Ζήσης Ψάλλας
H αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας Angela Gutchess και οι συνεργάτες της δημοσίευσαν μια έρευνα στο περιοδικό Brain and Cognition, σύμφωνα με την οποία οι ηλικιωμένοι μπορούν να πιστέψουν πιο εύκολα στα ψέματά τους.
Στη μελέτη, μια ηλικιωμένη ομάδα, 60-92 ετών, αποδείχθηκε πολύ πιο πιθανό από ό, τι τα άτομα ηλικίας 18-24 ετών να δεχθούν ως αλήθεια ένα ψέμα που είχαν πει μία ώρα νωρίτερα.
Το ψέμα μπορεί να ενσωματωθεί στη μνήμη και να θεωρηθεί πραγματικό όσο η αλήθεια.
«Οι ηλικιωμένοι έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να διακρίνουν μεταξύ πραγματικού και φανταστικού», δήλωσε η Laura Paige, η οποία συμμετείχε στη μελέτη.
Η Paige είπε ότι τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η εκστόμιση ενός ψεύδους “ανακατεύει” τη μνήμη των ηλικιωμένων, και τελικά πιο δύσκολα θυμούνται τι πραγματικά συνέβη, κάτι που δίνει μεγαλύτερη “αξιοπιστία” στο ψέμα.
Μόλις οι ηλικιωμένοι δεσμευτούν σε ένα ψέμα μπορεί να αλλάζει η μνήμη τους και να θεωρήσουν ότι είναι αλήθεια, δήλωσε η Paige.
Στη μελέτη, 42 συμμετέχοντες, περίπου μισοί ηλικιωμένοι και μισοί 50άρηδες, έλαβαν μια φόρμα με 102 ερωτήσεις για το τι έκαναν την προηγούμενη μέρα. Τους ζητήθηκε να απαντήσουν σε ερωτήσεις όπως, “Πιέσατε το ξυπνητήρι σας;” και “Χρησιμοποιήσατε ένα πιρούνι για να φάτε το μεσημεριανό σας γεύμα;”
Ψέμα και μνήμη
Στις μισές ερωτήσεις, που επιλέχθηκαν τυχαία, οι ερευνητές είπαν στους συμμετέχοντες να απαντήσουν ψέμματα.
Σαράντα πέντε λεπτά αργότερα, οι ερωτηθέντες απάντησαν στο ίδιο ερωτηματολόγιο. Αυτή τη φορά τους είπαν να απαντήσουν ειλικρινά σε όλες τις ερωτήσεις.
Το κεντρικό ερευνητικό ερώτημα ήταν: Μήπως το ψέμα κάνει κάποιον να κολλήσει σ’ αυτό; Όταν οι συμμετέχοντες απαντούν ψέματα σε μια ερώτηση την πρώτη φορά, θυμούνται αργότερα την αλήθεια;
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι σε σύγκριση με την νεότερη ομάδα, οι ηλικιωμένοι ενήργησαν με τρόπο σαν να πίστεψαν στο ψέμα τους.
Σύμφωνα με την Paige, ένα ψέμα μπορεί να ενσωματωθεί στη μνήμη και να θεωρηθεί πραγματικό όσο η αλήθεια.
«Το ψέμα μεταβάλλει τη μνήμη», είπε η Paige. «Δημιουργεί μια νέα μνήμη για κάτι που δεν συνέβη».