Ζήσης Ψάλλας
O έλεγχος μιας θεραπείας ή ενός φαρμάκου με placebo (εικονικό φάρμακο) είναι το χρυσό πρότυπο έναντι του οποίου δοκιμάζονται οι νέες θεραπείες και τα νέα φάρμακα.
Το πρόβλημα είναι ότι, όπως αποκαλύπτει μια μελέτη, οι ερευνητές συχνά δεν αναφέρουν τι περιέχει το placebo τους. Τα διαφορετικά placebo έχουν διαφορετικά αποτελέσματα και η επιλογή του τι είναι υπάρχει μέσα σε ένα εικονικό φάρμακο μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένες συμπεράσματα σχετικά με τα πλεονεκτήματα ή τις βλάβες μιας νέας θεραπείας.
Μια συστηματική ανασκόπηση του 2010 διαπίστωσε ότι μεταξύ 8% και 27% των κλινικών μελετών ανέφερε τι ήταν το εικονικό χάπι ή η εικονική παρέμβαση. Έκτοτε, έχουν δημοσιευθεί κατευθυντήριες γραμμές για την αναφορά των placebo σε κλινικές δοκιμές και συνιστώνται από κορυφαία περιοδικά, όπως το British Medical Journal.
Γιατί οι ερευνητές δεν αναφέρουν τι περιέχουν τα placebos που χρησιμοποιούν; Ένα πρόβλημα είναι ότι πιστεύουν ότι οι εικονικές παρεμβάσεις ή τα εικονικά φάρμακα είναι “αδρανή”. Αν είναι αδρανή, δεν θα είχε νόημα να αναφέρουν τι είναι μέσα τους αλλά στην πραγματικότητα, το placebo δεν είναι αδρανή, καμία ουσία δεν είναι.
Μερικές φορές τα πλασίμπο είναι σαφώς διαφορετικά από την ενεργή θεραπεία που προορίζονται να ελέγξουν. Μια ανασκόπηση του 2016 διαπίστωσε ότι το 64% των παρεμβάσεων ελέγχου με εικονικό φάρμακο δεν ταιριάζει με τις φυσικές ιδιότητες του υπό δοκιμή φαρμάκου. Εάν οι ασθενείς μπορούν να εντοπίσουν το εικονικό φάρμακο, τότε η δοκιμή δεν είναι «τυφλή».
Οι ασθενείς που πιστεύουν ότι λαμβάνουν το πραγματικό φάρμακο, είτε είναι έτσι είτε όχι, μπορούν να αναπτύξουν υψηλότερες προσδοκίες για να αισθανθούν καλύτερα, να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό ανταμοιβής του εγκεφάλου ώστε να παράγουν περισσότερη ντοπαμίνη, και να αισθάνονται καλύτερα. Το αντίθετο συμβαίνει σε ασθενείς στους οποίους χορηγείται το εικονικό φάρμακο. Οι ασθενείς που γνωρίζουν ότι παίρνουν εικονικό φάρμακο μπορεί ακόμη και να έχουν αποτέλεσμα “nocebo”, δηλαδή το αποτέλεσμα μιας αρνητικής προσδοκίας. Οι προσδοκίες έχουν οδηγήσει σε υπερβολικές επιδράσεις των φαρμάκων σε μελέτες αντικαταθλιπτικών.
Πηγή: The Convesation
