Επιμέλεια Θάνος Ξυδόπουλος
H πρόσφατη έκρηξη σοβαρής ηπατικής φλεγμονής (ηπατίτιδα) έχει αναφερθεί σε προηγουμένως υγιή παιδιά. Υπήρξαν περί τα 190 επιβεβαιωμένα κρούσματα «οξείας ηπατίτιδας άγνωστης προέλευσης» παγκοσμίως, με τη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων (τουλάχιστον 114) στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πολλά από τα παιδιά είναι κάτω των 10 ετών.
Αυτό που είναι πολύ ανησυχητικό για τους επαγγελματίες υγείας που αναφέρουν αυτές τις περιπτώσεις είναι η σοβαρότητα της νόσου σε αυτά τα, κατά τα άλλα. υγιή παιδιά. Δεκαεπτά χρειάστηκαν μεταμόσχευση ήπατος και κάποια πέθαναν από ηπατική ανεπάρκεια. Ο αριθμός των μεταμοσχεύσεων είναι πολύ υψηλότερος από αυτόν που έχει παρατηρηθεί συνήθως σε παρόμοιες χρονικές περιόδους τα προηγούμενα χρόνια. Αν και η οξεία ηπατίτιδα δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο στα παιδιά, αυτά τα τελευταία στοιχεία είναι άνευ προηγουμένου, και μέχρι στιγμής, εξηγούνται μόνο εν μέρει.
Η υποψία έχει πέσει σε μόλυνση από αδενοϊό. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, ο αδενοϊός ήταν το πιο κοινό παθογόνο που βρέθηκε σε 40 από τις 53 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις που εξετάστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο οργανισμός ανέφερε ότι «οι έρευνες δείχνουν όλο και περισσότερο ότι η αύξηση των σοβαρών περιπτώσεων ηπατίτιδας μπορεί να συνδέεται με λοίμωξη από αδενοϊό, αλλά άλλες αιτίες εξακολουθούν να διερευνώνται ενεργά».
Αδενοϊοί
Οι αδενοϊοί είναι μια μεγάλη ομάδα ιών που μπορούν να μολύνουν ένα ευρύ φάσμα ζώων καθώς και ανθρώπους. Πήραν το όνομά τους από τον ιστό από τον οποίο απομονώθηκαν αρχικά: τα αδενοειδή (αμυγδαλές). Οι αδενοϊοί έχουν τουλάχιστον επτά διαφορετικά είδη. Υπάρχουν γενετικές παραλλαγές όπως ακριβώς βλέπουμε με τους κορωνοϊούς και άλλους ιούς. Σε αυτή την περίπτωση, αντί για παραλλαγές, αναφέρονται ως υποτύποι ή στελέχη αδενοϊού.
Οι αδενοϊοί προκαλούν ήπιες ασθένειες στον άνθρωπο, τις περισσότερες φορές. Ορισμένα στελέχη προκαλούν ασθένειες που μοιάζουν με το αναπνευστικό. Άλλα προκαλούν επιπεφυκίτιδα και μια τρίτη ομάδα προκαλεί γαστρεντερίτιδα. Ο υποτύπος που σχετίζεται με το τρέχον ξέσπασμα οξείας ηπατίτιδας στα παιδιά ονομάζεται αδενοϊός 41, με τον ιό να έχει ανιχνευθεί σε τουλάχιστον 74 περιπτώσεις μέχρι στιγμής. Ο υποτύπος 41 ανήκει στη συστάδα αδενοϊών που συνήθως σχετίζεται με ήπια έως μέτρια γαστρεντερίτιδα, ουσιαστικά ένα στομαχικό μικρόβιο που προκαλεί συμπτώματα διάρροιας, εμετού και κοιλιακού άλγους.
Στα περισσότερα παιδιά και ενήλικες με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, οι αδενοϊοί αποτελούν μια απλή ενόχληση, με αποτέλεσμα μια ασθένεια που αναμένεται να περάσει σε μια ή δύο εβδομάδες. Η ιογενής ηπατίτιδα από μόλυνση από αδενοϊούς έχει αναφερθεί μόνο στο παρελθόν ως σπάνια επιπλοκή.
Λόγω του αριθμού των κρουσμάτων και της σοβαρότητας της νόσου στα παιδιά, οι επιστήμονες διερευνούν επειγόντως την αιτία της επιδημίας. Στην αρχή, οι επιδημιολόγοι προσπάθησαν να εντοπίσουν τους δεσμούς επαφής με αυτές τις περιπτώσεις και, φυσικά, να εντοπίσουν ποια ήταν η αιτία της ιογενούς ηπατίτιδας. Γρήγορα έγινε φανερό ότι αυτό δεν ήταν απλώς ένα μικρό, μεμονωμένο σύμπλεγμα περιπτώσεων.
Επειδή ορισμένα από τα εμβόλια για την COVID χρησιμοποίησαν αδενοϊούς, ορισμένοι άνθρωποι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναρωτήθηκαν αν τα εμβόλια ήταν η αιτία της επιδημίας. Ωστόσο, καμία από τις περιπτώσεις που αναφέρθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχε λάβει εμβόλιο κατά της COVID, και τα εμβόλια αυτά χρησιμοποιούν έναν άσχετο ιό που δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί.
Ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν
Οι ερευνητές πρέπει να βρουν μια άμεση αιτιολογική σχέση μεταξύ του αδενοϊού 41 και αυτών των περιπτώσεων ηπατίτιδας. Πρέπει επίσης να ανακαλύψουν τη γενετική σύνθεση του ιού. Επίσης, θα είναι κρίσιμο να κατανοηθεί η ανοσολογική απόκριση σε αυτές τις περιπτώσεις έναντι άλλων ήπιων λοιμώξεων από αδενοϊό. Και πρέπει να ξεκινήσει η έρευνα για την πρόληψη και τις θεραπευτικές επιλογές, όπως τα αντιιικά φάρμακα.
Έχουν σχέση τα περιστατικά με τον κορωνοϊό; Στο Ισραήλ ανακοινώθηκε ότι κάποια παιδιά τα οποία εκδήλωσαν αυτή την ηπατίτιδα, είχαν νοσήσει από κορωνοϊό, μήνες πριν. Μπορεί λοιπόν να προκαλείται από έναν συνδυασμό ιών.
Σχετικά με την πρόληψη, οι αδενοϊοί τείνουν να παραμένουν στις επιφάνειες, αλλά τα απολυμαντικά χεριών με βάση το οινόπνευμα δεν λειτουργούν καλά εναντίον τους. Το σχολαστικό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό είναι το καλύτερο μέτρο πρόληψης για την μόλυνση από αδενοϊό
Ας ελπίσουμε ότι θα υπάρξουν απαντήσεις -και θεραπείες- σύντομα. Το κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης νόσου είναι ότι στο παιδί κιτρινίζει το λεύκωμα του ματιού και ακόμα πιο πρώιμο σύμπτωμα είναι ότι σκουραίνουν τα ούρα του και αποχρωματίζονται τα κόπρανα. Οι γονείς θα πρέπει να είναι προσεκτικοί για άλλα συμπτώματα ηπατίτιδας στα παιδιά τους, όπως το κιτρίνισμα του δέρματος (ίκτερος), σκούρα ούρα, φαγούρα στο δέρμα, αίσθημα κόπωσης και πόνο στην κοιλιά.
