Μικρογονιμοποίηση – IntraCytoplasmic Sperm Injection (ICSI)
Είναι μια μικροεπεμβατική μέθοδος στο ωάριο, κάτω από ένα πολύ ισχυρό μικροσκόπιο. Κατ’αυτήν ανοί-γεται μία οπή στη διαφανή ζώνη του ωαρίου (περίβλημα ωαρίου) και με τη βοήθεια μιας μικροπιπέτας ένα μόνο σπερματοζωάριο εισέρχεται στο ωάριο. Η τεχνική της μικρογονιμοποίησης προτείνεται κατά κανόνα όταν:
• Υπάρχει σοβαρή ανδρική υπογονιμότητα, δηλαδή σε περιπτώσεις έντονης ολιγοασθενοσπερμίας (το σπέρμα περιέχει λίγα κινητά σπερματοζωάρια μετά την επεξεργασία).
• Τα σπερματοζωάρια δεν έχουν ακρόσωμα (τμήμα του κεφαλιού) και κατά συνέπεια δεν έχουν τα κατάλληλα ένζυμα για να διεισδύσουν στο ωάριο και να επιτύχουν γονιμοποίηση.
• Τα σπερματοζωάρια εμφανίζουν εκτεταμένες συγκολλήσεις (τα σπερματοζωάρια ενώνονται μεταξύ τους με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η κινητικότητά τους).
• Έχουν προηγηθεί αποτυχημένες προσπάθειες με τη συμβατική εξωσωματική γονιμοποίηση IVF στις οποίες παρατηρήθηκε χαμηλό ποσοστό γονιμοποίησης.
• Τα ωάρια έχουν διαφανή ζώνη πιο παχιά και σκληρή από το φυσιολογικό, γεγονός που εμποδίζει τη διείσδυση των σπερματοζωαρίων.
Βιοψία Όρχεων
Η τεχνική μπορεί να εφαρμοστεί και με σπερματοζωάρια που μπορούν να βρεθούν μετά από βιοψία όρχεων.
Η βιοψία γίνεται σε περιπτώσεις αζωοσπερμίας (δεν υπάρχουν σπερματοζωάρια κατά την εκσπερμάτιση) που οφείλεται:
α)σε απόφραξη του σπερματικού πόρου-επιδιδυμίδας ή εκσπερματικών σωληναρίων, η οποία χαρακτηρίζεται σαν αποφρακτική αζωοσπερμία
β)σε ελαττωμένη ή μηδενική παραγωγή σπερματοζωαρίων από τους όρχεις, όπως σε περιπτώσεις ορχικής ανεπάρκειας λόγω τραυματισμού, ακτινοβολίας των όρχεων, χημειοθεραπείας, κρυψορχίας που θεραπεύτηκε σε μεγάλη ηλικία
γ)σε συγγενείς αιτίες ή χρωματοσωμιακές διαταραχές που χαρακτηρίζονται σαν εκκριτική αζωσπερμία.
Η λήψη του σπέρματος γίνεται, είτε με μια μικρή τομή στον όρχι (MESA/ TESE), είτε διαδερμικά με λεπτή βελόνα κάτω από τοπική ή ενδοφλέβια αναισθησία από την επιδιδυμίδα ή από τον όρχι (PESA/TESA). Τα σπερματοζωάρια που λαμβάνονται με αυτό τον τρόπο, αλλά και αυτά που βρίσκονται σε δείγματα εκσπερ-μάτισης ασθενών με σοβαρή ολιγοασθενοτερατοζωοσπερμία, υφίστανται μια διαδικασία καθαρισμού και χρησιμοποιούνται με τη τεχνική της ICSI για την επίτευξη γονιμοποίησης.
Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται από ειδικό γιατρό ουρολόγο και γίνεται με αναλγησία-μέθη. Για το λόγο αυτό, οι άντρες που πρόκειται να υποβληθούν σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να είναι νηστικοί από τα μεσάνυχτα της προηγούμενης ημέρας. Επιπλέον την ημέρα της βιοψίας πρέπει να βρίσκονται στη μονά-δα τουλάχιστον μια ώρα νωρίτερα από την προγραμματισμένη, προκειμένου να κάνουν ένα καρδιογράφημα και να συζητήσουν με τον ειδικό αναισθησιολόγο, αναφέροντάς του προηγούμενες επεμβάσεις, αλλεργίες, χρήση φαρμάκων και προβλήματα υγείας.
Τέλος η βιοψία μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε την ημέρα της ωοληψίας είτε μια ημέρα νωρίτερα. Εάν η βιοψία για διαγνωστικούς λόγους έχει προηγηθεί της ωοληψίας δηλαδή για να ελέγξουμε εάν υπάρχουν σπερματοζωάρια, τότε στην περίπτωση αυτή τα σπερματοζωάρια καταψύχονται για να χρησιμοποιηθούν την ημέρα της ωοληψίας. Η επεξεργασία του δείγματος της βιοψίας γίνεται με τον κλασικό τρόπο επεξερ-γασίας σπέρματος που έχουμε ήδη αναφέρει. Αν η βιοψία είναι αρνητική τότε η χρήση σπέρματος τρίτου δότη αποτελεί εναλλακτική λύση γι’αυτά τα ζευγάρια.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω δεδομένα, η θεραπεία του υπογόνιμου άνδρα, είναι εφικτή σε ποσοστό πάνω από 90% και μόνο σε πολύ ειδικές περιπτώσεις είναι αδύνατη η ανεύρεση και η χρησιμοποίηση σπερμα-τοζωαρίων για την επίτευξη κλινικής κύησης.
Θάνος Παράσχος, μαιευτήρας- γυναικολόγος
