Θάνος Ξυδόπουλος
Όσα περισσότερα μαθαίνουμε για τη νόσο COVID-19, τόσο περισσότερο αρχίζουμε να κατανοούμε το ζωτικό ρόλο που παίζει το ένζυμο μετατροπής της αγγειοτενσίνης 2, ή ACE2 (angiotensin-converting enzyme 2).
Αυτό το ένζυμο ουσιαστικά δρα ως θύρα εισόδου που επιτρέπει στον κορωνοϊό να εισβάλει στα κύτταρα μας και να αναπαραχθεί. Υπάρχει στους πνεύμονές μας αλλά και στην καρδιά, τα έντερα, τα αιμοφόρα αγγεία και τους μυς μας.
Μπορεί να έχετε δει απεικονίσεις του ιού που δείχνουν ξεχωριστές αιχμές γύρω από την επιφάνειά του ιού και αποτελούν μέρος της «στεφάνης» ή «κορώνας» που δίνει στον ιό το όνομά του. Αυτές οι αιχμές ονομάζονται πρωτεΐνες S1 και συνδέονται με το μόριο ACE2 στα κύτταρα μας. Έτσι, ο ιός μπορεί στη συνέχεια να εισβάλει στα κύτταρα με μια διαδικασία που ονομάζεται ενδοκύτωση.
Μόλις βρεθεί μέσα στο κύτταρο, ο ιός αλληλεπιδρά με τον γενετικό μηχανισμό των κυττάρων-ξενιστών, εκμεταλλευόμενος την υπάρχουσα δομή για να αναπαραχθεί.
Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη αντικρουόμενα στοιχεία σχετικά με τον ακριβή ρόλο που παίζει το ένζυμο ACE2 στις μολύνσεις από τους κορωνοϊούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί στην πραγματικότητα να ωφελήσει: το ACE2 έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον τραυματισμό του πνευμονικού ιστού σε περιπτώσεις του αρχικού ιού Sars σε ποντίκια κάνοντας τη δουλειά του, δηλαδή προκαλώντας διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Ωστόσο, σε μια άλλη μελέτη ποντικών, η σύνδεση της πρωτεΐνικής ακίδας στο ACE2 αποδείχθηκε ότι συμβάλλει στη βλάβη των πνευμόνων.
Ο άλλος σημαντικός παράγοντας στην έκβαση των ασθενών είναι η παρουσία υποκείμενων προβλημάτων υγείας. Πρόσφατα, το ACE2 έχει αναγνωριστεί σε διαφορετικά κύτταρα της καρδιάς. Υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός υποδοχέων ACE2 στην επιφάνεια των κυττάρων του καρδιακού μυός σε άτομα με καθιερωμένη καρδιαγγειακή νόσο σε σύγκριση με εκείνους χωρίς νόσο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερο αριθμό σωματιδίων του ιού που εισέρχονται στα καρδιακά κύτταρα σε ασθενείς με COVID-19 με καθιερωμένες καρδιακές παθήσεις.
Ο ρόλος που παίζει το ACE2 στη νόσο COVID-19 είναι σημαντικός και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως στόχος για θεραπεία. Τα φάρμακα θα μπορούσαν να σχεδιαστούν για να εμποδίσουν τη λειτουργία του υποδοχέα ACE2, αλλά επίσης υπάρχει η περίπτωση της χρήσης του ίδιου του μορίου στην πρόληψη της εισόδου του ιού στα κύτταρα.
