Η ψείρα, το πιο σημαντικό παράσιτο του ανθρώπινου σώματος, μπήκε στο μικροσκόπιο μιας διεθνούς κοινοπραξίας ερευνητών, που μετά από χρόνια προσπαθειών κατάφεραν να αποκωδικοποιήσουν τα γενετικά της μυστικά. Η εξέλιξη αυτή μπορεί στο μέλλον να συμβάλλει στην απαλλαγή από το αιμοβόρο αυτό παράσιτο.
Η ανάγνωση των γενετικών αλληλουχιών αποκάλυψε ότι η ψείρα έχει το μικρότερο DNA από κάθε άλλο έντομο, του οποίου έχει διαβαστεί το γονιδίωμα μέχρι σήμερα. Επίσης, έχει πολύ λίγα γονίδια που σχετίζονται με την αντίληψη του φωτός, τις οσμές και τη γεύση. Ο επί 70 εκατ. χρόνια παρασιτικός συνοδός του ανθρώπου μπορεί να επιβιώσει μόνο συμβιωτικά με τον άνθρωπο και πεθαίνει, αν ζήσει για καιρό μακριά από το ανθρώπινο σώμα. Από τη στιγμή που η ψείρα γεννιέται και βγαίνει από το αυγό της, κρυμμένη συνήθως σε ρούχα, το μόνο πράγμα που κάνει, είναι να ρουφάει αίμα.
«Η οικολογία της ψείρας είναι πολύ απλή. Ζει είτε στις τρίχες σας είτε στα ρούχα σας και τρώει μόνο ένα πράγμα: αίμα. Έτσι, τα περισσότερα από τα γονίδιά της που σχετίζονται με τις αισθήσεις της ή με την ανταπόκρισή της στο περιβάλλον είναι πολύ μειωμένα» δήλωσε ο συντονιστής της έρευνας, καθηγητής εντομολογίας του πανεπιστημίου του Ιλινόις, Μπάρι Πίντετριχ.
Η ψείρα-ξενιστής του ανθρώπινου σώματος είναι σημαντικός φορέας διαφόρων ασθενειών που πλήττουν τον άνθρωπο, όπως ο επιδημικός τύφος και ο «πυρετός των χαρακωμάτων», ενώ έχει κατηγορηθεί ότι συνέβαλε στην εξάπλωση της βουβωνικής πανώλης, λόγω ενός μικροσκοπικού μικροβίου που ζει μέσα της και παράγει μια θρεπτική ουσία συγγενική με τη βιταμίνη Β5, που βοηθά στην επιβίωση της ψείρας (χωρίς το βακτήριο, η ψείρα πεθαίνει). Η έρευνα των επιστημόνων κατάφερε να διαβάσει το γονιδίωμα και αυτού του βακτηρίου, κάτι που θα συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση της συνεξέλιξης και συμβίωσης ανάμεσα στον άνθρωπο, την ψείρα-παράσιτο και το βακτήριο.
Η ψείρα του σώματος είναι ελαφρώς διαφορετική από την πιο κοινή ψείρα του κεφαλιού, που επίσης πίνει αίμα, αλλά προτιμά για διαβίωση τα ανθρώπινα μαλλιά, κυρίως των παιδιών! Αν και τα δύο είδη ψειρών είναι στενοί συγγενείς, η ψείρα του κεφαλιού δεν μεταφέρει επικίνδυνες ασθένειες, όπως κάνει η πιο επιβλαβής ψείρα του σώματος. Ο φόβος των επιστημόνων είναι η μετάλλαξη της πιο αθώας ψείρας του κεφαλιού, ώστε να μεταδίδει κι εκείνη επικίνδυνες αρρώστιες. Ενώ η ψείρα του κεφαλιού δεν κάνει… ταξικές διακρίσεις, η ψείρα του σώματος τείνει να εμφανίζεται από το πουθενά στις χώρες όπου υπάρχει πόλεμος ή σοβαρή οικονομική κρίση -και την κάνει ακόμα χειρότερη.
