Θάνος Ξυδόπουλος
Οι Έλληνες φαρμακοβιομήχανοι βρίσκονται σε στάση αναμονής, καθώς περιμένουν από τη νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου υγείας αλλά και τους εμπλεκόμενους φορείς να δώσουν λύσεις εδώ και τώρα για το clαw back, το οποίο έχει γονατίσει τα οικονομικά των εταιριών.
«Δεν είμαστε διατεθειμένοι να αιμορραγούμε άλλο», λέει στέλεχος της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας. «Μέχρι τις 15 Οκτωβρίου αναμένουμε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας να μας δώσει την επίσημη πρότασή της για το πώς θα διαχειρισθεί το μείζον ζήτημα των claw back και rebate. Αυτή τη στιγμή το κόστος των φαρμάκων για τους ανασφάλιστους αναμένεται να φτάσει τα 270 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι σε λίγο δεν θα μπορούμε να κάνουμε καμία επένδυση σε έρευνα για νέες φαρμακευτικές μεθόδους, ενώ κινδυνεύει η ρευστότητα μας. Δεν υπάρχει χρόνος για καμία καθυστέρηση. Η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη γνωρίζει τις παθογένειες με την τιμολόγηση και τους κλειστούς προϋπολογισμούς».
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη τα τελευταία 10 χρόνια της οικονομικής κρίσης, διαφορετικά το σύστημα υγείας θα είχε υποστεί ένα πολύ μεγάλο πλήγμα. Όμως έχει πλέον αναλάβει βάρη που δεν της αναλογεί. Χαρακτηριστικά, το 2016, η φαρμακευτική δαπάνη των ανασφαλίστων ήταν 65 εκ. ευρώ και το claw back στα 699 εκατ. ευρώ, δηλαδή η δαπάνη για τους ανασφάλιστους ήταν στο 9,29% του claw back. Τις δύο επόμενες χρονιές, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 22,23% και στο 23,91%.
Η κατάσταση σε αριθμούς
Η φαρμακευτική αγορά τα τελευταία χρόνια σε ότι αφορά στους προϋπολογισμούς, τα rebate και τα claw back, «κινείται» με τα ακόλουθα δεδομένα:
- Το όριο της εξωνοσοκομειακής δαπάνης είναι καθηλωμένο στα 1.945 εκατ. ευρώ από το 2016 μέχρι σήμερα.
- Τα όρια της νοσοκομειακής δαπάνης (Νοσοκομεία + 1α Ν.3816 + Παπαγεωργίου) για την περίοδο 2016-2018 έβαιναν μειούμενα.
- Στις δαπάνες, προστέθηκε η κάλυψη των ανασφαλίστων από το 2016, χωρίς αντίστοιχη αύξηση του ορίου προϋπολογισμού.
Από την άλλη μεριά, ο στόχος για τη μείωση του claw back κατά 30% το 2017 (σε σχέση με το 2016) και επιπλέον 30% για το 2018 σε σχέση με το 2017 δεν επιτεύχθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση η οποία προσπάθησε να πιάσει το στόχο της μείωσης μέσω του rebate (με το πολυώνυμο του ΕΟΠΠΥ) που οδήγησε σε: (α) αύξηση του entry level ποσοστού rebate από 9% σε 14-30%, (β) rebate από την πρώτη συσκευασία, (γ) επέκταση της εφαρμογής του rebate σε όλα τα κανάλια διάθεσης. Το αποτέλεσμα ήταν αύξηση του rebate (από 303 εκατ. ευρώ το 2016 σε 417 εκατ. ευρώ το 2017 (+114 εκατ. ευρώ ) και αύξηση του clawback (από 451 εκατ. ευρώ το 2016 σε 478 εκατ. ευρώ το 2017 (+27 εκατ. ευρώ).
Επιπλέον, η περίφημη προστασία των γενοσήμων δεν ισχύει στην πράξη όσο υπάρχει claw back. Η εξαίρεση των εμβολίων από την ανάπτυξη (χωρίς χρονικό περιορισμό) θα επιβαρύνει με πρόσθετο claw back τις υπόλοιπες κατηγορίες φαρμάκων, ενώ η εξαίρεση των γενοσήμων από την ανάπτυξη για τα δύο πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας τους δεν λύνει το πρόβλημα της επιβάρυνσής τους με claw back.
Τέλος, να σημειωθεί ότι ακόμα και τα φάρμακα που προστατεύονταν από τα πλαφόν ανατιμολόγησης, στην πράξη είδαν τις καθαρές τιμές τους να μειώνονται λόγω rebate και clawback από 39% έως και 80%.
