Ζήσης Ψάλλας
Τα τελευταία χρόνια, ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών έχει υποστηρίξει την ιδέα ότι η νόσος Αλτσχάιμερ δεν είναι μόνο μια ασθένεια, αλλά είναι και μια μόλυνση. Οι ακριβείς μηχανισμοί αυτής της λοίμωξης είναι κάτι που οι ερευνητές προσπαθούν ακόμη να απομονώσουν.
Τώρα, οι επιστήμονες λένε ότι έχουν ενδείξεις ότι ένα βακτήριο βρίσκεται πίσω από τη νόσο Αλτσχάιμερ και προέρχεται από την ασθένεια των ούλων.
Σε μια νέα μελέτη με επικεφαλής τον Jan Potempa, μικροβιολόγο από το University of Louisville, οι ερευνητές αναφέρουν την ανακάλυψη του Porphyromonas gingivalis – του παθογόνου που βρίσκεται πίσω από τη χρόνια περιοδοντίτιδα – στους εγκεφάλους των νεκρών ασθενών με Αλτσχάιμερ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που συνδέονται οι δύο παράγοντες, αλλά οι ερευνητές προχώρησαν περισσότερο. Σε πειράματα σε ποντίκια, η στοματική μόλυνση με το παθογόνο οδήγησε στον αποικισμό του εγκεφάλου από τα βακτήρια, μαζί με την αυξημένη παραγωγή της βήτα αμυλοειδούς, της κολλώδους πρωτεΐνης που συνδέεται με το Αλτσχάιμερ.
Η ερευνητική ομάδα, δεν ισχυρίζεται ακόμα ότι έχει ανακαλύψει οριστικά στοιχεία για την αιτιώδη συνάφεια. Αλλά πιστεύει ότι υπάρχει μια ισχυρή γραμμή έρευνας γύρω από αυτό.
Οι μολυσματικοί παράγοντες έχουν εμπλακεί στην ανάπτυξη και εξέλιξη της νόσου προηγουμένως αλλά τα αποδεικτικά στοιχεία της αιτιώδους συνάφειας δεν ήταν πειστικά. Τώρα, για πρώτη φορά, υπάρχουν στέρεα στοιχεία που συνδέουν το ενδοκυτταρικό, Gram-αρνητικό παθογόνο P. gingivalis και την παθογένεση της νόσου.
Επιπλέον, η ομάδα εντόπισε τοξικά ένζυμα που ονομάζονται gingipains και εκκρίνονται από τα βακτήρια στους εγκεφάλους των ασθενών με Αλτσχάιμερ, τα οποία συσχετίζονται με δύο ξεχωριστούς δείκτες της νόσου: την πρωτεΐνη Ταυ και ένα πεπτίδιο που ονομάζεται ουμπικιτίνη (ubiquitin).
Η ερευνητική ομάδα ταυτοποίησε αυτά τα τοξικά gingipains και σε εγκεφάλους νεκρών που δεν είχαν ποτέ διαγνωστεί με Αλτσχάιμερ. Αυτό ενδεχομένως να υποδηλώνει ότι θα μπορούσαν να έχουν αναπτύξει τη νόσο αν είχαν ζήσει περισσότερο.
Τα ευρήματα αναφέρθηκαν στο περιοδικό Science Advances.