Ζήσης Ψάλλας
Τί είναι η παχυσαρκία και τί προκαλεί ή συμβάλλει στην παχυσαρκία; Η παχυσαρκία είναι η υπερβολική συσσώρευση σωματικού λίπους, που προκύπτει από την εξασθένηση των μηχανισμών ενεργειακής ισορροπίας.
Ένα παράδειγμα που μπορεί να εξηγήσει τι συμβαίνει στην παχυσαρκία είναι η περίπτωση του οιδήματος λόγω παρακράτησης νερού. Το οίδημα δεν είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής κατανάλωσης νερού αλλά λόγω κάποιας πάθησης που έχει ως αποτέλεσμα την παρακράτηση του νερού. Στους υγιείς ανθρώπους, η ισορροπία του νερού ελέγχεται εξαιρετικά, αλλά διαταράσσεται από ορισμένες ασθένειες, γεγονός που οδηγεί σε υπερβολική συσσώρευση νερού σε κάποια μέρη του σώματος. Ομοίως, αρκετοί κεντρικά και περιφερειακά δρώντες μηχανισμοί επηρεάζουν τη μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη ενεργειακή πρόσληψη και δαπάνη, συμπεριλαμβανομένων των ορμονών πείνας και κορεσμού, διαφόρων λιποκινών, κυτοκινών, ορμονών και του καφέ λιπώδους ιστού. Έτσι, η παχυσαρκία είναι συνέπεια της διαταραχής ενός μηχανισμού που ελέγχει το ενεργειακό ισοζύγιο.
Αλλά ποιοi παράγοντες συμβάλλουν στην παχυσαρκία; Υποτίθεται ότι οι περισσότερες «αιτίες» της παχυσαρκίας είναι εγγενείς ενώ οι «συνεισφέροντες» είναι εξωγενείς παράγοντες. Αιτίες θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως η διαταραχή στη ρύθμιση του ενεργειακού ισοζυγίου λόγω ελαττωμάτων στη φυσιολογία ή στη συμπεριφορά που προδιαθέτουν ένα άτομο σε υπερκατανάλωση.
«Συνεισφέροντες» είναι οι παράγοντες όπως τα ενεργειακά πυκνά ή εύγευστα τρόφιμα ή τα χαμηλά επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, που διευκολύνουν την επίτευξη θετικού ενεργειακού ισοζυγίου παρουσία των «αιτιών». Για παράδειγμα, ο ενεργός θερμογόνος λιπώδης ιστός (καφέ λίπος) είναι περισσότερος σε άτομα που είναι αδύνατα.
Αυτές οι έννοιες έχουν πρακτική σημασία στη ρεαλιστική διαχείριση και πρόληψη της παχυσαρκίας. Για παράδειγμα, στην έρευνα για την παχυσαρκία, δεν θα πρέπει πλέον να είναι επαρκές το συμπέρασμα ότι η παχυσαρκία οφείλεται στην υπερκατανάλωση τροφής. Είναι σημαντικό να κατανοηθεί το συγκεκριμένο ελάττωμα στη φυσιολογία που οδηγεί στην υπερκατανάλωση της τροφής. Μια πραγματική πρόληψη της παχυσαρκίας θα συνεπαγόταν την πρόληψη των εγγενών αιτιών της παχυσαρκίας, όπως η ανεπάρκεια λεπτίνης ή η καθυστερημένη εμφάνιση ορμονών κορεσμού.
Μέχρι να μάθει η ιατρική επιστήμη να ρυθμίζει αυτούς τους αιτιολογικούς παράγοντες, μας μένει ο έλεγχος των παραγόντων που συμβάλλουν, όπως η πρόσληψη ενέργειας και η δραστηριότητα. Αυτά δεν θα «προλάβουν» την παχυσαρκία -το ελάττωμα στο μηχανισμό του ενεργειακού ισοζυγίου, αλλά μπορεί να βοηθήσουν στην άμβλυνση της έκφρασής της.
Πηγή: What is obesity?
