Ζήσης Ψάλλας
Πολλοί καρκίνοι παράγουν ένα ένζυμο που ονομάζεται IDO το οποίο καταστέλλει τη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Αλλά η μέχρι τώρα υπόθεση για τον τρόπο λειτουργίας αυτού του μηχανισμού απαιτεί αναθεώρηση.
Το IDO ενισχύει τους ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό το εύρημα πιθανότατα εξηγεί εν μέρει γιατί οι προσπάθειες ανοσοθεραπείας σε ανίατους καρκίνους όπως το γλοιοβλάστωμα έχουν αποτύχει, σύμφωνα με τον Derek Wainwright, επίκουρο καθηγητή Νευρολογικής Χειρουργικής και συγγραφέα της μελέτης.
“Έχουμε ανοίξει νέες δυνατότητες για να καταλάβουμε πώς το IDO καταστέλλει την ανοσολογική απάντηση κατά του καρκίνου που είναι ανεξάρτητη από τη σχέση του με το μεταβολισμό της τρυπτοφάνης”, δήλωσε ο Wainwright.
Πολλοί δύσκολα θεραπεύσιμοι καρκίνοι, συμπεριλαμβανομένου του γλοιοβλάστωματος, του προστάτη και του παγκρέατος, παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα έκφρασης του IDO. Το ένζυμο μετατρέπει την τρυπτοφάνη, ένα απαραίτητο αμινοξύ που μπορεί να ληφθεί μόνο μέσω της διατροφής σε ένα μεταβολίτη που ονομάζεται κυνουρενίνη. Η εξάντληση της τρυπτοφάνης και η συσσώρευση της κυνουρενίνης είναι ο μηχανισμός για το πώς το IDO καταστέλλει την αντικαρκινική ανοσοαπόκριση -κάτι που βασίζεται κυρίως σε μελέτες που έγιναν στο εργαστήριο.
Πολλές κλινικές δοκιμές που χρησιμοποιούν φαρμακολογικούς αναστολείς του ενζύμου IDO σε συνδυασμό με την ανοσοθεραπεία απέτυχαν να δείξουν βελτίωση στην επιβίωση των ασθενών σε σύγκριση με την ανοσοθεραπεία μόνο. Αυτό οδήγησε τον Wainwright και τους συνεργάτες του να ξανασκεφτούν τι συμβαίνει με το IDO.
Στην τρέχουσα μελέτη, οι ερευνητές διέγραψαν το IDO εξ ολοκλήρου σε ποντίκια με καρκίνους παρόμοιους με το γλοιοβλάστωμα, και στη συνέχεια επανενεργοποίησαν το IDO, είτε με κανονική μορφή είτε με μορφή όπου η ενζυμική δραστηριότητα ακυρώθηκε.
Διαπίστωσαν ότι το IDO, ανεξάρτητα από την ικανότητά του να μεταβολίζει την τρυπτοφάνη, σχετίζεται με μειωμένη επιβίωση των πειραματόζωων που είχαν όγκους στον εγκέφαλο και αυξημένη συσσώρευση ανοσοκατασταλτικών κυττάρων. Κατά τη διερεύνηση του IDO σε καρκινικά κύτταρα, ένα συγκεκριμένο μονοπάτι τράβηξε την προσοχή τους: ο “συμπληρωματικός καταρράκτης”. Ο συμπληρωματικός καταρράκτης είναι μέρος του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος όπου τα ηπατοκύτταρα δημιουργούν έναν παράγοντα που συνδέεται με εισβολείς ή φλεγμονώδεις ιστούς για να εξουδετερώσει έναν παθογόνο ή κατεστραμμένο ιστό. Ο συμπληρωματικός παράγοντας H (CFH: Complement factor H) ο οποίος κανονικά λειτουργεί ως αναστολέας του συμπληρωματικού καταρράκτη για να αποτρέψει την υπερβολική ενεργοποίηση της προστασίας -όταν εισέλθουν ξένοι εισβολείς- ρυθμίζεται επίσης από το IDO.
Ο CFH είναι ένας ώριμος στόχος για τη δημιουργία νέων αναστολέων που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν παράλληλα με την ανοσοθεραπεία, σύμφωνα με τον Wainwright.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Clinical Cancer Research.