Με γοργούς ρυθμούς η μετάλλαξη «Όμικρον» χτυπά την πόρτα και επικρατεί σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και όχι μόνο, σε σχέση με τα άλλα στελέχη του κορωνοϊού, όπως για παράδειγμα το βασικό στέλεχος και η παραλλαγή «Δέλτα».
Δεν έχουν περάσει παρά μόλις λίγες ημέρες από την 25η Νοεμβρίου, όταν επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι έχουν εντοπίσει στην Αφρική μια νέα παραλλαγή του κορωνοϊού η οποία προκαλεί ανησυχία επειδή φέρει υπερβολικά μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων.
Το στέλεχος που ξεκίνησε από τη μακρινή Μποτσουάνα, απ’ όπου τις πρώτες ημέρες πήρε το όνομά του, μέχρι τον χαρακτηρισμό από τους αρμόδιους Οργανισμούς ως B.1.1.529 και στη συνέχεια το βάπτισμα ως «Όμικρον», δεν περιορίστηκε παρά τα όποια περιοριστικά μέτρα και αν επιβλήθηκαν για τις μετακινήσεις πολιτών από τις χώρες της Νοτίου Αφρικής, γιατί απ’ ό,τι φαίνεται είχε ήδη ξεφύγει προτού γίνει αντιληπτή.
Ξεπέρασε τα 1.000 περιστατικά σε μία ημέρα στη Δανία
Για παράδειγμα, στη Δανία η εξάπλωση της νέας παραλλαγής είναι ραγδαία. Μόλις δύο εβδομάδες αφότου εντοπίστηκε το πρώτο περιστατικό, στις 28 Νοεμβρίου, την Τρίτη 14 Δεκεμβρίου ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά 1.000 περιστατικά της παραλλαγής «Όμικρον» μέσα σε μία ημέρα. Οι Αρχές εκτιμούν ότι το στέλεχος αυτό θα επικρατήσει στην Κοπεγχάγη εντός της εβδομάδας.
Σημειώνεται ότι η Δανία βρίσκεται στην πρωτοπορία όσον αφορά τον αριθμό τεστ αλλά και την αλληλούχιση του γονιδιώματος για τον εντοπισμό των παραλλαγών. Μέχρι στιγμής κατέγραψε συνολικά 4.535 περιστατικά της «Όμικρον», εκ των οποίων τα 1.098 τις τελευταίες 24 ώρες, σύμφωνα με τον απολογισμό της Υπηρεσίας Ελέγχου Μολυσματικών Ασθενειών (SSI).
Ο αριθμός των περιστατικών διπλασιάζεται κάθε δύο με τρεις ημέρες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Τα περισσότερα (περίπου 2.700) εντοπίστηκαν στην Κοπεγχάγη και στα περίχωρά της. Η SSI προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι η νέα παραλλαγή «Όμικρον» θα αντικαταστήσει τη «Δέλτα» και θα γίνει η κυρίαρχη στη χώρα.
Στη Βρετανία ο πρώτος νεκρός της μετάλλαξης «Όμικρον»
Κατά τη διάρκεια επίσκεψης σε εμβολιαστικό κέντρο κοντά στο Πάντινγκτον στο Δυτικό Λονδίνο, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε: «Δυστυχώς ναι, η μετάλλαξη Όμικρον οδηγεί σε νοσηλείες και δυστυχώς τουλάχιστον ένας ασθενής έχει επιβεβαιωθεί πως πέθανε από τη μετάλλαξη αυτή».
Και συνέχισε: «Επομένως, πιστεύω ότι η ιδέα πως αυτή η μετάλλαξη είναι κατά κάποιον τρόπο μια πιο ήπια εκδοχή του ιού νομίζω ότι είναι κάτι που πρέπει να σκεφτόμαστε από τη μία πλευρά, και από την άλλη να αναγνωρίσουμε τον απόλυτο ρυθμό με τον οποίο εξαπλώνεται στον πληθυσμό. Επομένως, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι οι αναμνηστικές δόσεις του εμβολίου».
