Ζήσης Ψάλλας
Οι επιστήμονες αποκάλυψαν γιατί η νυχτερινή εργασία συνδέεται με αλλαγές στην όρεξη. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Communications Biology, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα εκατομμύρια των ανθρώπων που εργάζονται τη νύχτα και αγωνίζονται με την αύξηση του βάρους τους.
Επιστήμονες από το Μπρίστολ και το Πανεπιστήμιο Επαγγελματικής και Περιβαλλοντικής Υγείας στην Ιαπωνία, προσπάθησαν να κατανοήσουν πώς η «κιρκαδική κακή ευθυγράμμιση» -ένα φαινόμενο που συνήθως συνδέεται με το «jet-lag» όπου διαταράσσεται το βιολογικό ρολόι του σώματος- επηρεάζει τις ορμόνες που είναι υπεύθυνες για τη ρύθμιση της όρεξης.
Η διεθνής ομάδα αποκαλύπτει πώς η κιρκαδική κακή ευθυγράμμιση μπορεί να αλλάξει βαθιά τη ρύθμιση των ορμονών του εγκεφάλου που ελέγχουν την πείνα εις βάρος της μεταβολικής υγείας των εργαζόμενων νυχτερινής βάρδιας. Η ομάδα επικεντρώθηκε στις γλυκοκορτικοειδείς ορμόνες των επινεφριδίων που ρυθμίζουν πολλές φυσιολογικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού και της όρεξης. Τα γλυκοκορτικοειδή είναι γνωστό ότι ρυθμίζουν άμεσα μια ομάδα πεπτιδίων του εγκεφάλου που ελέγχουν την ορεκτική συμπεριφορά, με αύξηση της όρεξης (ορεξιγόνα) και μείωση της όρεξης (ανορεξιογόνα).
Σε ένα πείραμα που χρησιμοποίησε ζωικά μοντέλα, και περιελάμβανε μια ομάδα ελέγχου και μια ομάδα «jet-lagged», οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κακή ευθυγράμμιση μεταξύ φωτεινών και σκοτεινών σημάτων οδήγησε τα ορεξιγονικά υποθαλαμικά νευροπεπτίδια (NPY) να απορυθμιστούνι, οδηγώντας σε αυξημένη επιθυμία να φάνε σημαντικά περισσότερο κατά τη διάρκεια της ανενεργής φάσης της ημέρας.
Εντυπωσιακά, οι αρουραίοι στην ομάδα ελέγχου έτρωγαν το 88,4% της ημερήσιας πρόσληψης κατά τη διάρκεια της ενεργού φάσης τους και μόνο το 11,6% κατά τη διάρκεια της αδρανούς φάσης τους. Αντίθετα, η ομάδα των «jet-lagged» κατανάλωνε το 53,8% των ημερήσιων θερμίδων της κατά τη διάρκεια της ανενεργής φάσης της (χωρίς αύξηση της δραστηριότητας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου). Αυτό ισοδυναμούσε με σχεδόν πέντε φορές περισσότερο (460% περισσότερο) από αυτό που κατανάλωνε η ομάδα ελέγχου κατά τη διάρκεια της ανενεργής φάσης.
Αυτή η μελέτη αποκαλύπτει πόσο σημαντικά, διαταράσσονται τα νευροπεπτίδια όταν τα καθημερινά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών δεν συγχρονίζονται με τα φωτεινά και σκοτεινά σήματα. Οι συγγραφείς λένε ότι τα νευροπεπτίδια που εντοπίστηκαν σε αυτή τη μελέτη μπορεί να είναι πολλά υποσχόμενοι στόχοι για φαρμακευτικές θεραπείες προσαρμοσμένες για τη θεραπεία των διατροφικών διαταραχών και της παχυσαρκίας.
