Στον κόσμο της σύγχρονης ιατρικής, το πλάσμα, που αποτελεί συστατικό του ανθρώπινου αίματος, συχνά θεωρείται ο αθόρυβος, ζωτικής σημασίας «ήρωας». Η απαραίτητη πρώτη ύλη για την παραγωγή φαρμάκων (PDMPs) για την αντιμετώπιση μιας σειράς από χρόνιες και σπάνιες ασθένειες, που παράλληλα χρησιμοποιούνται και στην κοινή ιατρική για τη θεραπεία δαγκωμάτων ζώων, την αντιμετώπιση εγκαυμάτων ή τραυμάτων, την υποστήριξη ασθενών μετά από χειρουργεία, τις θεραπείες ηπατίτιδας, ακόμα και στις μεταμοσχεύσεις οργάνων. Ωστόσο, παρά την αναγκαιότητά του στη διαδικασία παραγωγής των PDMPs, η διαθεσιμότητα πλάσματος δεν είναι αρκετή για να καλύψει τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες της Ευρώπης, η οποία εισάγει περίπου το 40% της ποσότητας που χρειάζεται από τις ΗΠΑ.
Η τεράστια διαφορά των PDMPs από τα υπόλοιπα ιατρικά φάρμακα είναι πως για την παραγωγή τους είναι αναγκαία η διαθεσιμότητα του πλάσματος ως δραστική ουσία. Με πιο απλά λόγια, το πλάσμα δεν μπορεί να παραχθεί στο εργαστήριο και χωρίς αυτό δεν μπορούν να παραχθούν κρίσιμα φάρμακα για τα οποία δεν υπάρχουν υποκατάστατα.
Η πιο αποτελεσματική διαδικασία, που μας δίνει πρόσβαση σε αυτή την κρίσιμη ουσία για την παραγωγή τους, είναι η πλασμαφαίρεση. Μια σχετικά απλή, ακίνδυνη διαδικασία που χρειάζεται σταθερή δέσμευση από τους δότες για να μπορούν οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε φάρμακα κρίσιμα για το προσδόκιμο και την ποιότητα ζωής τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της σταθερής ανάγκης για δωρεά πλάσματος είναι πως για τη θεραπεία ενός μόνο ασθενούς με πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή ανοσοανεπάρκεια χρειάζονται 130 δωρεές πλάσματος σε ετήσια βάση.
Η πανδημία έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την ανάδειξη της ανάγκης της Ευρώπης για στρατηγική αυτονομία σε πλάσμα. Η διατάραξη της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας έθεσε σε καθημερινό κίνδυνο τη ζωή περισσότερων από 300.000 ασθενών, ενώ αντιμετωπίστηκαν δυσκολίες σε μία σειρά κρίσιμων ιατρικών πράξεων στις οποίες χρησιμοποιούνται τα PDMPs (φάρμακα με βάση το πλάσμα). Μάλιστα, σε πολλές χώρες οι γιατροί κλήθηκαν να επιλέξουν σε ποιους ασθενείς θα παραχωρήσουν αυτές τις απαραίτητες θεραπείες, γεγονός που υπογράμμισε με τον πιο εμφατικό τρόπο την αναγκαιότητα της εξασφάλισης σταθερής πρόσβασης σε πλάσμα για την παραγωγή τους. Σήμερα, η Ευρώπη σταδιακά υιοθετεί πολιτικές που θα εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία της από προμηθευτές τρίτων χωρών, ώστε αυτή η επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία συνθήκη να μην επαναληφθεί μελλοντικά.
Η πανδημία έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την ανάδειξη της ανάγκης της Ευρώπης για στρατηγική αυτονομία σε πλάσμα.
Το προσδόκιμο και η ποιότητα ζωής εκατοντάδων χιλιάδων συνανθρώπων μας με σπάνιες και χρόνιες παθήσεις εξαρτώνται, τελικά, από την σταθερή δέσμευση των δωρητών πλάσματος. Η πλασμαφαίρεση, αυτή η ουσιαστική πράξη προσφοράς, στην οποία προχωρούν με ενσυναίσθηση οι υγιείς εθελοντές, είναι ο πιο αποτελεσματικός και ενεργός τρόπος υποστήριξης αυτών των ομάδων ασθενών και σε αυτή την εθελοντική διαδικασία βασίζεται ολόκληρη η ιατρική και φαρμακευτική κοινότητα για να μπορεί να σώζει και να βελτιώνει τις ζωές των ασθενών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι σημαντικές ελλείψεις σε πλάσμα στην Ευρώπη είναι μια αναδυόμενη, πολυπαραγοντική πρόκληση την οποία, ήδη, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, με την ανάγκη για ευαισθητοποίηση και δράση να είναι ύψιστης προτεραιότητας. Εκείνο που είναι απαραίτητο για την αντιμετώπισή της είναι η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδιασμού, που θα διασφαλίζει την σταθερή πρόσβαση στις αναγκαίες, για την παραγωγή θεραπειών, ποσότητες πλάσματος. Γιατί η πρόσβαση στα φάρμακα που παράγονται από πλάσμα είναι ζήτημα -ποιότητας- ζωής.
