Ζήσης Ψάλλας
Η ατοπική δερματίτιδα επηρεάζει την καθημερινή ζωή του 20% των παιδιών και έως το 5% των ενηλίκων.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι γενετικοί παράγοντες εμπλέκονται στην ανάπτυξη της ατοπικής δερματίτιδας και υποδηλώνουν ότι έχουν ως αποτέλεσμα την εξασθένιση του φραγμού του δέρματος. Αυτό επιτρέπει στα αλλεργιογόνα που υπάρχουν στο περιβάλλον, από τη γύρη μέχρι τα ακάρεα της σκόνης, να διεισδύσουν στο δέρμα και να διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο αντιδρά ασυνήθιστα σε αυτή την “απειλή” προκαλώντας έκζεμα.
Ο Nicolas Gaudenzio, από το Inserm, με τους συνεργάτες του μελετούν τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα αλληλεπιδρά με νευρώνες για τη ρύθμιση των φλεγμονωδών διεργασιών στην ατοπική δερματίτιδα.
Τα υπάρχοντα κλινικά δεδομένα δείχνουν ότι οι ασθενείς με αυτή την ασθένεια έχουν πολλά νευροπεπτίδια στο αίμα τους: χημικούς αγγελιοφόρους που μεταφέρουν νευρικά μηνύματα και των οποίων το επίπεδο συσχετίζεται με τη σοβαρότητα της νόσου.
Η ταυτοποίηση αυτών των νευροπεπτιδίων στο αίμα δείχνει ενεργοποίηση των αισθητηρίων νεύρων. Οι ασθενείς έχουν επίσης έναν αριθμό ενζύμων στο αίμα τους που υποδηλώνουν την παρουσία μαστοκυττάρων (κύτταρα του ανοσοποιητικού που υπάρχουν στο δέρμα και παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των φλεγμονωδών και αλλεργικών διεργασιών).
Με βάση αυτές τις παρατηρήσεις, ο Gaudenzio και η ομάδα του αποφάσισαν να επικεντρωθούν στην αλληλεπίδραση μεταξύ των αισθητηρίων νεύρων και των μαστοκυττάρων. Δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό Nature Immunology.
Οι ερευνητές μελέτησαν ζωικά μοντέλα ατοπικής δερματίτιδας. Κάτω από το δέρμα των ποντικών που παρουσιάζουν σημάδια φλεγμονωδών αντιδράσεων, παρατήρησαν ότι τα μαστοκύτταρα και οι αισθητήριοι νευρώνες συσσωματώνονται μαζί σε «αισθητήριες νευροανοσοποιητικές μονάδες», όχι πολύ ανόμοιες από την μορφή ενός τσαμπιού σταφυλιών.
Οι ερευνητές έδειξαν στη συνέχεια πως όταν τα ποντίκια εκτέθηκαν σε ακάρεα σκόνης, αυτές οι «αισθητήριες νευροανοσοποιητικές μονάδες» ήταν σε θέση να ανιχνεύσουν την παρουσία των αλλεργιογόνων προκαλώντας αλλεργική φλεγμονή.
Μακροπρόθεσμα, αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να έχει πρακτικές θεραπευτικές επιπτώσεις.
Για να γίνει αυτό, η ερευνητική ομάδα θα πρέπει πρώτα να χαρακτηρίσει λεπτομερώς τις μοριακές αλληλεπιδράσεις και να αναλύσει το ρόλο που διαδραματίζουν στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος.
