Ζήσης Ψάλλας
Οι ερευνητές προσπαθούν να αποκαλύψουν τα βασικά για το πώς είναι δομημένος ο λιπώδης ιστός και, συγκεκριμένα, η φλεγμονή που σχετίζεται με την παχυσαρκία, με την ελπίδα να ξεκλειδώσουν τη σύνδεση μεταξύ της συσσώρευσης λίπους και των κακών αποτελεσμάτων υγείας.
Μια νέα μελέτη από τον καθηγητή Lindsey Muir και τους συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο του Michigan, χρησιμοποιεί μια ανάλυση μεμονωμένων κυττάρων γονιδιακής έκφρασης σε συνδυασμό με χωρική μεταγραφική για να αποκαλύψει προηγούμενους μη αναγνωρισμένους κυτταρικούς τύπους και αλληλεπιδράσεις στο λιπώδης ιστός. Η χωρική μεταγραφική είναι μια νεότερη τεχνολογία που καταγράφει όλη την γονιδιακή έκφραση σε ένα ολόκληρο λεπτό τμήμα ιστού.
Η εργασία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JCI Insight.
Για να κατανοήσουν καλύτερα τους τύπους των ανοσοκυττάρων στο λιπώδη ιστό και τη σχέση μεταξύ τους στην παχυσαρκία, η ερευνητική ομάδα τάισε ποντίκια με διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά κατά τη διάρκεια 14 εβδομάδων, συνέλεξε λιπώδη ιστό και στη συνέχεια χρησιμοποίησε μονοκυτταρικές και χωρικές αναλύσεις να παράγει μια ανάγνωση όλων των mRNA που υπάρχουν στο δείγμα.
Χρησιμοποιώντας μια υπολογιστική διαδικασία γνωστή ως ομαδοποίηση δεδομένων ενός κυττάρου, οι ερευνητές μπόρεσαν να ομαδοποιήσουν κύτταρα των οποίων η γενετική σύνθεση έμοιαζε περισσότερο μεταξύ τους από άλλες ομάδες. Ανακάλυψαν κάτι εκπληκτικό σχετικά με τον πληθυσμό των μακροφάγων των δειγμάτων, ένα κύτταρο του ανοσοποιητικού συστήματος του οποίου η δουλειά είναι να εκκαθαρίζει νεκρά κύτταρα και υπολείμματα. «Γνωρίζαμε ότι τα μακροφάγα θα είχαν πιθανώς πολλούς υποτύπους, αυτό που μας εξέπληξε ήταν ότι ο αριθμός που ήταν πολύ διαφορετικός σε διαφορετικούς χρόνους και γινόταν πιο κυρίαρχος με την πάροδο του χρόνου», εξήγησε ο Muir.
Οι ερευνητές προσδιόρισαν πέντε τύπους, τους οποίους ονόμασαν Mac1, 2, 3, 4 και 5. Ο Mac1 κατοικούσε στον ιστό και στα αδύνατα ποντίκια που ακολουθούσαν κανονική διατροφή αλλά και στα παχύσαρκα ποντίκια. Τα Mac2 και Mac3, τα οποία αναγνωρίστηκαν από τα προφλεγμονώδη γονίδια τους, κορυφώθηκαν μετά από οκτώ εβδομάδες δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Ωστόσο, καθώς η δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά προχωρούσε στις 14 εβδομάδες, τα κύτταρα Mac4 και Mac5, που είχαν χαμηλή έκφραση προφλεγμονώδους γονιδίου, κυριαρχούσαν, ενώ τα προφλεγμονώδη κύτταρα Mac2 και Mac3 μειώθηκαν.
«Η σκέψη ήταν ότι ο τύπος των μακροφάγων που συσσωρεύονται στην παχυσαρκία προάγει μια φλεγμονώδη κατάσταση. Με βάση αυτά τα δεδομένα, υπάρχουν πολλά περισσότερα στην ιστορία», δήλωσε ο Muir. Η υπόθεση είναι ότι τα Mac4 και Mac5 είναι ότι τα μακροφάγα που σχετίζονται με λιπίδια μπορεί να είναι σημάδι ότι το σώμα προσπαθεί να καταπνίξει ένα επιζήμιο επίπεδο φλεγμονής από προφλεγμονώδη μακροφάγα και λιποκύτταρα που πεθαίνουν.
