Θάνος Ξυδόπουλος
Διάφορα ευρήματα συνδέουν τον σύντομο ύπνο με την παχυσαρκία στα παιδιά, υπονοώντας ότι ο «λίγος ύπνος» συμβάλλει στην «επιδημία της παχυσαρκίας». Όμως μπορεί, από την άλλη μεριά, ο σύντομος ύπνος και η παχυσαρκία να έχουν απλώς την ίδια υποκείμενη αιτία.
Οι μελέτες συχνά χωρίζουν τα παιδιά σε άτομα που κοιμούνται περισσότερο ή λιγότερο από ό,τι συνήθως κάπως αυθαίρετα στις 10 ώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι πολύ κάτω από αυτό το όριο, και μπορεί πράγματι να είναι κάπως παχύσαρκα.
Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν διπλασιασμό της παχυσαρκίας σε άτομα με λίγο ύπνο. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 5,4% των παιδιών που κοιμούνται λίγο (κοιμούνται λιγότερο από 10 ώρες τη νύχτα) ήταν παχύσαρκα, ενώ μόνο το 2,8% αυτών που κοιμούνται πάνω από 10 ώρες ήταν παχύσαρκα. Αυτό είναι πράγματι διπλασιασμός, αλλά η διαφορά είναι μόνο 2,6%.
Οι διάρκεια ύπνου σε υπέρβαρα παιδιά σε σχέση με το φυσιολογικό βάρος είναι επίσης πιθανό να υπερεκτιμηθεί. Έρευνες διαπίστωσαν ότι ενώ τα 12χρονα με κανονικό βάρος κοιμούνται κατά μέσο όρο 9,02 ώρες τη νύχτα και τα υπέρβαρα 8,8 ώρες. Αυτή είναι μια στατιστικά σημαντική διαφορά, αλλά ανέρχεται μόνο σε 14 λεπτά.
Σε μια μελέτη 7.758 παιδειών του Ηνωμένου Βασιλείου που παρακολουθήθηκαν από τη γέννησή τους μέχρι την ηλικία των επτά ετών διαπιστώθηκε ότι το 9,2% των αγοριών και το 8,1% των κοριτσιών είχαν γίνει παχύσαρκα. Αν και ο σύντομος ύπνος φαινόταν να είναι ένας παράγοντας για την παχυσαρκία, το ίδιο ήταν η παχυσαρκία των γονέων και η παρακολούθηση τηλεόρασης για περισσότερες από οκτώ ώρες την εβδομάδα. Αντιστρέφοντας τα ποσοστά, το 90,8% των ολίγων κοιμώμενων ήταν κανονικού βάρους, σε σύγκριση με το 91,9% για τους υπόλοιπους. Δεν ήταν μεγάλη διαφορά.
Υπάρχουν επίσης ευρήματα, που προσελκύουν λιγότερο ενδιαφέρον, και δεν αναφέρουν σχέση μεταξύ του λίγου ύπνου και του σωματικού βάρους στα παιδιά. Ένα παράδειγμα είναι η λεπτομερής Εθνική Έρευνα για την Παιδική Υγεία των ΗΠΑ, που διεξήχθη το 2003. Εξέτασε 81.390 άτομα ηλικίας 6-17 ετών και αφού λήφθηκαν υπόψη οι κοινωνικοδημογραφικές μεταβλητές, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα «ότι ο ρόλος του ανεπαρκούς ύπνου στην η επιδημία παιδικής παχυσαρκίας παραμένει αναπόδεικτη».
