Ζήσης Ψάλλας
Έρευνα με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια της Φιλαδέλφειας και το Νευρολογικό Ινστιτούτο Barrow, εξέτασε τις νευρικές διεργασίες που διέπουν την επεξεργασία της οσμής στο ανθρώπινο οσφρητικό σύστημα και το πώς ο εγκέφαλος χειρίζεται τις πληροφορίες οσμής από διαφορετικά ρουθούνια.
Στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Current Biology, η επιστημονική ομάδα αναλύει το εύρημα ότι κάθε ρουθούνι έχει τη δική του αίσθηση όσφρησης, καταγράφοντας μια ξεχωριστή αναπαράσταση των πληροφοριών οσμής.
Η μελέτη περιελάμβανε 10 άτομα με ηλεκτρόδια ενδοκρανιακού βάθους σε μια εργασία αναγνώρισης της οσμής όπου τα ερεθίσματα οσμής παραδόθηκαν στο αριστερό, το δεξί ή και στα δύο ρουθούνια μέσω μιας συσκευής -οσφρητόμετρου- σχεδιασμένη να μεταδίδει οσμές μέσω υπολογιστή.
Τα άτομα έπρεπε να αναγνωρίσουν την οσμή και να υποδείξουν από ποιο ρουθούνι προερχόταν η οσμή. Είχαν καλύτερες επιδόσεις στην ανίχνευση και την αναγνώριση οσμών στην κατάσταση των δύο ρουθουνιών σε σύγκριση με τις συνθήκες με ένα ρουθούνι, χωρίς να παρατηρείται σημαντική προτίμηση αποτελεσματικότητας μεταξύ των συνθηκών του αριστερού και του δεξιού ρουθουνιού.
Η ταυτότητα της οσμής θα μπορούσε να αποκωδικοποιηθεί από τις ταλαντώσεις στην περιοχή του εγκεφάλου του απειροειδούς φλοιού μέσω νευρικής δραστηριότητας που καταγράφηκε από ένα ενδοκρανιακό ηλεκτροεγκεφαλογράφημα. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η ταυτότητα της οσμής κωδικοποιήθηκε σε δύο διακριτές, χρονικά διαχωρισμένες εποχές στην κατάσταση των δύο ρουθουνιών, υποδηλώνοντας ότι μια ξεχωριστή ερμηνεία της οσμής εμφανίζεται μέσω κάθε ρουθούνι.
Η διέγερση ενός από τα δύο ρουθούνια με την ίδια οσμή προκάλεσε παρόμοιες αλλά διακριτές αναπαραστάσεις κατά τη διάρκεια των κωδικοποιήσεών τους. Αυτό υποδηλώνει ότι ενώ κάθε ρουθούνι μπορεί να αναγνωρίσει μια ξεχωριστή μυρωδιά ως ίδια, υπάρχουν ανεπαίσθητες διαφορές στον τρόπο με τον οποίο γίνεται αντιληπτή η οσμή.
Οι αναπαραστάσεις οσμών επιτεύχθηκαν ταχύτερα στην κατάσταση των δύο ρουθουνιών, υποδηλώνοντας ένα πιθανό υπολογιστικό πλεονέκτημα στην επεξεργασία των οσμών με τον “στερεοφωνικό” τρόπο.
Η απόκτηση βαθύτερης κατανόησης του τρόπου με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται και αναγνωρίζουν τις οσμές μπορεί να έχει ευρύτερες συνέπειες για την αισθητηριακή νευροεπιστήμη και τη γνωστική επιστήμη.