Η 13η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης με στόχο να συμβάλλει στη διάχυση της γνώσης αναφορικά με τη Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσο και να ευαισθητοποιήσει τον γενικό πληθυσμό για τη σημασία της πρόληψης και της υιοθέτησης ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Συναντήσαμε τον θωρακοχειρουργό-αγγειοχειρουργό, κ. Κωνσταντίνο Μαρκόπουλο, ο οποίος μας εξηγεί που εδράζεται η επικινδυνότητα της νόσου.
Παράλληλα, ο κ. Μαρκόπουλος μας ενημερώνει για τα συμπτώματα που θα πρέπει να «θορυβήσουν» τους ασθενείς ώστε να απευθυνθούν έγκαιρα στον ειδικό, αλλά και για το ποιοι ασθενείς διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης θρόμβωσης. Τέλος, ο διακεκριμένος χειρουργός «ρίχνει φως» μέσα από τις απαντήσεις του στο επίκαιρο ζήτημα αναφορικά με τη σχέση Covid-19 και εμφάνισης θρόμβων στους νοσούντες.
Τι ακριβώς είναι η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (Φ.Θ.Ν) και πόσο επικίνδυνη είναι για τη ζωή του ασθενούς;
Πρόκειται για νοσηρή κατάσταση κατά την οποία το αίμα «πήζει», δηλαδή προκαλεί θρόμβους μέσα στον αυλό των φλεβών, οδηγώντας σε διακοπή της κυκλοφορίας και ακύρωση της λειτουργίας του φλεβικού συστήματος στην περιοχή, όταν προκαλείται το φαινόμενο. Η επικινδυνότητα της φλεβικής θρόμβωσης εξαρτάται από το σημείο εμφάνισης. Αν για παράδειγμα συμβεί στον εγκέφαλο, τότε ασφαλώς πρόκειται για θρόμβωση απειλητική για τη ζωή του ασθενούς. Αν συμβεί σε επιφανειακή φλέβα του σκέλους τότε δεν αποτελεί απειλή, αρκεί βέβαια να σταματήσει το φαινόμενο με φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση θρόμβωσης προκαλούνται συμπτώματα (πόνος, πρήξιμο, ερυθρότητα), τα οποία διαρκούν για αρκετό καιρό, άρα ταλαιπωρούν τον ασθενή και τραυματίζουν την ποιότητα ζωής τους.
Mε κεντρικό μήνυμα «έχε πάντα τα μάτια σου ΑΝΟΙΧΤΑ στη ΘΡΟΜΒΩΣΗ» η παγκόσμια εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του γενικού πληθυσμού για τη θρόμβωση υπογραμμίζει τη σημασία της έγκαιρης αναγνώρισης των ύποπτων συμπτωμάτων. Τι θα πρέπει λοιπόν, να «θορυβήσει» τον ασθενή, ώστε να επισκεφθεί το ιατρείο του ειδικού;
Η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι ιδιαιτέρως απαραίτητη. Οι συχνότερες θρομβώσεις αφορούν τα κάτω άκρα, επομένως οι άνθρωποι οφείλουν να γνωρίζουν ότι ένα πρησμένο πόδι με ερυθρότητα μπορεί να είναι θρόμβωση, αν μάλιστα προϋπάρχουν κιρσοί ή πρόσφατος τραυματισμός τοπικά ή τσίμπημα εντόμου. Οι ασθενείς πρέπει πάντα να σκέφτονται την θρόμβωση και να μην κάνουν αυτοδιάγνωση χωρίς την προσφυγή σε ιατρική βοήθεια. Συχνά, μας επισκέπτονται ασθενείς με παραμελημένες και με επιπλοκές θρομβώσεις, επειδή ο ασθενής θεώρησε ότι ήταν ένα άνευ σημασίας τσίμπημα εντόμου, ή ότι ήταν ένα στραμπούληγμα ή ο,τιδήποτε άλλο. Η καθυστέρηση μιας θρόμβωσης να διαγνωσθεί και να θεραπευθεί είναι ικανή συνθήκη σοβαρών και απειλητικών επιπλοκών με κυριότερη την πνευμονική εμβολή, που αφορά απόσπαση θρόμβου από το πόδι και ενσφήνωση στον πνεύμονα.