Όσον αφορά το Λονδίνο, σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Υγείας της Βρετανίας, Σατζίντ Τζάβιντ, η παραλλαγή «Όμικρον» μεταδίδεται ταχύτατα και αναμένεται ότι θα γίνει η επικρατούσα στο Λονδίνο μέσα στις επόμενες 48 ώρες. «Καμία άλλη παραλλαγή της Covid-19 δεν εξαπλώθηκε τόσο γρήγορα», επισήμανε ο υπουργός μιλώντας στο Κοινοβούλιο.
«Η Όμικρον αντιστοιχεί στο 20% των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί στην Αγγλία, αλλά ήδη την είδαμε να αυξάνεται σε πάνω από 44% των κρουσμάτων στο Λονδίνο και αναμένουμε ότι θα γίνει η επικρατούσα παραλλαγή στην πρωτεύουσα μέσα στις επόμενες 48 ώρες», εξήγησε.
Η στάση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας
Ο ΠΟΥ δεν γνωρίζει προσώρας -ελλείψει επαρκών δεδομένων- αν αυτός ο αυξημένος ρυθμός μετάδοσης σε πληθυσμούς με υψηλή ανοσία προκύπτει γιατί πράγματι η Όμικρον «διαφεύγει την ανοσία, επωφελείται από μια εγγενή μεγαλύτερη μεταδοτικότητα ή αν πρόκειται για έναν συνδυασμό των δύο». Ο Οργανισμός προβλέπει ωστόσο πως «είναι πιθανόν η Όμικρον να ξεπεράσει τη Δέλτα σε τόπους όπου υπάρχει μετάδοση στην κοινότητα».
Τα δεδομένα δεν είναι ακόμη αρκετά ούτε για να προσδιοριστεί ο βαθμός σοβαρότητας της ασθένειας που προκαλείται από την «Όμικρον», ακόμα κι αν προσώρας τα συμπτώματα μοιάζουν «ελαφρά έως μέτρια» τόσο στη νότια περιοχή της Αφρικής, όπου εντοπίστηκε, όσο και στην Ευρώπη.
Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων
Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι της συμπτωματικής λοίμωξης Covid-19 που προκαλεί η νέα παραλλαγή «Όμικρον» του κορωνοϊού είναι πιθανότατα αρκετά χαμηλότερη απ’ ό,τι έναντι των προηγούμενων παραλλαγών, όμως τα εμβόλια συνεχίζουν να παρέχουν σημαντική προστασία έναντι του κινδύνου σοβαρής νόσησης, ιδίως εφόσον κάποιος κάνει τρίτη δόση. Αυτό εκτιμά νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, σύμφωνα με την οποία, αν δεν γίνουν μαζικά ενισχυτικές δόσεις, υπάρχει κίνδυνος να αυξηθούν στο μέλλον τα περιστατικά και οι εισαγωγές στα νοσοκομεία.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, οι οποίοι έκαναν τη σχετική προδημοσίευση στο medRxiv (δεν έχουν κάνει ακόμη δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό), σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, ανέπτυξαν υπολογιστικά μοντέλα που αφενός ενσωματώνουν δεδομένα για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι στη Δέλτα και στις άλλες παλαιότερες παραλλαγές, αφετέρου λαμβάνουν υπόψη τα πρώτα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου των Pfizer/BioNTech κατά της «Όμικρον». Οι εκτιμήσεις σχετικά με την ανοσοδιαφυγή βασίζονται στα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων και κατά πόσον αυτά μειώνονται με το πέρασμα του χρόνου και απέναντι στις διαφορετικές παραλλαγές του κορονοϊού.
Τα μοντέλα εκτιμούν ότι, μετά από δύο δόσεις mRNA εμβολίου, η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στο να αποτρέψει τη νόσο Covid-19 με συμπτώματα είναι περίπου μόνο 30%, έναντι 87% όσον αφορά τη Δέλτα. Αν μάλιστα έχουν περάσει πάνω από τέσσερις μήνες από τη δεύτερη δόση, τότε η προστασία από δύο δόσεις εμβολίων έναντι της συμπτωματικής λοίμωξης «ουσιαστικά εξαφανίζεται». Όμως οι ενισχυτικές-αναμνηστικές δόσεις αποκαθιστούν εν μέρει την προστασία περίπου στο 48%, «που είναι παρόμοια με την προστασία 43% που έχουν έναντι της Δέλτα οι εμβολιασμένοι με εξασθενημένη ανοσία», σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνητή καθηγητή Μαρμ Κιλπάτρικ.
