Ζήσης Ψάλλας Η αύξηση του σωματικού βάρους και η απώλεια βάρους δεν είναι τόσο απλά όσο υπονοεί το «θερμίδες μπαίνουν-θερμίδες βγαίνουν», δεδομένου ότι αμέτρητοι παράγοντες επηρεάζουν το σωματικό βάρος. Τώρα, ερευνητές από την Ιαπωνία εντόπισαν ένα γονίδιο που μπορεί να χρησιμεύσει ως κύριος ρυθμιστής της αποθήκευσης λίπους κάτω από ένα ευρύ φάσμα συνθηκών.
Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οσάκα αποκάλυψαν ότι αυτό το γονίδιο μπορεί να είναι το κλειδί για το μέγεθος του λιπώδους ιστού του σώματος.
Το αν ένα άτομο είναι αδύνατο ή παχύ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, από τα επίπεδα δραστηριότητας μέχρι την πρόσληψη τροφής, την ασθένεια, το περιβάλλον διαβίωσης και πολλά άλλα. Το οικογενειακό ιστορικό παίζει επίσης σαφώς ρόλο, αλλά η γενετική βάση του σωματικού βάρους εξακολουθεί να είναι ελάχιστα κατανοητή.
«Το λίπος είναι ένας μοναδικός ιστός που ρυθμίζεται από διάφορους διατροφικούς, ορμονικούς και μοριακούς παράγοντες», λέει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Jihoon Shin. «Ωστόσο, μια ενοποιημένη γενετική βάση για τη ρύθμισή του παραμένει ακόμα μη κατανοητή».
Για τον εντοπισμό γενετικών παραγόντων που ευθύνονται για την εναπόθεση του λίπους, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα γονιδιακής έκφρασης από λιπώδη ιστό σε σύγκριση με άλλους τύπους ιστού. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το HSP47, ένας ειδικός για το κολλαγόνο μοριακός συνοδός, είναι σημαντικός καθοριστικός παράγοντας των επιπέδων σωματικού λίπους.
«Το HSP47 εκφράζεται σε υψηλά επίπεδα στον λιπώδη ιστό και αυξάνεται με την παχυσαρκία και τη μεγαλύτερη πρόσληψη τροφής, αντίθετα, το επίπεδο έκφρασής του μειώνεται με τη νηστεία, την άσκηση, τον περιορισμό των θερμίδων, τη βαριατρική χειρουργική και την καχεξία (wasting disease)», εξηγεί ο Iichiro Shimomura, ανώτερος συγγραφέας. «Επιπλέον, η έκφραση του HSP47 συσχετίζεται στενά με τη μάζα λίπους, τον δείκτη μάζας σώματος, την περίμετρο μέσης και την περιφέρεια του ισχίου».
Είναι σημαντικό ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ινσουλίνη, μια ορμόνη που σχετίζεται με την αποθήκευση λίπους, αυξάνει τα επίπεδα έκφρασης του HSP47, ενώ αντίστροφα, τα γλυκοκορτικοειδή μειώνουν τα επίπεδα έκφρασης του HSP47. Η υψηλή ή χαμηλή έκφραση του HSP47 συνδέθηκε με υψηλά ή χαμηλά επίπεδα σωματικού λίπους τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ποντίκια.
«Τα ευρήματα από τη μελέτη μας υπογραμμίζουν τον σημαντικό ρόλο που παίζει το HSP47 στον καθορισμό της ποσότητας σωματικού λίπους ενός ατόμου υπό κανονικές συνθήκες και ως απάντηση σε διάφορους παράγοντες όπως η ασθένεια ή αλλαγή των επιπέδων ορμονών», λέει ο Jihoon Shin, πρώτος συγγραφέας της μελέτης.
