Γράφει η Ζωή Ράπτη, υφυπουργός Υγείας, βουλευτής Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών
Ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης μού έκανε την τιμή να μου αναθέσει το υφυπουργείο Υγείας, με αρμοδιότητα τον κρίσιμο τομέα της Ψυχικής Υγείας. Η τιμή μεγάλη και η ευθύνη μεγαλύτερη αφού η ψυχική υγεία αποτελεί προϋπόθεση της σωματικής και αποτελεί εγγύηση σταθερότητας και ασφάλειας για την κοινωνική ειρήνη και την ευημερία.
Η μέριμνα και η ενίσχυση όλων των κρατικών δομών που ασχολούνται με την ψυχική υγεία «μεταφράζεται» σε βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών και η ενίσχυση της θωράκισης της ψυχικής υγείας των Ελλήνων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη σωματική. Δεν μπορεί να υπάρξει καλή σωματική υγεία δίχως μια αντίστοιχα καλή ψυχική κατάσταση.
Η κατάσταση που παραλάβαμε στο Υπουργείο Υγείας ήταν δύσκολη όσον αφορά στον πολιτικό χειρισμό των ζητημάτων που αφορούν στο υπουργείο και τις αρμοδιότητές μου και αισιόδοξη από την άποψη του ανθρώπινου δυναμικού. Οι εργαζόμενοι στον χώρο της Υγείας και ειδικά στον χώρο της ψυχικής υγείας είναι η μεγάλη προίκα που έδωσε ο λαός μας στο κράτος, πέρα από τις μεγάλες οικονομικές θυσίες στις οποίες έχει προβεί μέχρι σήμερα για να στηρίξει τον σχετικό προϋπολογισμό.
Αναφορικά με τις προτεραιότητές μας: προωθούμε με κάθε δυνατό τρόπο την «αποκέντρωση» των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και στοχεύουμε στην παροχή βοήθειας στον γενικό πληθυσμό – και αυτό θα γίνει εφικτό και από τις ψυχιατρικές μονάδες των νοσοκομείων και από τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας κατά τόπους, δηλαδή τα κέντρα που λέμε στην κοινότητα, στα οποία θα μπορέσουν οι συμπολίτες μας να βρουν βοήθεια για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της ψυχικής υγείας που τυχόν τους ταλαιπωρούν.
Προσπαθούμε ήδη να ενισχύσουμε την ψυχιατρική μεταρρύθμιση που είχε ξεκινήσει αλλά «βαλτώσει» και να ενισχύσουμε, την λεγόμενη αποασυλοποίηση. Αυτό σημαίνει οι ασθενείς να φεύγουν από τις μονάδες τις ψυχιατρικές των νοσοκομείων αλλά και των κλινικών, εντός των γενικών νοσοκομείων, και να μπαίνουν στην κοινότητα. Δηλαδή είτε σε ξενώνες, είτε σε οικοτροφεία και από κει και πέρα αυτοί οι άνθρωποι να μπορέσουν κάποια στιγμή να ενταχθούν, πίσω να γυρίσω πίσω, στην κοινωνία ασφαλείς.
Τρόπος για να στηρίξουμε τους ψυχικά νοσούντες κάθε είδους είναι και να δημιουργήσουμε και περαιτέρω δομές για την άνοια, η οποία είναι μία ασθένεια η οποία βάλλει πολύ μεγάλο πλήθος.
Η άνοια, το αλτσχάιμερ, που προσβάλλουν τις μεγαλύτερες ηλικίες και ο αυτισμός, ο οποίος εκδηλώνεται στις πολύ μικρές βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της κυβερνητικής πολιτικής.
Κατάθλιψη και κορωνοϊός
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας περίπου 322 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από καταθλιπτικές διαταραχές το 2015. Αυτό σημαίνει ότι οι σχετικοί δείκτες σημείωσαν αύξηση της τάξης του 18,4% μέσα σε μια δεκαετία. Επίσης, πάλι σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΠΟΥ μέχρι το 2030 η κατάθλιψη θα είναι η νο1 ασθένεια παγκοσμίως, σε απόλυτο αριθμό προσώπων που πλήττει!
Οι αριθμοί αλλά και η καθημερινή εμπειρία επιβάλλουν στην κυβέρνησή μας και ειδικότερα στον τομέα της ευθύνης μου να ασχοληθούμε εντατικά με την αντιμετώπιση της κατάθλιψης, η οποία τον καιρό της πανδημίας του κορωνοϊού εκδηλώνεται με ακόμα μεγαλύτερη σφοδρότητα.
Οι πρωτόγνωρες συνθήκες που αντιμετώπισαν οι λαοί σ’ ολόκληρο τον κόσμο αλλά και ο δικός μας με τους περιορισμούς στις μετακινήσεις, την κοινωνική αποστασιοποίηση, την οικονομική ύφεση, τις αυξημένες υγειονομικές μέριμνες και προφυλάξεις και την αναπόφευκτη γενικευμένη ανασφάλεια έριξαν πολλά καύσιμα στην πυρκαγιά της κατάθλιψης.
Το Υπουργείο Υγείας έχει ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης αυτής της πρόκλησης καθώς και το ζήτημα των πάσης φύσεως εξαρτήσεων (αλκοόλ, τζόγος, διαδίκτυο κ.ά).
Τέλος, πρέπει να επισημανθεί ότι ένα πολύ σημαντικό και φιλόδοξο πρόγραμμα στον τομέα μας είναι το πρόγραμμα για την πρώιμη διάγνωση ψυχικών νοσημάτων στις νέες ηλικίες. Αυτό μπορεί να γίνει στην ηλικία των 18 έως 20 ετών, που είναι η ηλικιακή κλίμακα όπου συχνά εκδηλώνονται για πρώτη φορά διάφορα ψυχιατρικά νοσήματα. Είναι αληθινά σημαντικό ακριβώς εκεί να υπάρξει η πρώιμη διάγνωση ώστε να μπορέσει να υπάρξει η πρόληψη στην εξέλιξη της ασθένειας.
Όλα αυτά θα χρειαστούν περισσότερο προσωπικό, άρτια εκπαιδευμένα στελέχη, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού, ταχύτητα στην προώθηση των πολιτικών μας και αποφασιστικότητα. Με τη θέληση του λαού και τη βοήθεια του Θεού σίγουρα θα τα καταφέρουμε.