Ευτυχώς, σύμφωνα με τον ίδιο, «είναι σημαντικό πως η προστασία έναντι της σοβαρής νόσου (λόγω Όμικρον) είναι πολύ υψηλότερη. Εκτιμούμε ότι είναι 86% σε περίπτωση που έχει πρόσφατα κάποιος κάνει δεύτερη δόση εμβολίου mRNA, 67% αν έχει περάσει καιρός και η ανοσία του έχει εξασθενήσει, και 91% μετά την τρίτη ενισχυτική δόση».
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι, στην περίπτωση της «Όμικρον», «η αποτελεσματικότητα των εμβολίων (δύο δόσεις) έναντι της σοβαρής νόσου μειώνεται σημαντικά για τα άτομα με εξασθενημένη πια ανοσία, ενώ η προστασία έναντι της λοίμωξης, της συμπτωματικής νόσου και της μετάδοσης (του ιού) σχεδόν εξαλείφεται. Όμως οι τρίτες δόσεις βελτιώνουν σημαντικά αυτές τις μειώσεις, αν και αποκαθιστούν την προστασία απλώς στα επίπεδα ισοδύναμα με εκείνα της προστασίας των ατόμων με εξασθενημένη ανοσία έναντι της παραλλαγής Δέλτα. Συνεπώς, η εισβολή της Όμικρον είναι πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα εξάπλωση των λοιμώξεων και σημαντική αύξηση των νοσηλειών, εκτός και αν υπάρξει ενίσχυση της ανοσίας με ευρεία χορήγηση ενισχυτικών δόσεων».
Το Ινστιτούτο Γκαμαλέι τροποποίησε το εμβόλιο Sputnik-V για την παραλλαγή «Όμικρον»
Το Εθνικό ερευνητικό κέντρο επιδημιολογίας και μικροβιολογίας Γκαμαλέι έχει ήδη κάνει μια τροποποίηση του εμβολίου Sputnik-V κατά της παραλλαγής «Όμικρον», η οποία βρίσκεται στην πρώτη φάση των κλινικών δοκιμών, δήλωσε ο διευθυντής του, Αλεξάντρ Γκίντσμπουργκ, μιλώντας στο τηλεοπτικό κανάλι «Ρωσία -24».
«Προς το παρόν δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η Όμικρον θα εκτοπίσει την παραλλαγή Δέλτα. Ενδεχομένως το εμβόλιο θα πρέπει να είναι σε δύο δόσεις ώστε να προστατεύει και από την παραλλαγή του στελέχους Δέλτα και από την παραλλαγή του στελέχους Όμικρον» δήλωσε ο Γκίντσμπουργκ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πρώτα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου Sputnik-V κατά της παραλλαγής Όμικρον ενδεχομένως να υπάρχουν την επόμενη εβδομάδα.
Εάν η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά της εν λόγω παραλλαγής είναι κατά δύο με έξι φορές χαμηλότερη απ’ ό,τι κατά του στελέχους της Ουχάν, τότε δεν θα χρειαστεί να τροποποιηθεί το σκεύασμα του εμβολίου, δήλωσε ο Γκίντσμπουργκ.
«Επί ποδός» οι Αρχές για τα Χριστούγεννα
Εν όψει των Χριστουγέννων, τα κράτη επαναφέρουν τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα και επιταχύνουν τους εμβολιασμούς προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη νέα παραλλαγή του ιού, ακολουθώντας τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που εφιστά την προσοχή των πολιτών ώστε να μην εφησυχάζουν και, παράλληλα, προτρέπει να πραγματοποιήσουν και την αναμνηστική δόση, για να ανασχεθεί η επικράτηση της νέας παραλλαγής.
