Ζήσης Ψάλλας
Οι ερευνητές εξετάζουν πώς ο λιπώδης ιστός από διαφορετικά μέρη του σώματος μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 σε άνδρες και γυναίκες. Εξέτασαν σχεδόν 200 επιστημονικές εργασίες αναζητώντας μια βαθύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το λίπος συμβάλλει στην εμφάνιση διαβήτη.
Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, οι περιπτώσεις σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 έχουν εκτοξευθεί στα ύψη παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο αριθμός των ανθρώπων που εκτιμάται ότι έπασχαν από τη νόσο εκτινάχθηκε από 108 εκατομμύρια το 1980 σε 422 εκατομμύρια το 2014, με την ταχύτερη ανάπτυξη να παρατηρείται σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.
Αν και η ασθένεια είναι συχνή, απομένει ακόμη πολλή έρευνα που πρέπει να γίνει για την πλήρη κατανόησή της. Για παράδειγμα, ενώ ο διαβήτης τύπου 2 συνδέεται με την παχυσαρκία, οι ερευνητές εξακολουθούν να μην γνωρίζουν τους ακριβείς λόγους για τους οποίους η παχυσαρκία προκαλεί την ασθένεια.
Σε μια νέα εργασία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Obesity Reviews, οι ερευνήτριες Kerri Delaney και Sylvia Santosa εξέτασαν πώς ο λιπώδης ιστός από διαφορετικά μέρη του σώματος μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση διαβήτη σε άνδρες και γυναίκες, συγκεντρώνοντας σχεδόν 200 μελέτες
«Υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεωρίες για το πώς αναπτύσσεται ο διαβήτης και αυτή που διερευνούμε υποστηρίζει ότι διαφορετικές περιοχές του λιπώδους ιστού συμβάλλουν με διαφορετικό τρόπο στον κίνδυνο ασθένειας», είπε η Kerri Delaney, υποψήφια διδάκτορας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Το μεγάλο ερώτημα είναι, πώς οι διαφορετικές αποθήκες λίπους συμβάλλουν με μοναδικό τρόπο στην ανάπτυξή του διαβήτη και αν είναι αυτή η συνεισφορά διαφέρει μεταξύ ανδρών και γυναικών».
Άνδρες και γυναίκες αποθηκεύουν το λίπος σε διαφορετικά μέρη του σώματος. Ο διαβήτης συνδέεται στενά με το κοιλιακό λίπος. Οι γυναίκες τείνουν να αποθηκεύουν αυτό το λίπος της κοιλιάς κάτω από το δέρμα τους -αυτό είναι γνωστό ως υποδόριο λίπος. Στους άνδρες, περισσότερο το κοιλιακό λίπος αποθηκεύεται στα όργανα της κοιλιάς, όπως είναι το συκώτι και το πάγκρεας -αυτό είναι το σπλαχνικό λίπος.
Σε άνδρες και γυναίκες, το λίπος αναπτύσσεται διαφορετικά, διασκορπίζετα διαφορετικά και αλληλεπιδρά με το ανοσοποιητικό σύστημα διαφορετικά. Για παράδειγμα, στους άνδρες ο λιπώδης ιστός διαστέλλεται επειδή τα λιποκύτταρα μεγαλώνουν σε μέγεθος. Στις γυναίκες που έχουν ακόμα έμμηνο ρύση, τα λιποκύτταρα πολλαπλασιάζονται και αυξάνονται σε αριθμό μέσω της επίδρασης των οιστρογόνων. Αυτό που συμβαίνει στις γυναίκες αλλάζει με τη δραστική μείωση των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση και μπορεί να εξηγήσει γιατί οι άνδρες είναι πιο επιρρεπείς στον διαβήτη τύπου 2 νωρίτερα στη ζωή τους από τις γυναίκες.
Ασχολούμενες με την υπόθεση ότι ο κίνδυνος διαβήτη οδηγείται από την επέκταση του σπλαχνικού λίπους στους άνδρες και του υποδόριου λίπους στις γυναίκες, οι δύο ερευνήτριες έψαξαν να βρουν μελέτες που έριχναν φως στο τι συμβαίνει στα μικροπεριβάλλοντα των κυττάρων. Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, παρατηρήθηκαν γενικές διαφορές σε επίπεδο κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, των ορμονών και της κυτταρικής σηματοδότησης σε άνδρες και γυναίκες που φαίνεται να υποστηρίζουν μια διαφορετική προέλευση του διαβήτη μεταξύ των δύο φύλων.
Οι Delaney και Santosa ελπίζουν ότι με τον εντοπισμό του διαφορετικού κινδύνου για διαβήτη σε άνδρες και γυναίκες, οι κλινικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία της νόσου μπορούν να καθοριστούν καλύτερα μεταξύ των δύο φύλων. «Επί του παρόντος, η θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 είναι παρόμοια για άνδρες και γυναίκες», είπε η Santosa, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Υγείας, Κινησιολογίας και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας. «Εάν κατανοούσαμε καλύτερα τις διαφορές των δύο φύλων, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε αυτούς τους μηχανισμούς για να προτείνουμε θεραπείες σε άνδρες και γυναίκες με βάση τον τρόπο λειτουργίας των φαρμάκων για τον διαβήτη».