Ζήσης Ψάλλας
Εάν το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει το σώμα, αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες: τα αυτοαντισώματα δεσμεύονται σε δομές του σώματος, προκαλώντας λειτουργικές διαταραχές.
Οι υποδοχείς για το γλουταμικό οξύ -νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου- μπορούν επίσης να γίνουν στόχος των αυτοαντισωμάτων.
Οι γλουταμινικοί υποδοχείς βρίσκονται στη μεμβράνη των νευρικών κυττάρων και δεσμεύουν το γλουταμινικό οξύ, έναν νευροδιαβιβαστή. Ο NMDA είναι ένας τύπος υποδοχέα απαραίτητος για μάθηση και μνήμη. Μέχρι το 20% του πληθυσμού έχει αντισώματα κατά αυτού του υποδοχέα στο αίμα του.
Συνήθως, ο αιματοεγκεφαλικός φραγμός εμποδίζει αυτά τα αντισώματα να περάσουν από το αίμα στον εγκέφαλο. Μόνο εάν αυτό το φράγμα είναι κατεστραμμένο, τα αντισώματα μπορούν να έχουν μεγαλύτερη επίδραση.
Εάν τα αντισώματα δεσμευτούν στους υποδοχείς NMDA στον εγκέφαλο, αυτό διαταράσσει τη σηματοδότηση στα γειτονικά κύτταρα. Εάν υπάρχει φλεγμονή στον εγκέφαλο, η παρουσία αυτών των αυτοαντισωμάτων μπορεί να οδηγήσει σε μια μορφή εγκεφαλίτιδας.
Στη νέα μελέτη, η Hannelore Ehrenreich και οι συνάδελφοί της βρήκαν ότι η συγκέντρωση των αυτοαντισωμάτων στο αίμα ποντικών και ανθρώπων μπορεί να κυμαίνεται σημαντικά με την πάροδο του χρόνου.
Το επίπεδο συγκέντρωσης αυξάνεται με την ηλικία, καθώς το σώμα εκτίθεται συνεχώς σε παράγοντες που διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα, και μαζί του, την παραγωγή αυτοαντισωμάτων. Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι το άγχος. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ποντίκια με χρόνιες καταστάσεις παρουσιάζουν υψηλότερο επίπεδο αυτοαντισωμάτων κατά του υποδοχέα NMDA στο αίμα τους σε σύγκριση με τα ποντίκια που δεν έχουν στρες.
“Οι άνθρωποι που υποβάλλονται σε υψηλό άγχος στη ζωή τους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να φέρουν αυτοαντισώματα του υποδοχέα NMDA στο αίμα τους, ακόμα και σε νεαρή ηλικία”, είπε η Ehrenreich. Αυτά είναι σαν μια ωρολογιακή βόμβα στο σώμα. “Εάν εμφανιστεί μια λοίμωξη ή κάποιος άλλος παράγοντας που αποδυναμώνει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, τα αυτοαντισώματα εισέρχονται στον εγκέφαλο και μπορούν να προκαλέσουν επιληπτικές κρίσεις ή άλλες νευρολογικές διαταραχές”, είπε η Ehrenreich. Ένα παράδειγμα είναι η Knut, η περίφημη πολική αρκούδα του Βερολίνου.
Ωστόσο, η πρόσφατη μελέτη των ερευνητών για πρώτη φορά έδειξε ότι τα αυτοαντισώματα μπορούν επίσης να διαδραματίσουν και θετικό ρόλο στον εγκέφαλο.
Τα ποντίκια με περισσότερο διαπερατό φράγμα αίματος-εγκεφάλου και αυτοαντισώματα για τον υποδοχέα NMDA στον εγκέφαλό τους ήταν σημαντικά πιο κινητά και λιγότερο καταθλιπτικά κατά τη διάρκεια χρόνιων πιέσεων από ό, τι τα ποντίκια που είχαν ακέραιο αιματοεγκεφαλικό φραγμό.
