Ζήσης Ψάλλας
Μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι το 10% των κυκλοφορούντων μεταβολικών μορίων σε ποντίκια μπορούν να εντοπιστούν στο μικροβίωμα τους, έτσι ο μοριακός βιολόγος Ken Liu και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο Emory, αποφάσισαν να εξετάσουν αυτό το θέμα πιο προσεκτικά.
Ανίχνευσαν το μόριο δέλτα-βαλεροβεταΐνη σε ποντίκια που εκτέθηκαν σε μικρόβια, αλλά όχι σε ποντίκια χωρίς μικροβίωμα που ανατράφηκαν και διατηρήθηκαν σε παρθένες συνθήκες ως ομάδα ελέγχου. Χρησιμοποιώντας καλλιέργειες κυττάρων, η ερευνητική ομάδα έδειξε ότι η δέλτα-βαλεροβεταΐνη μείωσε τα επίπεδα ενός σημαντικού μορίου, της καρνιτίνης.
Ένας από τους ρόλους της καρνιτίνης στο σώμα μας είναι να μεταφέρει μακρά μόρια λίπους στα μιτοχόνδρια -τα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας των κυττάρων μας- όπου διασπώνται για να χρησιμοποιηθούν για ενέργεια. Όταν τα ποντίκια με δέλτα-βαλεροβεταΐνη τρέφονταν με πιο λιπαρές δυτικές δίαιτες, δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά το λίπος χωρίς αρκετή καρνιτίνη. Τελικά, τα ποντίκια κέρδισαν βάρος και συσσώρευσαν περισσότερο λίπος στο συκώτι τους. Τα ποντίκια που ακολουθούσαν την δίαιτα ελέγχου διατήρησαν τα φυσιολογικά επίπεδα βάρους τους.
Αν και οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να δείξουν άμεσα αυτόν τον μηχανισμό στους ανθρώπους, οι συσχετίσεις μεταξύ των επιπέδων της δέλτα-βαλεροβεταΐνης, της καρνιτίνης και των επιπέδων σωματικού λίπους ταιριάζουν. Σε 214 ανθρώπους, βρήκαν ότι τα μέσα επίπεδα δέλτα-βαλεροβεταΐνης στο αίμα ήταν 40% υψηλότερα για άτομα με ΔΜΣ μεγαλύτερο από 30 σε σύγκριση με άτομα που είχαν χαμηλότερη τιμή.
Ο παθολόγος του Πανεπιστημίου Emory Andrew Neish εξήγησε ότι ορισμένοι τύποι βακτηρίων πιθανότατα παράγουν περισσότερη δέλτα-βαλεροβεταΐνη από άλλους τύπους. Αυτό μπορεί να είναι ο λόγος που παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τη σύνθεση του μικροβιώματος, η διατροφή μέχρι το πώς ζούμε και ποια φάρμακα παίρνουμε, αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο το μικροβίωμά μας επηρεάζει το σωματικό βάρος.
Σε μια συνοδευτική ανασκόπηση της μελέτης, η διατροφολόγος Jane Ferguson του Πανεπιστημίου Vanderbilt, επισημαίνει ότι η δέλτα-βαλεροβεταΐνη υπάρχει επίσης σε κοινά τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένου του κρέατος και του γάλακτος, ενώ έχει βρεθεί ότι παίζει ρόλο στη μείωση της βιωσιμότητας των καρκινικών κυττάρων. «Έτσι, η δέλτα-βαλεροβεταΐνη μπορεί να έχει θετικές και αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία του ξενιστή», έγραψε.
Η σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Metabolism.
