Επιμέλεια Θάνος Ξυδόπουλος
Πρόσφατα, δημοσιεύθηκε η μεγαλύτερη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή μέχρι σήμερα, δοκιμάζοντας την αποτελεσματικότητα της χρήσης μάσκας. Η μελέτη δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους, αλλά έτυχε καλής υποδοχής από την ιατρική κοινότητα.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, το επίκεντρο ήταν οι μάσκες ως τρόπος πρόληψης των μολυσμένων να μολύνουν τον αέρα γύρω τους – κάτι που ονομάζεται έλεγχος πηγής. Πρόσφατα εργαστηριακά στοιχεία υποστηρίζουν αυτή την ιδέα. Τον Απρίλιο του 2020, οι ερευνητές έδειξαν ότι οι άνθρωποι που είχαν μολυνθεί από κορωνοϊό, αλλά όχι από τον SARS-CoV-2, εξέπνεαν λιγότερο RNA κορωνοϊού στον αέρα γύρω τους αν φορούσαν μάσκα. Ορισμένες πρόσθετες εργαστηριακές μελέτες έχουν επίσης υποστηρίξει την αποτελεσματικότητα των μασκών.
Στον πραγματικό κόσμο, πολλοί επιδημιολόγοι εξέτασαν τον αντίκτυπο της μάσκας για να διαπιστώσουν εάν οι μάσκες βοηθούν στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του COVID-19. Μια μελέτη παρατήρησης -που σημαίνει ότι δεν ήταν ελεγχόμενη με άτομα που φορούσαν ή δεν φορούσαν μάσκες- δημοσιεύτηκε στα τέλη του 2020 και εξέτασε τα δημογραφικά στοιχεία, τις δοκιμές, τα lockdowns και τη χρήση μάσκας σε 196 χώρες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, μετά τον έλεγχο άλλων παραγόντων, οι χώρες με πολιτικές που υποστήριζαν τη χρήση μάσκας είδαν την εβδομαδιαία κατά κεφαλήν θνησιμότητα από κορωνοϊό να είναι στο 16% κατά τη διάρκεια επιδημιών, σε σύγκριση με το 62% σε χώρες χωρίς κανόνες μάσκας.
Από τον Νοέμβριο του 2020 έως τον Απρίλιο του 2021, έγινε μια μεγάλης κλίμακας δοκιμή μάσκας στο Μπαγκλαντές όπου συμμετείχαν 341.126 ενήλικες σε 600 χωριά. Σε 300 χωριά δεν προωθήθηκαν οι μάσκες, σε 200 χωριά προωθήθηκαν οι χειρουργικές μάσκες και σε 100 χωριά προωθήθηκαν οι υφασμάτινες μάσκες. Τόσο πέντε εβδομάδες όσο και εννέα εβδομάδες μετά την έναρξη της μελέτης, συλλέχθηκαν τα δεδομένα. Η χρήση μάσκας υπερτριπλασιάστηκε, από 13% στην ομάδα που δεν έλαβε μάσκες στο 42%. Είναι ενδιαφέρον ότι η φυσική αποστασιοποίηση αυξήθηκε επίσης κατά 5% στα χωριά όπου προωθήθηκαν οι μάσκες.
Στα χωριά που είχαν μάσκες, η COVID-19 μειώθηκε κατά 35% για άτομα 60 ετών και άνω και κατά 23% για άτομα 50-60 ετών. Όταν εξετάστηκαν τα συμπτώματα που μοιάζουν με την COVID-19, διαπιστώθηκε ότι τόσο οι χειρουργικές όσο και οι υφασμάτινες μάσκες είχαν ως αποτέλεσμα μείωση 12%.
Πριν από αυτή τη μελέτη υπήρχε έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων για την αποτελεσματικότητα των μασκών στη μείωση της COVID-19 στην καθημερινή ζωή. Η μελέτη παρέχει ισχυρά στοιχεία από τον πραγματικό κόσμο ότι οι χειρουργικές μάσκες μειώνουν την COVID-19, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους που αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά θανάτου εάν μολυνθούν.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής διαθέτουν πλέον στοιχεία από εργαστήρια, μοντέλα, παρατηρήσεις και δοκιμές σε πραγματικό κόσμο που υποστηρίζουν τη χρήση μάσκας για τη μείωση των αναπνευστικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της COVID-19. Δεδομένου ότι η COVID-19 μπορεί να μεταδοθεί εύκολα από άτομο σε άτομο, εάν περισσότεροι άνθρωποι φορούν μάσκες, τα οφέλη αυξάνονται.
Οι χειρουργικές μάσκες υψηλής ποιότητας ή μάσκες με ακόμη μεγαλύτερη απόδοση φιλτραρίσματος και καλύτερη εφαρμογή -όπως KF94, KN95 και N95- είναι οι πιο αποτελεσματικές στην πρόληψη της COVID-19.
Πηγή: The Conversation
