Είναι γεγονός ότι πολλές γυναίκες σήμερα αναβάλλουν τη μητρότητα, κυνηγώντας το όνειρο της επαγγελματικής καταξίωσης, ενώ είναι και εκείνες που θέλουν να αποκτήσουν παιδιά αλλά δεν έχουν βρει τον κατάλληλο σύντροφο ή είναι μόνες. Όμως καθώς ο χρόνος περνάει μειώνονται και οι πιθανότητες απόκτησης παιδιού λόγω ηλικίας.
«Πλέον με την κρυοσυντήρηση ή πιο απλά κατάψυξη ωαρίων, η επιστήμη δίνει στις γυναίκες τη δυνατότητα να επιλέξουν εκείνες πότε είναι η ιδανική στιγμή να γίνουν μητέρες. Η κατάψυξη ωαρίων κάποτε απευθυνόταν σε ζευγάρια που προσπαθούσαν να τεκνοποιήσουν μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, σε γυναίκες με νεοπλασίες ή με αυξημένη πιθανότητα για πρόωρη εμμηνόπαυση. Στη σημερινή εποχή όλο και περισσότερες γυναίκες μεταθέτουν τη μητρότητα για κοινωνικούς λόγους, όπως η καριέρα ή η αναζήτηση του κατάλληλου συντρόφου», επισημαίνει ο δρ Χάρης Χηνιάδης, Γυναικολόγος Αναπαραγωγής, ιδρυτικό μέλος και στέλεχος της ΥΓΕΙΑ IVF Εμβρυογένεσις, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Μητέρα και συνιδρυτής του Μη Κερδοσκοπικού Σωματείου Υποβοήθησης της Αναπαραγωγής Be-Live.
«Κάθε γυναίκα γεννιέται με περίπου 200.000-400.000 ωάρια και από την έναρξη της εμμηνορρυσίας και έπειτα, κάθε μήνα ο πληθυσμός αυτός των ωαρίων μειώνεται αριθμητικά αλλά και ποιοτικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια γυναίκα άνω των 40 ετών να έχει μόνον 5% πιθανότητα να μείνει έγκυος.
Όσο νεότερη είναι ηλικιακά η γυναίκα, τόσο καλύτερη είναι η ποιότητα των ωαρίων της, άρα τόσο μεγαλύτερη και η πιθανότητα επίτευξης κύησης στο μέλλον.
Ιδανική ηλικία για τη συλλογή και κατάψυξη ωαρίων είναι μεταξύ 25 και 36 ετών, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες και μπορεί να γίνει και νωρίτερα, αλλά τότε μιλάμε κυρίως για τις ειδικές ομάδες, όπως οι ασθενείς με καρκίνο ή διαγνωσμένες γυναικολογικές παθήσεις» εξηγεί ο κ. Χηνιάδης και προσθέτει πως:
«Η ενδιαφερόμενη, πριν από οτιδήποτε άλλο, θα πρέπει να έχει συζητήσει εκτενώς με έναν ειδικό επί θεμάτων αναπαραγωγής ώστε να επιλέξει την κρυοσυντήρηση ωαρίων στο πλαίσιο του οικογενειακού προγραμματισμού της».
Στη συνέχεια η γυναίκα υποβάλλεται σε κάποιες βασικές εξετάσεις,συμπεριλαμβανομένης της υπερηχογραφικής αξιολόγησης των ωοθηκικών αποθεμάτων και τον υπολογισμό της ορμόνης ΑΜΗ και FSH, προκειμένου ο γιατρός της να έχει μια σαφή εικόνα της βιολογικής ηλικίας των ωοθηκών, της ποσότητας και της ποιότητας των ωαρίων που διαθέτει.
«Προκειμένου να συλλεχθούν ωάρια για κρυοσυντήρηση, η γυναίκα υποβάλλεται σε ορμονική διέγερση ωοθηκών, όπως και στην περίπτωση της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Συνολικά η διαδικασία διαρκεί περίπου 9 ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων υποβάλλεται σε υπερηχογραφικό έλεγχο σε τακτά χρονικά διαστήματα. Όταν τα ωάρια της έχουν ωριμάσει επαρκώς αφαιρούνται με λεπτή βελόνα που τοποθετείται μέσω του κόλπου υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Σημειώνεται ότι η διαδικασία δεν είναι επώδυνη, διαρκεί λίγη ώρα και η γυναίκα βρίσκεται υπό την επήρεια μέθης, μια μορφή ελαφράς νάρκωσης. Τα ωάρια που θα συλλέξει ο γιατρός καταψύχονται στους -196 βαθμούς Κελσίου και παραμένουν αποθηκευμένα ωσότου η γυναίκα κρίνει ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να γίνει μητέρα», σημειώνει ο κ. Χηνιάδης.
Η πρωτοπόρος τεχνική της υαλοποίησης που εφαρμόζεται σήμερα, έχει βελτιώσει, σε σχέση με το παρελθόν, κατά 90% τα ποσοστά επιβίωσης των ωαρίων κατά το στάδιο της απόψυξης, γεγονός που επιτρέπει αφενός τη διατήρηση της ποιότητας τους, υψηλά ποσοστά πιθανότητας κύησης και αφετέρου διασφαλίζει την υγεία των παιδιών που θα γεννηθούν.
Πολλαπλές μελέτες έχουν τεκμηριώσει ότι τα παιδιά που έχουν γεννηθεί από κρυοσυντηρημένα ωάρια δεν αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης γενετικών ανωμαλιών, συγκριτικά με εκείνα που έχουν προκύψει από φρέσκα ωάρια.
Όσον αφορά στο κόστος για τη διαδικασία διέγερσης, ωοληψίας και κρυοσυντήρησης των ωαρίων είναι χαμηλότερο από εκείνο ενός κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης γιατί δεν περιλαμβάνει τη γονιμοποίηση των ωαρίων και την εμβρυομεταφορά. Θα πρέπει να συνυπολογιστεί και το κόστος των φαρμάκων για την διέγερση των ωοθηκών τα οποία δεν καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ στην περίπτωση των γυναικών που επιλέγουν αναβολή της μητρότητας για κοινωνικούς λόγους. Επίσης για την κρυοσυντήρηση των ωαρίων καταβάλλεται ετήσια συνδρομή χαμηλού κόστους στη Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης.
«Η γυναίκα αυτό που θα πρέπει να έχει στο μυαλό της είναι ότι η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι μια καλή επιλογή, αλλά δεν αποτελεί απόλυτη εγγύηση για μητρότητα σε μεγάλη ηλικία. Όσες λοιπόν γυναίκες σκέφτονται τη μετάθεση της μητρότητας για το μέλλον πρέπει να απευθυνθούν σε έναν ειδικό επί των θεμάτων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής προκειμένου να ενημερωθούν αναλυτικά για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των επιλογών που αφορούν στην αναπαραγωγική τους ικανότητα», καταλήγει ο κ. Χηνιάδης.
