Ζήσης Ψάλλας
Όταν πρόκειται για την πρόληψη θρόμβων αίματος μετά από αντικατάσταση γόνατος, η ασπιρίνη μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με τα νεότερα και ακριβότερα αντιπηκτικά φάρμακα. Αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του κόστους φροντίδας για εκατομμύρια ανθρώπους που κάνουν τέτοιες εγχειρήσεις κάθε χρόνο, λένε οι ερευνητές του University of Michigan.
Μετά από μια χειρουργική επέμβαση στο γόνατο, υπάρχει κίνδυνος σχηματισμού θρόμβων στα πόδια ή στους πνεύμονες. Επομένως, είναι ρουτίνα για τους ασθενείς να παίρνουν φάρμακα για την πρόληψη του θρόμβου για κάποιο χρονικό διάστημα. Μερικοί γιατροί επιλέγουν ισχυρά αντιπηκτικά φάρμακα όπως η ηπαρίνη (Lovenox) και η ριβαροξαμπάνη (Xarelto), αλλά δεν έχει καταστεί σαφές εάν αυτά τα ακριβά φάρμακα λειτουργούν καλύτερα από τη φθηνή και εύκολα διαθέσιμη ασπιρίνη.
Σε διάστημα τριών μηνών, μόνο το 1,16% των ασθενών με ασπιρίνη ανέπτυξε σοβαρό θρόμβο αίματος έναντι 1,42% των ασθενών που πήραν αντιπηκτικά«Η ασπιρίνη από μόνη της μπορεί να προσφέρει παρόμοια προστασία σε σύγκριση με τις αντιπηκτικές θεραπείες» λέει ο Brian R. Hallstrom, MD, ορθοπεδικός χειρούργος και βοηθός καθηγητής για την ποιότητα και την ασφάλεια στο Τμήμα Ορθοπαιδικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν.
Ο Hallstrom είναι ο κύριος συγγραφέας της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο JAMA Surgery, όπου βρέθηκε ότι λίγοι ασθενείς ανέπτυξαν θρόμβο αίματος μετά από χειρουργική επέμβαση, ενώ οι ασθενείς με ασπιρίνη είχαν εξίσου καλά αποτελέσματα (αν όχι καλύτερα) με εκείνα των αντιπηκτικών.
Κατά τη διάρκεια της διετούς περιόδου της μελέτης από το 2013 έως το 2015, η χρήση ασπιρίνης αυξήθηκε από το 10% στο 50% μεταξύ των ασθενών που νοσηλεύονται από τους ορθοπεδικούς χειρουργούς στο Michigan Arthroplasty Registry Collaborative Quality Initiative, μια κρατική προσπάθεια που θέλει να προσφέρει στους ασθενείς την καλύτερη δυνατή ανάκαμψη μετά από αντικαταστάσεις ισχίου και γόνατος. Πιο πρόσφατα, η συνταγογράφηση της ασπιρίνης έχει αυξηθεί στο 70% μεταξύ των χειρουργών του Michigan.
Με βάση την εμπειρία 41.537 ασθενών του Michigan που υποβλήθηκαν σε αντικατάσταση γόνατος, η μελέτη μπορεί να προωθήσει περαιτέρω τη συζήτηση σχετικά με τη συνήθη χρήση της ασπιρίνης για την πρόληψη του θρόμβου.
Αποτελεσματική η ασπιρίνη
«Η μελέτη αφορά τον πραγματικό κόσμο και δείχνει τι συνέβη στο Μίτσιγκαν όταν η πλειοψηφία των χειρουργών στράφηκαν στην ασπιρίνη», λέει ο Hallstrom. «Η συχνότητα των θρόμβων αίματος, της πνευμονικής εμβολής και του θανάτου δεν αυξήθηκε παρά τη δραματική αυτή αλλαγή στην πράξη».
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, οι χειρουργοί έχουν απομακρυνθεί από τα ισχυρά αντιπηκτικά προς την ασπιρίνη. Στις μέρες μας, οι περισσότεροι ασθενείς έχουν γενικά χαμηλό κίνδυνο θρόμβων αίματος μετά την αντικατάσταση γονάτου για διάφορες αιτίες π.χ. λόγω των βραχύτερων χειρουργικών χρόνων, των λιγότερο επεμβατικών διαδικασιών και τη χρήση της περιφερειακής αναισθησίας που επιτρέπει την πρόωρη κινητοποίηση μετά από χειρουργική επέμβαση, λέει ο Hallstrom. Μερικοί ασθενείς πηγαίνουν ακόμη και την ίδια μέρα στο σπίτι τους.
Η παρούσα μελέτη περιελάμβανε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης γόνατος σε 29 νοσοκομεία του Μίτσιγκαν. Το ένα τρίτο των ασθενών πήρε μόνο ασπιρίνη, το 54% πήρε μόνο ένα αντιπηκτικό και το 13% έλαβε συνδυασμό ασπιρίνης και αντιπηκτικού. Σε διάστημα τριών μηνών, μόνο το 1,16% των ασθενών με ασπιρίνη ανέπτυξε σοβαρό θρόμβο αίματος έναντι 1,42% των ασθενών που πήραν αντιπηκτικά. Τα ποσοστά θεωρήθηκαν παρόμοια διότι η διαφορά δεν θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική.
Ενώ κανένα φάρμακο δεν εμφανίστηκε καλύτερο από το άλλο, η ασπιρίνη έχει κάποια προφανή πλεονεκτήματα. Είναι εύκολη και πολύ λιγότερο δαπανηρή. Άλλα αντιπηκτικά χρειάζονται παρακολούθηση, ενέσεις, συχνές προσαρμογές της δόσης και είναι εξαιρετικά ακριβά.
