Pεπορτάζ: Θάνος Ξυδόπουλος
Ένα επιτραπέζιο παιχνίδι είναι μια δομημένη κοινωνική δραστηριότητα, στην οποία τα παιδιά μαθαίνουν, εξασκούν τη δημιουργικότητά τους, αναπτύσσουν τη φαντασία τους, ενισχύουν την επικοινωνία, προωθούν τη σφαιρική αντίληψη, τη λογική σκέψη, τη στρατηγική, τη μεθοδικότητα.
To zougla.gr επισκέφθηκε το ελληνικό εργοστάσιο παιχνιδιών “Δεσύλλας” και μίλησε με τον Διευθυντή μάρκετινγκ και εταιρικής επικοινωνίας κ. Χρήστο Τζαφόλια για τον πολύτιμο ρόλο του επιτραπέζιου παιχνιδιού στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών μας.
“Εδώ και 40 χρόνια παρά τις δυσκολίες και τα απανωτά μνημόνια συνεχίζουμε να παράγουμε ποιοτικά και ταυτόχρονα ωφέλιμα παιχνίδια. Πολλοί τίτλοι μας είχαν θέματα που ήταν μπροστά από την εποχή τους όταν πήραν τον δρόμο τους για το ράφι. Η κυκλοφοριακή αγωγή, το οικολογικό ενδιαφέρον, η άσκηση, η διατροφή, η αντιμετώπιση κινδύνων σε σχολείο ή σπίτι είναι μερικά από αυτά. Πάντα μας ένοιαζε και πάντα θα μας νοιάζει το κάθε παιχνίδι που παράγουμε να είναι άρτιο τόσο ως μέσο ψυχαγωγίας όσο και ως μέσο μάθησης. Μας ενδιαφέρει κάθε κομμάτι που παράγει η γραμμή παραγωγής μας να είναι άρτιο αισθητικά, με υλικά φιλικά προς το παιδί.” σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Τζαφόλιας.
Επιπρόσθετα, ο Διευθυντής μάρκετινγκ της Δεσύλλας αναφερόμενος στα χαρακτηριστικά των επιτραπεζίων παιχνιδιών τόνισε τα εξής : “Όταν δημιουργούμε τα παιδικά παιχνίδια βασικός μας στόχος είναι η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, η ισότητα των δύο φύλων. Προσέχουμε πολύ τα επιτραπέζιά μας να μην περιέχουν λέξεις ή φράσεις που πιθανά θα φέρουν σε αμηχανία έναν παίκτη ή μία παίκτρια. Η Ολική Ποιότητα είναι επομένως μονόδρομος για τα Παιχνίδια Δεσύλλας και σε αυτόν τον δρόμο κινούμαστε. Αυτό γιατί νοιαζόμαστε για τα παιχνίδια μας αλλά και για όσους και όσες θα διασκεδάσουν με τα παιχνίδια μας, και γιατί αισθανόμαστε χαρά με το να προσφέρουμε χαρά στους φίλους και στις φίλες των παιχνιδιών μας”.
Το παιδαγωγικό όφελος του παιχνιδιού
Το παιδαγωγικό όφελος του παιχνιδιού είναι πολύ σημαντικό. Και ειδικά τα επιτραπέζια παιχνίδια, που βασίζονται μεταξύ άλλων στην κοινωνική αλληλεπίδραση των παικτών έχουν πολυδιάστατα οφέλη.
Η συναρμολόγηση ενός παζλ βελτιώνει τις λεπτές κινητικές δεξιότητες του παιδιού, ενισχύει τη μνήμη του, αναπτύσσει την αίσθηση του χώρου, κι ακόμα διδάσκει αξίες όπως η υπομονή, η επιμονή, η εργατικότητα, γεννά συναισθήματα όπως η χαρά ή απομακρύνει συναισθήματα όπως η απογοήτευση. Ακόμα και η λάθος τοποθέτηση κομματιών μέχρι να βρεθεί το σωστό έχει την αξία της, αφού δείχνει ότι δεν πρέπει να τα παρατάμε στην πρώτη δυσκολία αλλά να συνεχίζουμε.
