Ζήσης Ψάλλας

Ένας γιατρός από το Ludwig-Maximilians-Universität (LMU, στο Μόναχο της Γερμανίας, ο Markus Sperandio ανακάλυψε γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα των πρόωρων μωρών δεν λειτουργεί σωστά μετά τη γέννηση.

«Στην περίπτωση των πολύ πρόωρων βρεφών, μια βακτηριακή λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο μέσα σε λίγες ώρες», λέει Sperandio, φυσιολόγος, πρώην παιδίατρος και νεογνολόγος, ο οποίος ερευνά τα αίτια αυτής της υψηλής ευαισθησίας στη μόλυνση μαζί με την ομάδα του στο Βιοϊατρικό Κέντρο του Μονάχου του LMU. Η ερευνητική ομάδα βρήκε ότι ένα ένα ανοσοδιεγερτικό μονοπάτι σηματοδότησης καταστέλλεται στο αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα. Σημαντικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στα πρόωρα βρέφη δεν λειτουργούν σωστά μετά τη γέννηση.

Ο Sperandio είχε ήδη δείξει σε προηγούμενες μελέτες του ότι στα έμβρυα και τα νεογνά σημαντικά κύτταρα του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος -τα ουδετερόφιλα- δεν λειτουργούν όπως στους ενήλικες. Σε αντίθεση με στους ενήλικες, τα ουδετερόφιλα των εμβρύων και των νεογνών δεν καταφέρνουν να προσκολληθούν επαρκώς στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων και να εξαγγειωθούν στον φλεγμονώδη ιστό -εξαγγείωση είναι όταν μια ουσία διαχέεται στον περιβάλλοντα ιστό ενός αγγείου. Αυτό είναι απαραίτητο για να πυροδοτήσει μια φλεγμονώδη απόκριση και να ξεκινήσει η ανοσολογική άμυνα.

Οι ερευνητές του LMU, που εργάζονται σε συνεργασία με την Κλινική Παίδων και Γυναικών στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Μονάχου, έχουν ερευνήσει ποιοι μηχανισμοί κρύβονται πίσω από αυτή την ανωριμότητα. Μέσω της λεγόμενης μεταγραφικής ανάλυσης, συνέκριναν τη γονιδιακή δραστηριότητα των ουδετερόφιλων στο αίμα του ομφάλιου λώρου πρόωρων και τελειόμηνων μωρών με ουδετερόφιλα των ενηλίκων. Σε σύγκριση με τους ενήλικες, υπάρχει μεγάλη γονιδιακή δραστηριότητα σε πρόωρα και τελειόμηνα βρέφη που εξουδετερώνει την άμυνα του ανοσοποιητικού. «Σ’ αυτή την περίπτωση, τα ουδετερόφιλα λειτουργούν σαν να είναι απενεργοποιημένα», είπε ο Sperandio.

Αυτό επηρεάζει τα σήματα που μεταδίδονται μέσω της οδού σηματοδότησης NF-κB, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στις ανοσολογικές και φλεγμονώδεις αποκρίσεις. Αποτελείται από δύο πιθανές οδούς για σήματα: μία που προάγει τη φλεγμονή και μία που την καταστέλλει. Επομένως, η δραστηριότητα αυτών των δύο οδών πρέπει να είναι καλά ισορροπημένη για τη σωστή ρύθμιση της ανοσολογικής απόκρισης.