Ζήσης Ψάλλας
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο, η ανθρώπινη διατροφή έχει οδηγήσει σε έντονες διαφορές στο σάλιο των ανθρώπων σε σύγκριση με εκείνη των άλλων πρωτευόντων.
Το σάλιο είναι μια κρίσιμη σωματική έκκριση για τον άνθρωπο. Βοηθάει στην πέψη των τροφών, προστατεύει το σμάλτο των δοντιών, καταπολεμά τα μικρόβια στο στόμα και αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας έναντι των παθογόνων παραγόντων.
Οι ερευνητές συνέκριναν τις πρωτεΐνες του σάλιου των ανθρώπων και των πλησιέστερων εξελικτικών συγγενών μας, τους γορίλες και τους χιμπατζήδες. Οι μακάκοι, που μοιράζονται έναν κοινό, πιο μακρινό πρόγονο με τους ανθρώπους και τους μεγάλους πιθήκους, εξετάστηκαν επίσης.
Τα βασικά ευρήματα ήταν:
- Οι άνθρωποι έχουν σάλιο πιο υδαρές από τους μεγάλους πιθήκους. Η συνολική περιεκτικότητα πρωτεΐνης στο ανθρώπινο σάλιο είναι μικρότερη από το ήμισυ της ποσότητας που βρέθηκε στους χιμπατζήδες, τους γορίλες και τους μακάκους.
- Το ανθρώπινο σάλιο προσαρμόζεται καλύτερα στη διάσπαση του αμύλου, την τροποποίηση του λίπους και την ανίχνευση βασικών γεύσεων στην ανθρώπινη διατροφή. Οι ερευνητές ανακάλυψαν στους ανθρώπους υψηλότερες ποσότητες αμυλάσης (ένα ένζυμο κλειδί για τη διάσπαση του αμύλου σε σάκχαρα) και ανθρακικής ανυδράσης VI (ένα ένζυμο που εμπλέκεται στην αντίληψη της γεύσης).
- Η απώλεια του τριχώματος στον άνθρωπο έχει οδηγήσει σε έλλειψη λαδερίνης (latherin) στο σάλιο. Η λαδερίνη, μια πρωτεΐνη που μοιάζει με απορρυπαντικό και βοηθά τα υγρά να γίνουν αφρώδη, βρέθηκε μόνο στο σάλιο των μεγάλων πιθήκων.
- Όλες οι μείζονες πρωτεΐνες που ανιχνεύθηκαν στο ανθρώπινο σάλιο ήταν επίσης παρούσες στο σάλιο του χιμπατζή και του γορίλα. Το φάσμα των πρωτεϊνών που ανιχνεύονται στο σάλιο των ανθρώπων ταιριάζει με αυτό των μεγάλων πιθήκων. Ωστόσο βρέθηκαν δραστικές διαφορές στην ποσότητα και τη δομή των πρωτεϊνών.
Διαφορές μεταξύ του σάλιου των ανθρώπων και των μεγάλων πιθήκων βρέθηκαν επίσης σε πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην άμυνα κατά των ασθενειών.
- Το σάλιο των χιμπατζήδων, των γοριλών και των μακάκων είχε μεγαλύτερες ποσότητες παρωτιδικής έκκρισης πρωτεΐνης από το ανθρώπινο σάλιο.
- Το σάλιο του ανθρώπου και του χιμπατζή περιλάμβανε υψηλότερα επίπεδα ανοσοσφαιρινών από το σάλιο του γορίλα. Καθεμία από αυτές τις πρωτεΐνες παίζει ρόλο στην άμυνα κατά των ασθενειών.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Molecular Biology and Evolution.
