκα, pilates  και βελονισμό.

Θα βοηθούσε  η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης; 

Η Θεραπεία Ορμονικής  Υποκατάστασης (ΗRT) δεν είναι θεραπεία για τις ημικρανίες, αν και όσες έχουν ημικρανίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ορισμένους τύπους Ορμονικής Υποκατάστασης για τον έλεγχο άλλων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Οι γυναίκες  με πονοκεφάλους αντιδρούν με διαφορικούς τρόπους  στη θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης. Γενικά, οι ημικρανίες χειροτερεύουν με την ορμονική θεραπεία.

Εάν παίρνετε θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης για να ελέγξετε άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και διαπιστώσετε ότι επιδεινώνει τους πονοκεφάλους σας, μπορείτε να συζητήσετε με τον γυναικολόγο σας ή τον ενδοκρινολόγο σας για  να βρείτε ποιος είναι ο κατάλληλος τύπος για σας  ορμονικής θεραπείας. 

Γιατί οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν κατά την διάρκεια της εμμηνόπαυσης;

Κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωή τους, περίπου το ½ των γυναικών  διαπιστώνουν ότι οι ημικρανίες ή οι πονοκέφαλοι τάσης  προκαλούνται εξαιτίας του εμμηνορροϊκού κύκλου.. Κατά την προεμμηνοπαυσιακή και εμμηνοπαυσιακή περίοδο, ο εμμηνορροϊκός κύκλος γίνεται πιο ασταθής, εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών.  Αυτές οι ορμονικές αλλαγές μπορούν επίσης να προκαλέσουν ημικρανίες,  γι ‘αυτό και είναι δυνατόν να αντιμετωπίσετε πιο συχνές και σοβαρές κρίσεις ημικρανίας κατά την εμμηνόπαυση.

• Μεταξύ των γυναικών, που παρουσιάζουν ημικρανίες κατά την εμμηνόπαυση, το 45% θα δει επιδείνωση, το 30-45% δεν θα δει καμία αλλαγή και το 15% θα δει βελτίωση.

• Όσοι έχουν μπει στην εμμηνόπαυση μετά την αφαίρεση των ωοθηκών τους (γνωστή ως χειρουργική εμμηνόπαυση) τείνουν να έχουν περισσότερες  κρίσεις ημικρανίας.
• Οι ημικρανίες τείνουν να μειώνονται μόλις μπείτε στην περίοδο της μετα-εμμηνόπαυσης, Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα των γυναικών θα βιώσουν λιγότερες κρίσεις ημικρανίας την περίοδο αυτή. 
• Η μέγιστη βελτίωση  θα εμφανιστεί  δύο έως τρία χρόνια μετά την τελευταία περίοδο, καθώς οι ορμόνες μπορεί να έχουν διακυμάνσεις μέχρι αυτό το χρονικό σημείο. 

Τι γίνεται με τους πονοκεφάλους τάσης (κοινοί πονόκεφαλοι);

Οι πονοκέφαλοι τάσης παραμένουν οι ίδιοι ή επιδεινώνονται για το 70% των γυναικών .

Πότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας;

Επισκεφθείτε τον  γιατρό σας, εάν έχετε πονοκεφάλους τακτικά, που διαρκούν  περισσότερο από μερικές ημέρες, ή εάν ανησυχείτε για τους πονοκεφάλους σας.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε επειγόντως γιατρό;

Όταν έχετε:

• Ένα σοβαρό πονοκέφαλο, ειδικά όταν μπορεί να σας ξυπνήσει από τον ύπνο ή που εμφανίζεται ξαφνικά σαν κεραυνός.
• Ένα πονοκέφαλο  που χειροτερεύει όταν ξαπλώνετε, βήχετε ή κρατάτε την αναπνοή σας.
• Οποιαδήποτε αύρα ημικρανίας, που διαρκεί περισσότερο από 60 λεπτά.
• Οποιεσδήποτε αλλαγές στην ακοή, την όραση ή την ισορροπία σας, ή τυχόν συμπτώματα,  που δεν αποτελούν μέρος του συνηθισμένου μοτίβου της ημικρανιακής αύρας σας.
• Πυρετό παράλληλα με τον πονοκέφαλό σας.
• Ένα κόκκινο, επώδυνο μάτι, με ή χωρίς αλλαγές στην όρασή σας.
• Ιστορικό καρκίνου ή εάν παίρνετε φάρμακα που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα (ανοσοκατασταλτικά).
• Εάν ανησυχείτε για τον πονοκέφαλό σας για οποιονδήποτε άλλο λόγο.