Η βαριατρική ή μεταβολική χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική σε βάθος χρόνου για τον έλεγχο του διαβήτη τύπου 2, ιδίως στους παχύσαρκους ασθενείς, από ό,τι η συμβατική αντιδιαβητική θεραπεία, σύμφωνα με μια νέα βρετανο-ιταλική επιστημονική έρευνα.

Η επέμβαση προστατεύει από τον διαβήτη τόσο επειδή μειώνει το πάχος του ασθενούς, όσο και επειδή βελτιώνει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το γαστρεντερικό σύστημά του.

Οι ερευνητές του King’s College του Λονδίνου και του Καθολικού Πανεπιστημίου της Ρώμης, με επικεφαλής τον καθηγητή Φραντσέσκο Ρουμπίνο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet», παρακολούθησαν μια ομάδα 60 παχύσαρκων διαβητικών ασθενών ηλικίας 30 έως 60 ετών με δείκτη σωματικής μάζας πάνω από 35.

Οι ασθενείς χωρίσθηκαν τυχαία σε τρεις υπο-ομάδες των 20 ατόμων η καθεμία και ακολούθησαν διαφορετική αντιδιαβητική θεραπεία: είτε συμβατική, είτε γαστρικό «μπάι-πας», είτε χολοπαγκρεατική εκτροπή. Στο γαστρικό «μπάι-πας» γίνεται σμίκρυνση του στομαχιού και δημιουργία παρακαμπτήριας διαδρομής στο άνω τμήμα του λεπτού εντέρου, ενώ στη χολοπαγκρεατική εκτροπή το «μπάι-πας» του εντέρου είναι πιο εκτεταμένο.

Έπειτα από πέντε χρόνια αξιολογήθηκε πόσο αποτελεσματική είχε υπάρξει καθεμία από τις τρεις μεθόδους, όσον αφορά στον έλεγχο του διαβήτη τύπου 2, με βάση μια σειρά από δείκτες για κάθε ασθενή. Από τους συνολικά 40 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε μία από τις δύο χειρουργικές επεμβάσεις, σχεδόν οι μισοί (19) εμφάνιζαν πλήρη ύφεση του διαβήτη (με πτώση του σακχάρου στο αίμα σε μη διαβητικά επίπεδα), έναντι κανενός ασθενούς που είχε ακολουθήσει την κλασική αντιδιαβητική θεραπεία.

Οι χειρουργημένοι ασθενείς είχαν χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα τους, σε σχέση με όσους δεν είχαν κάνει επέμβαση και συνέχισαν το κλασικό θεραπευτικό σχήμα (φάρμακα και δίαιτα). Επίσης, οι πρώτοι, καθ’ όλη την πενταετία, χρειάστηκε να πάρουν πολύ λιγότερα αντιδιαβητικά και καρδιαγγειακά φάρμακα. Γενικότερα, η ποιότητα ζωής ήταν καλύτερη για όσους είχαν χειρουργηθεί.
Δεν υπήρξαν σημαντικές μακροπρόθεσμες επιπλοκές λόγω της βαριατρικής επέμβασης. Η χολοπαγκρεατική εκτροπή εμφάνισε καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με το γαστρικό «μπάι-πας» ύστερα από πέντε έτη (67% έναντι 37% στην ύφεση του διαβήτη), όμως το γαστρικό «μπάι-πας» είχε σε γενικές γραμμές ως συνέπεια καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ασθενείς.

Οι μισοί από τους χειρουργημένους ασθενείς, μετά την αρχική ύφεση του διαβήτη στην πενταετία, εμφάνισαν στη συνέχεια μια ήπια υπεργλυκαιμία. Γι’ αυτό οι επιστήμονες επεσήμαναν πως όλοι οι ασθενείς, μετά τη βαριατρική επέμβαση, θα πρέπει να συνεχίσουν να παρακολουθούν το σάκχαρό τους. Όμως όλοι οι χειρουργημένοι ασθενείς μπορούσαν να έχουν υπό πλήρη έλεγχο το σάκχαρό τους μόνο με δίαιτα ή με χάπια μετφορμίνης, χωρίς την ανάγκη να καταφύγουν σε χορήγηση ινσουλίνης.

«Η ικανότητα της χειρουργικής επέμβασης να μειώνει την ανάγκη για ινσουλίνη και για άλλα φάρμακα δείχνει ότι αποτελεί μια αποτελεσματική από άποψη κόστους θεραπευτική προσέγγιση για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2» δήλωσε ο Ρουμπίνο.

Όμως, λόγω του μικρού δείγματος ασθενών της έρευνας, οι ερευνητές επεσήμαναν πως δεν είναι δυνατό ακόμη να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα κατά πόσο η βαριατρική χειρουργική μπορεί να μειώσει τις επιπλοκές του διαβήτη (εμφράγματα, εγκεφαλικά, νεφροπάθεια κ.ά.) και, κατά συνέπεια, τους πρόωρους θανάτους. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, τότε αναμένεται η βαριατρική χειρουργική να γίνει πολύ πιο δημοφιλής από ό,τι σήμερα.