Ολλανδία: Παράταση των μέτρων έως τις 14 Ιανουαρίου
Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε ανακοίνωσε ότι τα δημοτικά σχολεία θα κλείσουν από την επόμενη εβδομάδα, ενώ τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αναχαίτιση της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού θα παραταθούν μέχρι τις 14 Ιανουαρίου, λόγω της παραλλαγής «Όμικρον». Τα σχολεία θα κλείσουν στις 20 Δεκεμβρίου, δηλαδή μία εβδομάδα πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Η ταχύτατη εξάπλωση της Όμικρον, που αποτελεί περίπου το 1% των νέων κρουσμάτων στη χώρα, «είναι αιτία ανησυχίας» αλλά και «λόγος για να είμαστε προσεκτικοί», ανέφερε ο Ρούτε στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε οδυνηρή αναγκαιότητα το ότι για δεύτερη φορά οι παππούδες δεν θα μπορέσουν φέτος να αγκαλιάσουν τα εγγόνια τους κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. «Προφανώς, δεν είναι το χαρμόσυνο μήνυμα που περιμέναμε εν αναμονή των Χριστουγέννων. Αλλά δεν αποτελεί έκπληξη. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις ανησυχητικές ενδείξεις της Όμικρον», τόνισε.
Ο υπουργός Υγείας, Χούγκο ντε Γιόνγκε, ανέφερε από την πλευρά του πως μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου όλοι οι ενήλικοι θα μπορούν να κάνουν την αναμνηστική δόση του εμβολίου για να βελτιωθεί το επίπεδο ανοσοποίησης.
Μέχρι τις 14 Ιανουαρίου θα παραταθούν τα άλλα μέτρα που ισχύουν από τις 28 Νοεμβρίου: το κλείσιμο των εστιατορίων, των μπαρ, των μη απολύτως αναγκαίων καταστημάτων και άλλων δημόσιων χώρων από τις 5 το απόγευμα μέχρι τις 5 τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας, η οργάνωση αθλητικών αγώνων χωρίς θεατές και η προτροπή να εργάζονται όσοι μπορούν από το σπίτι τους. Οι πολίτες δεν μπορούν να δέχονται στα σπίτια τους πάνω από τέσσερις προσκεκλημένους.
Οι μολύνσεις μειώθηκαν, από τα επίπεδα-ρεκόρ που καταγράφονταν, μετά την επιβολή λοκντάουν τη νύχτα, όμως παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα, γύρω στις 85 ανά 100.000 κατοίκους. Ο αριθμός των νοσηλευομένων σε όλη τη χώρα είναι επίσης υψηλός και τα νοσοκομεία ανέβαλαν για εβδομάδες τις μη επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις, ώστε να ελευθερωθούν κλίνες στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
Επειδή οι μολύνσεις παραμένουν σε υψηλό επίπεδο μεταξύ των μικρών παιδιών, οι ειδικοί συμβούλευσαν την κυβέρνηση να κλείσει τα σχολεία μία εβδομάδα νωρίτερα.
Ιταλία: Παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης έως την 31η Μαρτίου
Η ιταλική κυβέρνηση ενέκρινε την παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 31 Μαρτίου για την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού. Παράλληλα, με απόφαση του Ιταλού υπουργού Υγείας, Ρομπέρτο Σπεράντσα, επιβάλλεται καραντίνα πέντε ημερών στους μη εμβολιασμένους πολίτες που φθάνουν στην Ιταλία από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για όποιον έχει εμβολιαστεί, θα είναι αρκετό να φέρει μαζί του αρνητικό διαγνωστικό τεστ.
Από την Τετάρτη, δε, μπαίνει σε ισχύ ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για αστυνομικούς, καραμπινιέρους, μέλη του στρατού, εκπαιδευτικούς και διοικητικό προσωπικό που εργάζεται σε νοσοκομεία και σε οίκους ευγηρίας. Στα μέλη των σωμάτων ασφαλείας που δεν θα δεχθούν να εμβολιαστούν, θα διακοπεί η καταβολή του μισθού και θα ζητηθεί να παραδώσουν προσωρινά το όπλο τους, τις χειροπέδες, όπως και την επαγγελματική τους ταυτότητα.
Σε όποιον προσπαθήσει να συνεχίσει να εργάζεται και να αποφύγει τους ελέγχους θα επιβάλλεται πρόστιμο από 600 μέχρι 1.500 ευρώ. Για τους ανώτερους υπαλλήλους και τα στελέχη οι οποίοι θα αποδειχθεί ότι πραγματοποιούν ελλιπείς ελέγχους, το πρόστιμο θα κυμαίνεται από 400 μέχρι 1.000 ευρώ.
Σχετικά με τους εκπαιδευτικούς και το διοικητικό προσωπικό των σχολείων, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αφορά τόσο τους εργαζομένους στα δημόσια όσο και στα ιδιωτικά σχολεία.