Το ταίριασμα όμοιων ή αντίστοιχων κομματιών παζλ καθώς και η ταξινόμηση κομματιών σε λογική σειρά (π.χ., εξέλιξη χρονικά μιας ιστορίας) οξύνει τη μνήμη, ενισχύει τη λογική σκέψη και παράλληλα με πολύ ευχάριστο και παιγνιώδη τρόπο εκπαιδεύει το παιδί σε πλήθος θεμάτων, όπως στα γράμματα του αλφαβήτου, στους αριθμούς, στα μέρη του σώματος, στα επαγγέλματα κτλ. Οι ειδικοί παιδαγωγοί σημειώνουν ότι ο πιο επιτυχημένος τρόπος για να μάθει ένα παιδί δεν είναι να κάθεται σε ένα κάθισμα επί ώρες και να ακούει αμέτοχο αλλά να συμμετέχει όσο πιο ενεργητικά γίνεται, και σε τέτοια παιχνίδια η ενεργητική συμμετοχή είναι στο μέγιστο βαθμό!
Η διεξαγωγή ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού με δύο ή περισσότερα παιδιά είναι πολύτιμη για την κοινωνικοποίηση του παιδιού. Μέσα από τη διαδικασία του παιχνιδιού και την επαφή με συνομηλίκους, το παιδί μαθαίνει να αντιμετωπίζει και να λύνει μικρά ή μεγάλα ζητήματα, αναπτύσσει λεκτικές και μαθηματικές δεξιότητες, αντιλαμβάνεται και υιοθετεί σπουδαίες για τη ζωή του αξίες όπως η αναγνώριση της προσπάθειας του άλλου, η ομαδική συνεργασία, η αλληλοεκτίμηση.
Η ιστορική διαδρομή του παιχνιδιού
Το παιχνίδι δεν έχει ενταχθεί στην καθημερινότητα του ανθρώπου μόνο τις τελευταίες δεκαετίες ή τους τελευταίους αιώνες. Είναι μια ενασχόληση που ακολουθεί τον άνθρωπο σχεδόν από την εμφάνισή του στη Γη. Αν μπορούσαμε να ταξιδεύαμε στον χρόνο και να βλέπαμε τους πρώτους ανθρώπους που χτυπώντας πέτρες έφτιαχναν λίθινα εργαλείο, πιθανά κοντά τους θα βλέπαμε τα μικρά παιδιά να παίζουν προσπαθώντας να τους μιμηθούν. Να προσπαθούν κι αυτά παίζοντας να φτιάξουν τα δικά τους μικρά εργαλεία.
Οι ειδικοί επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι ειδικά τα επιτραπέζια παιχνίδια μετρούν ζωή πάνω από 5.000 χρόνια. Στη Μεσοποταμία βρέθηκε σε ανασκαφές το «Βασιλικό παιχνίδι της Ουρ», που χρονολογείται στο 3500 π.Χ. Στην Αίγυπτο δημοφιλές στην ανώτατη τάξη ήταν το παιχνίδι Σένετ, με το οποίο διασκέδαζαν. Είναι εντυπωσιακό ότι η Νεφερτίτη σε ζωγραφική απεικόνιση στον ταφικό της θάλαμο εικονίζεται να κάθεται και να ασχολείται με επιτραπέζιο παιχνίδι, πιθανά το Σένετ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ιερογλυφικό σύμβολο για το παιχνίδι αυτό χρονολογείται στο 3100 π.Χ.!
Από αρχαιοτάτων χρόνων αναγνωρίστηκαν και οι παιδαγωγικές ωφέλειες του παιχνιδιού. Δεν είναι τυχαίο ότι δύο από τις μεγαλύτερες μορφές της αρχαιότητας, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης, τονίζουν πως το παιχνίδι βοηθά στη σωματική, στην ηθική και στην ψυχική ανάπτυξη των παιδιών. Κι αυτό θεωρούσαν ότι πετυχαίνεται γιατί τα παιχνίδια δίνουν βάρος σε τρεις πολύ σημαντικούς παράγοντες που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του ανθρώπου: στη φύση, στη συνήθεια και στην παιδεία. Θεωρούσαν ότι το παιδί αφενός ξεκουράζεται με το παιχνίδι και αφετέρου προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τη ζωή.
Η αξία του παιχνιδιού και η σημασία του για τη σωματική και ψυχική ανάπτυξη του παιδιού αναδείχθηκε έντονα και κατά την Αναγέννηση. Ήταν περίοδος όπου επινοήθηκαν και διαδόθηκαν πολλά παιχνίδια σε όλον στον κόσμο.
Είναι εντυπωσιακό ότι το παζλ επινοήθηκε το 1767 στην Αγγλία, ως εκπαιδευτικό εργαλείο για τη διδασκαλία της γεωγραφίας! Χάρτες κολλιούνταν σε φύλλα ξύλου που κόβονταν σε κομμάτια, ώστε τα παιδιά συναρμολογώντας τα να συνθέτουν τον χάρτη.
