Ζήσης Ψάλλας
Τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, όπως μετρώνται από την αιμοσφαιρίνης A1c (HbA1c), μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον ακριβή προσδιορισμό του κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών στα μάτια και τα νεφρά στα άτομο με διαβήτη τύπου 1.
Τα άτομα με διαβήτη μπορεί να εμφανίσουν βλάβες στα μικρά αιμοφόρα αγγεία σε διάφορα όργανα. Οι λόγοι για αυτό δεν είναι ξεκάθαροι, αλλά είναι γνωστό από τη δεκαετία του 1990 ότι ο καλός έλεγχος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών.
Οι ερευνητές στην τρέχουσα μελέτη, γνωστή ως VISS (Vascular Diabetic Complications in Southeast Sweden), παρακολούθησαν όλα παιδιά και τους ενήλικες κάτω των 35 ετών που ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 1 κατά την περίοδο 1983-1987 και έλαβαν φροντίδα στο South-East Healthcare Περιφέρεια της Σουηδίας. Τα 447 νεοδιαγνωσθέντα άτομα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις τιμές HbA1c των ασθενών, οι οποίες αντικατοπτρίζουν τα μέσα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους για περίπου τρεις μήνες. Παρακολούθησαν επίσης την ανάπτυξη οφθαλμικής και νεφρικής βλάβης σε αυτούς τους ασθενείς για μια περίοδο 32-36 ετών μετά τη διάγνωση.
Σχεδόν όλοι οι ασθενείς εμφανίζουν μικρές αιμορραγίες στα μάτια. Μια άλλη επίδραση του διαβήτη αφορά την περιοχή που είναι γνωστή ως «ωχρά κηλίδα» του αμφιβληστροειδούς, όπου εντοπίζεται η όραση υψηλής εστίασης. Η βλάβη εδώ οδηγεί σε θολή όραση.
Τα νεφρά δεν είναι τόσο ευαίσθητα στα υψηλά επίπεδα σακχάρου όσο τα μάτια, αλλά κι εδώ τα μικρά αιμοφόρα αγγεία εδώ μπορούν να καταστραφούν. Η συνέπεια μιας τέτοιας βλάβης είναι η απέκκριση πρωτεϊνών του αίματος στα ούρα.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 για τουλάχιστον 32 χρόνια θα πρέπει να διατηρούν το μέσο μακροπρόθεσμο επίπεδο σακχάρου κάτω από 53 mmol/mol (7,0%), εάν θέλουν να αποφύγουν εντελώς τις σοβαρές βλάβες. Το επίπεδο σακχάρου στο αίμα σε ένα υγιές άτομο ελέγχεται στενά, με μέγιστο επίπεδο HbA1c τα 42 mmol/mol (6,0%).
Ο κίνδυνος για τα μάτια -και οι επιπλοκές των νεφρών αυξάνονται όσο αυξάνεται το επίπεδο πάνω από το 7%. Τα συμπεράσματα σχετίζονται με την αποφυγή επιπλοκών που προκύπτουν από βλάβη των αιμοφόρων αγγείων. Το επίπεδο στόχος για την HbA1c που προτείνεται από τα αποτελέσματα της μελέτης VISS συμφωνεί με τους επιμέρους στόχους που συνιστώνται από την Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία.