Υπάρχουν κατηγορίες ασθενών που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης θρόμβωσης;
Υπάρχουν ασθενείς οι οποίοι έχουν ισχυρές προϋποθέσεις πρόκλησης μιας αυτόματης θρόμβωσης. Πρόκειται για τους ασθενείς με κακοήθη νεόπλασμα, δηλαδή οι καρκινοπαθείς. Η ύπαρξη καρκίνου ακόμα και σε πολύ αρχικό στάδιο είναι αιτία πρόκλησης θρόμβωσης, της οποίας ο μηχανισμός είναι οι βιοχημικές και ανοσολογικές διαταραχές που προκαλεί ο όγκος στον οργανισμό. Υπάρχουν δε πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες ο καρκίνος διαγιγνώσκεται από την πρόκληση θρόμβωσης, διότι αν δεν υπάρχουν άλλες ορατές αιτίες για θρόμβωση υποψιαζόμαστε έναν αρχόμενο καρκίνο, τον αναζητάμε με εξετάσεις και τον ανακαλύπτουμε. Αυτές οι άλλες αιτίες θρόμβωσης είναι: η παχυσαρκία, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από σχετική ακινησία, η καθιστική ζωή, η λήψη οιστρογόνων στις γυναίκες ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με κάπνισμα, οι μεγάλες χειρουργικές επεμβάσεις με παρατεταμένη νοσηλεία, τοπικοί τραυματισμοί, φλεγμονές ιδιαίτερα μετά από δάγκωμα ζώου ή τσίμπημα εντόμου, η εγκυμοσύνη όταν συνοδεύεται από φλεβική ανεπάρκεια και βέβαια, οι κιρσοί στα πόδια.
Από μελέτες διαπιστώθηκε ότι μια μερίδα ασθενών που θα νοσήσει με Covid-19 διατρέχει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δυνητικά θανατηφόρων θρόμβων αίματος. Μπορούμε εκ των προτέρων να ταυτοποιήσουμε αυτούς τους ασθενείς και ποια είναι η θεραπευτική προσέγγιση που εφαρμόζεται στην περίπτωσή τους;
Είναι πλέον αποδεκτό από την επιστημονική κοινότητα ότι η νόσηση από Covid 19 είναι αιτία θρομβοεμβολικών επεισοδίων και μάλιστα θανατηφόρων επειδή περιλαμβάνουν πνευμονική εμβολή. Η ταυτοποίηση είναι δύσκολη και σίγουρα περιλαμβάνει στην ομάδα κινδύνου όσους πάσχουν από θρομβοφιλία, ιδιαίτερα όταν είναι αποτέλεσμα γονιδιακής ανωμαλίας. Ωστόσο, αναφέρονται και περιστατικά χωρίς υπόστρωμα θρομβοφιλίας. Δυστυχώς, ακόμα δεν είμαστε σίγουροι ότι η προληπτική λήψη αντιπηκτικών ανατρέπει την πιθανότητα θρόμβωσης, όταν νοσεί κάποιος από Covid που αν και είναι πάρα πολύ μικρή, ωστόσο υπάρχει.
Ποια είναι τα εργαλεία που διαθέτουν σήμερα οι αγγειοχειρουργοί για τη διάγνωση της θρόμβωσης;
Καταρχήν η κλινική εξέταση η οποία θέτει την υποψία και τροχοδρομεί τις αναγκαίες απεικονιστικές εξετάσεις. Επίσης το doppler σε επίπεδο ιατρείου που ανιχνεύει ροές και στροβιλισμούς αίματος. Επί υπάρχουσας θρόμβωσης ακόμα και επιφανειακής επιβάλλεται το triplex φλεβών για διερεύνηση όλων των φλεβών, επιπολής και εν τω βάθει, για ύπαρξη θρόμβου. Επί εκτεταμένης θρόμβωσης επιβάλλεται η διερεύνηση των πνευμόνων για πιθανή πνευμονική εμβολή, η οποία διαφοροποιεί τη θεραπεία.
Τι περιλαμβάνει η θεραπευτική προσέγγιση της νόσου;
Η θεραπεία περιλαμβάνει α) αντιπηκτική αγωγή άμεσα με βραδείας απορρόφησης αντιπηκτικά σε 12ωρη ή 24ωρη βάση β) αντιπηκτικά από το στόμα για 3-12 μήνες ανάλογα με τη βαρύτητα του θρόμβου, γ) φλεβοτονωτικά φάρμακα για υποβοήθηση της φλεβικής κυκλοφορίας, δ) οδηγίες τρόπου ζωής: ελαστικές κάλτσες, ξεκούραση με τα άκρα σε αντίρροπη θέση, βάδιση πολύ μετά το πρώτο 20 ήμερο κ.λπ.
Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση καλέστε στο 693 747 4174. Ο Κωνσταντίνος Μαρκόπουλος, Θωρακοχειρουργός – Αγγειοχειρουργός και Διευθυντής Κλινικής Ιατρικού Κέντρου Ψυχικού είναι στη διάθεσή σας για κάθε συμβουλή και χρήσιμη οδηγία. Εναλλακτικά επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.drmarkopoulos.gr.
