Ζήσης Ψάλλας
Για περισσότερο από μια δεκαετία, οι επιστήμονες έχουν αποδεχθεί ότι η χοληστερόλη -βασικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών- ότι δεν επηρεάζει ομοιόμορφα τις μεμβράνες των διαφόρων τύπων κυττάρων.
Ωστόσο, μια νέα μελέτη με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια Rana Ashkar του Τμήματος Φυσικής της Τεχνολογίας, της Βιρτζίνια, διαπιστώνει ότι η χοληστερόλη συμμορφώνεται με τις βιοφυσικές αρχές.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Οι κυτταρικές μεμβράνες είναι λεπτά στρώματα λιπαρών μορίων που ορίζουν τα όρια των κυττάρων και ρυθμίζουν διάφορες βιολογικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου εξάπλωσης των ιών και του τρόπου διαίρεσης των κυττάρων. Για να ενεργοποιηθούν τέτοιες λειτουργίες, οι μεμβράνες πρέπει να μπορούν να κάμπτονται και να επιτρέπουν αλλαγές στο σχήμα των κυττάρων. Αυτή η τάση κάμψης καθορίζεται από το πόσο πυκνά είναι τα μοριακά δομικά στοιχεία που τις αποτελούν. Μια πιο πυκνή συσκευασία οδηγεί σε πιο άκαμπτες μεμβράνες που δεν μπορούν να λυγίσουν τόσο εύκολα, είπε η Ashkar.
Οι κυτταρικές μεμβράνες μας αποτελούνται κυρίως από λιπίδια, τα οποία είναι μικρά, λιπαρά μόρια που αυτοσυναρμολογούνται σε δομές διπλής στιβάδας όταν βρίσκονται στο νερό -σχεδόν το 60% του ανθρώπινου σώματος αποτελείται από νερό. Μαζί, τα λιπίδια και η χοληστερόλη σχηματίζουν το περίβλημα που καθορίζει τα όρια των κυττάρων μας και ρυθμίζουν την κυτταρική ανταλλαγή των θρεπτικών ουσιών. Σε μοριακό επίπεδο, η χοληστερόλη διαθέτει μια λεία και άκαμπτη δομή. Όταν αλληλεπιδρά με τις κυτταρικές μεμβράνες, κολλάει ακριβώς ανάμεσα στα λιπίδια, με αποτέλεσμα μια πιο πυκνή μεμβράνη. Αυτό οδηγεί φυσικά σε μια πιο άκαμπτη μεμβράνη.
Σε ιδανικές συνθήκες, οι κυτταρικές μεμβράνες πρέπει να διατηρούν μια ημι-άκαμπτη δομή: αρκετά άκαμπτη για να διατηρήσει τη μορφή της αλλά και αρκετά εύκαμπτη ώστε να επιτρέπει τη δυναμική κίνηση των πρωτεϊνών σηματοδότησης που βρίσκονται στις μεμβράνες. Παρανοήσεις σχετικά με το πώς η χοληστερόλη ενισχύει τις κυτταρικές μεμβράνες επηρεάζουν την κατανόησή μας για τη λειτουργία των κυττάρων.
