Ζήσης Ψάλλας
Ένας μέλος του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο λέει ότι εντοπίστηκε ο τρόπος που τα βακτήρια στο πεπτικό σύστημα μπορούν να διασπάσουν την τρυπτοφάνη της διατροφής και να την μετατρέψουν σε φλεγμονώδη χημική ουσία -κάτι που ωθεί το ανοσοποιητικό σύστημα προς την αρθρίτιδα.
Η μελέτη συντάχθηκε από την Kristine Kuhn, και επικεφαλής του Τμήματος Ρευματολογίας και δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Investigation.
Η τρυπτοφάνη είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ που βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες, συμπεριλαμβανομένων των κρεάτων, των ψαριών, των γαλακτοκομικών προϊόντων και ορισμένων σπόρων και ξηρών καρπών.
Η Kuhn και οι συνεργάτες της ξεκίνησαν να μάθουν πώς μια ουσία που συχνά είναι καλή για το σώμα μας μετατρέπεται σε μονοπάτι για φλεγμονώδεις ασθένειες όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η οποία επηρεάζει περίπου το 1% του πληθυσμού. Μπορεί να προκαλέσει επώδυνο πρήξιμο των χεριών και των ποδιών και παραμορφώσεις των αρθρώσεων εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.
«Είναι γνωστό ότι το εντερικό μικροβίωμα -τα βακτήρια στο έντερό μας- μπορεί να διασπάσει την τρυπτοφάνη σε υποπροϊόντα. Μερικά από αυτά τα υποπροϊόντα είναι αντιφλεγμονώδη, αλλά έχουμε επίσης συσχετίσει ορισμένες φλεγμονώδεις αιτίες αυτών των προϊόντων», λέει η Kuhn. «Είμαστε οι πρώτοι που επισημαίνουμε ποια προϊόντα συμβάλλουν στη φλεγμονή και πώς το κάνουν αυτό». Η νέα έρευνα «στηρίζεται σε ορισμένες παρατηρήσεις σε ασθενείς με σπονδυλαρθρίτιδα -όχι σε ρευματοειδή αρθρίτιδα, αλλά μια στενά σχετιζόμενη πάθηση- όπου διαπιστώσαμε ότι οι αλλαγές στο μικροβίωμα σχετίζονταν με αυξημένη παραγωγή αυτών των προϊόντων που ονομάζονται ινδόλες από την τρυπτοφάνη μέσω των βακτηρίων».
Παρόμοιες αλλαγές παρατηρήθηκαν σε μελέτες αρθρίτιδας που αφορούσαν ποντίκια. «Βάλαμε ποντίκια σε αντιβιοτικά για να εξαφανίσουμε το μικροβίωμά τους και δεν έπαθαν αρθρίτιδα και δεν είχαν ινδόλες», λέει η Kuhn. «Λοιπόν είπαμε, εντάξει, τί γίνεται αν έχουν μικροβίωμα και τους βάλουμε σε δίαιτα με λίγη τρυπτοφάνη; Το μικροβίωμα δεν μπορεί να διασπάσει την τρυπτοφάνη σε ινδόλη και τα ποντίκια δεν έπαθαν αρθρίτιδα. Άρα με δύο διαφορετικούς τρόπους δείξαμε ότι ευθύνεταιι η τρυπτοφάνη που διασπάται από το μικροβίωμα σε ινδόλες».
Λοιπόν, πώς λειτουργεί αυτό; «Βρήκαμε ότι όταν υπάρχει ινδόλη, τα ποντίκια αρχίζουν να αναπτύσσουν αυτοαντιδραστικά Τ-κύτταρα που είναι πιο φλεγμονώδη. Έχουν λιγότερα από τα ρυθμιστικά Τ-κύτταρα που βοηθούν στη διατήρηση της ισορροπίας στο ανοσοποιητικό σύστημα και αρχίζουν να αναπτύσσουν αντισώματα που είναι περισσότερα. Βρήκαμε ότι τα αντισώματα είχαν ενδείξεις ότι ήταν πιο φλεγμονώδη όταν υπήρχε ινδόλη».
Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο αποκλεισμός της δημιουργίας ινδόλης μπορεί να παρουσιάσει μια μοναδική θεραπευτική οδό για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και τη σπονδυλαρθρίτιδα.
«Αν η τρυπτοφάνη χτυπήσει τα κύτταρα του σώματός μας, τείνει να διασπάται σε αντιφλεγμονώδη προϊόντα σε αντίθεση με την περίπτωση που χτυπά τα βακτηριακά κύτταρα και γίνεται πιο φλεγμονώδης. Οι τρόποι που σκεφτόμαστε για το πώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε θεραπείες είναι: Πώς διατηρείται μια ισορροπία έτσι ώστε η τρυπτοφάνη να πηγαίνει προς την αντιφλεγμονώδη οδό; Πώς μπορείτε να χειριστείτε τα εντερικά βακτήρια για να ανατρέψετε αυτήν την ισορροπία; Εκεί μας ενδιαφέρει να πάμε στο μέλλον».
