Πολλοί από εμάς ενδιαφέρονται να μάθουν για νέα ευρήματα που θα μας βοηθήσουν να κάνουμε καλύτερες επιλογές για την υγεία μας.Όμως, δεν είναι όλες οι έρευνες το ίδιο καλές και δεν πρέπει να ερμηνεύονται όλα τα ευρήματα με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν πέντε σχετικές ερωτήσεις που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε.
1. Έχει η έρευνα αξιολογηθεί από άλλους ερευνητές;
Η αξιολόγηση από ομοτίμους είναι μια διαδικασία κατά την οποία μια μελέτη ελέγχεται από ειδικούς επί του θέματος για να αξιολογηθεί η επιστημονική εγκυρότητα. Οι ερευνητές που έκαναν τη μελέτη τη στέλνουν σε ένα επιστημονικό περιοδικό. Στη συνέχεια αποστέλλεται συνήθως σε δύο έως τρεις εμπειρογνώμονες για αξιολόγηση, οι οποίοι γνωρίζουν καλά το θέμα.
2. Η μελέτη διεξήχθη σε ανθρώπους;
Τα ευρήματα από μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε ζώα όπως ποντίκια ή σε κύτταρα σε εργαστήριο (ονομάζονται επίσης in vitro μελέτες) αντιπροσωπεύουν το αρχικό στάδιο μιας επιστημονικής ανακάλυψης. Ανεξάρτητα από το πόσο ενδιαφέροντα είναι, δεν θα πρέπει ποτέ να γίνονται ισχυρισμοί για την ανθρώπινη υγεία με βάση μόνο αυτές τις μελέτες.
3. Είναι πιθανόν τα ευρήματα να αντιπροσωπεύουν αιτιώδη συνάφεια;
Προκειμένου μια μελέτη να έχει σχέση με την καθημερινή μας υγεία, τα ευρήματα πρέπει να αντανακλούν μια αιτιώδη συνάφεια και όχι απλώς μια στατιστική συσχέτιση. Εάν μια μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση καφέ σχετίζεται με τις καρδιακές παθήσεις, για παράδειγμα, θέλουμε να μάθουμε αν αυτό οφείλεται πράγματι στον καφέ και όχι σε κάτι άλλο που συνδυάζεται με τον καφέ. Σε μελέτες που διαπίστωσαν αυτή τη συσχέτιση, οι ερευνητές βρήκαν στη συνέχεια ότι αυτοί που πίνουν καφέ ήταν πιο πιθανό να είναι καπνιστές και ως εκ τούτου, τα αποτελέσματα αυτά ήταν πιθανότερο να αντανακλούν μια πραγματική αιτιώδη σχέση μεταξύ του καπνίσματος και των καρδιακών παθήσεων.
4. Ποιο είναι το μέγεθος του αποτελέσματος;
Αν ο κίνδυνος για ασθένεια αναφερθεί ότι αυξάνεται κατά 50% (πρόκειται για τον σχετικό κίνδυνο), αυτό ακούγεται αρκετά τρομακτικό. Ωστόσο, εάν ο αρχικός κίνδυνος της νόσου είναι χαμηλός, τότε η αύξηση κατά 50% μπορεί να μην αντιπροσωπεύει έναν πραγματικά μεγάλο κίνδυνο. Για παράδειγμα, αν ο αρχικός απόλυτος κίνδυνος μιας ασθένειας ήταν 0,1% στον πληθυσμό, με μια αύξηση κατά 50% ο κίνδυνος έχει ανέβει στο 0,15%, κάτι που δεν ακούγεται τόσο δραματικό.
